Επιλογή

Στα μέσα του περασμένου Αυγούστου και με την τουρκική επιθετικότητα στα ύψη – εκφραζόμενη από την παρουσία του σεισμογραφικού σκάφους «Oruc Reis» σε περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου στις οποίες η Ελλάδα θεωρεί ότι έχει κυριαρχικά δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες – η Αθήνα αποφάσισε να κάνει μία κρίσιμη επιλογή. Με τη γερμανική απόπειρα διαμεσολάβησης απονευρωμένη εξαιτίας της έμμεσης προσπάθειας κατευνασμού της Αγκυρας, η ελληνική κυβέρνηση έκρινε ότι ο μόνος μοχλός ανάσχεσης μπορούσε να ενεργοποιηθεί από την Ουάσιγκτον.

Σε μία στιγμή που η σύρραξη έμοιαζε πολύ κοντά, έπειτα από το επεισόδιο των φρεγατών «Λήμνος» και «Κεμάλ Ρέις», «Το Βήμα» είχε αποκαλύψει στις 14 Αυγούστου ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τηλεφωνήσει προσωπικά στον τότε υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο. Λίγες ημέρες αργότερα, ο κ. Πομπέο συναντήθηκε με τον Νίκο Δένδια. Η Αθήνα ψήφισε Ουάσιγκτον όταν συνειδητοποίησε ότι ούτε το Βερολίνο ούτε και το (σαφώς ευμενέστερο προς τα ελληνικά συμφέροντα) Παρίσι είχαν τη δυνατότητα να υψώσουν επαρκές ανάστημα στον απρόβλεπτο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η ελληνική επιλογή έγινε και με ακόμη έναν γνώμονα: τη διαφαινόμενη επικράτηση του Τζο Μπάιντεν στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου του 2020 που θα… έβγαζε από τον Λευκό Οίκο τον Ντόναλντ Τραμπ, θαυμαστή του τούρκου προέδρου.

Η κατάθεση την περασμένη Τετάρτη 9 Ιουνίου του νομοσχεδίου για την περαιτέρω ενίσχυση και εμβάθυνση των ελληνοαμερικανικών αμυντικών σχέσεων καταδεικνύει ότι αυτή η επιλογή μάλλον δικαιώνεται. Η κίνηση του πολύπειρου Δημοκρατικού γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ, επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων και σταθερού υποστηρικτή των ελληνικών θέσεων, προστίθεται στον East Med Act του 2019 και ανοίγει τον δρόμο ανάλογων, ακόμη πιο προωθημένων, νομοθετικών πρωτοβουλιών που μπορούν να αναβαθμίσουν αξιοσημείωτα τον ελληνικό στρατηγικό ρόλο στην ευρύτερη Μεσόγειο.

Οι στιγμές είναι κρίσιμες και θα απαιτήσουν κυνικές επιλογές. Με τις συναντήσεις Μητσοτάκη – Ερντογάν και Μπάιντεν – Ερντογάν να λαμβάνουν χώρα αύριο στις Βρυξέλλες, η Αθήνα πρέπει να παίξει καλά τα χαρτιά της. Μία νέα διεθνής και περιφερειακή αρχιτεκτονική ασφαλείας βρίσκεται υπό διαμόρφωση. Είναι σαφές επίσης ότι η Ουάσιγκτον ακόμη… ψάχνεται για το ποια ακριβώς πολιτική θα ακολουθήσει έναντι της Αγκυρας. Δεν θέλει να τη χάσει, αλλά την ίδια στιγμή διατρέχει τον κίνδυνο να στείλει συγκεχυμένα μηνύματα που θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν τις ήδη ευρύτατες φιλοδοξίες της Τουρκίας να είναι περιφερειακή υπερδύναμη. Η Αθήνα πρέπει να προσέλθει σε αυτό το δύσκολο γεωπολιτικό παιχνίδι με θέσεις και απόψεις για τον ρόλο που η ίδια επιθυμεί να διαδραματίσει. Υπάρχει μπροστά της μία ευκαιρία που ίσως να μην εμφανιστεί ξανά για πολλά χρόνια.