Εχουν περάσει δύο χρόνια από τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, από εκείνο το εκκωφαντικό σκάσιμο της «φούσκας» των υπερπροσδοκιών και της υπερτίμησης των πάντων πλην της εργασίας, και ο κόσμος δεν λέει να βρει νέα ισορροπία.
Η επιχείρηση διάσωσης των τραπεζών και των συνδεδεμένων πολυεθνικών μεγαθηρίων μετέφερε απίστευτα βάρη στους προϋπολογισμούς των κρατών, τα ελλείμματα διογκώθηκαν παντού στον κόσμο και τα χρέη διευρύνθηκαν επικίνδυνα.
Η κρίση των τραπεζών και του χρηματοοικονομικού τομέα μεταφέρθηκε στα κράτη και στις κυβερνήσεις και από εκεί στα νοικοκυριά μέσω της εφαρμογής περιοριστικών πολιτικών για τον έλεγχο των ελλειμμάτων. Και από τα νοικοκυριά, με τα μειωμένα εισοδήματα και τα αδειανά πορτοφόλια, η κρίση πέρασε στην κατανάλωση και από εκεί διαχύθηκε σε ολόκληρη την οικονομία. Κάπως έτσι διαμορφώθηκε η αλυσίδα κρίσης που βασανίζει τις περισσότερες χώρες του προηγμένου κόσμου. Στην Ελλάδα η κρίση προϋπήρχε, αλλά έμενε για χρόνια κρυμμένη κάτω από το χαλί. Η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση, με την καχυποψία που γέννησε για καθετί υπερδανεισμένο και υπερχρεωμένο, απλώς αποκάλυψε την προϋπάρχουσα ελληνική κρίση, το μέγεθος της οποίας εξέπληξε τους πάντες.
Αυτός ήταν και ο λόγος που το κλονισμένο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα αρνήθηκε να χρηματοδοτήσει το υπέρογκο ελληνικό χρέος και έτσι τα πράγματα έλαβαν δραματικό χαρακτήρα.
Η χώρα ξέμεινε από δανεικά, οι τράπεζες αποκλείστηκαν από τις διεθνείς αγορές, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να λάβει πρωτοφανή δημοσιονομικά μέτρα, το κράτος εισήλθε σε περίοδο αιματηρών οικονομιών, τα εισοδήματα εκατομμυρίων ανθρώπων μειώθηκαν μονομιάς, κλίμα απαισιοδοξίας και αναστολής επεκράτησε παντού, η κατανάλωση έπεσε και η ύφεση θρονιάστηκε για τα καλά στην ελληνική οικονομία, απειλώντας ακόμη και υγιείς επιχειρήσεις.
Αυτή τη στιγμή η χώρα ισορροπεί σε τεντωμένο σχοινί. Η χρεοκοπία αποφεύχθηκε την τελευταία στιγμή, οι ξένοι ηρέμησαν, τελευταία δείχνουν θετικές διαθέσεις, αλλά οι αγορές δεν έχουν ακόμη ανοίξει, καθώς πολλοί είναι δύσπιστοι και οι ελληνικοί λογαριασμοί παραμένουν προβληματικοί και ικανοί να δώσουν κακά σήματα. Από την άλλη πλευρά, οι πολίτες αγωνιούν, η ανασφάλεια και ο φόβος κυριαρχούν και η αμφισβήτηση θεριεύει για την πλούσια και καλοζωισμένη πολιτική τάξη της χώρας, που δεν προνόησε για το μέλλον.
Υπό αυτή την έννοια όλα μοιάζουν επισφαλή. Η οικονομία θέλει χρόνο και υπομονή για να συνέλθει, αλλά η πολιτική δεν εμπνέει ούτε συγκινεί, ενώ η κοινωνία αδημονεί, δείχνει έτοιμη να εκραγεί.
Υπό αυτή την έννοια οι περιφερειακές και αυτοδιοικητικές εκλογές είναι κρίσιμες.
Τυχόν αποδοκιμασία της κυβέρνησης θα δυσκολέψει τους χειρισμούς της στην οικονομία, καθώς το διεθνές σύστημα των αγορών και των αξιολογητών είναι πιθανόν να εκτιμήσει ότι το πρόγραμμα εξυγίανσης δεν θα τρέξει και έτσι η καχυποψία να επικρατήσει ξανά, υπονομεύοντας και αυτά τα λίγα αποθέματα αξιοπιστίας που προσέφεραν τα πολλά διασωστικά μέτρα.
Με άλλα λόγια, η διατηρούμενη σήμερα εύθραυστη ισορροπία μπορεί να χαθεί και η χώρα να επανέλθει ξανά στο σημείο μηδέν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα υπόλοιπα.
Κακά τα ψέματα, το μόνο που δεν χρειάζεται η χώρα είναι μια νέα κρίση εμπιστοσύνης.
Αλλά αυτό είναι ζήτημα των πολιτών. Εκείνοι σταθμίζουν και αποφασίζουν. Τα υπόλοιπα τα κρίνει η Ιστορία.
