Η Γαλλία χάνει την υπομονή της με διάσημους καλλιτέχνες και διανοούμενους οι οποίοι, χάρη στο έργο τους, κατόρθωναν επί μακρόν να αποφεύγουν τις κατηγορίες για σεξουαλική παρενόχληση.

Ετσι, πολλοί εξεπλάγησαν αρνητικά αυτή την εβδομάδα όταν ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έπλεξε το εγκώμιο του ηθοποιού Ζεράρ Ντεπαρντιέ, άλλοτε βασικού εκπροσώπου του γαλλικού σινεμά, ο οποίος κατηγορείται για σεξουαλικές επιθέσεις και βιασμό από πολλές γυναίκες. Ο Μακρόν διαφώνησε με την υπουργό Πολιτισμού της κυβέρνησής του, η οποία υποστήριξε πως θα έπρεπε να αφαιρεθεί από τον Ντεπαρντιέ το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής, μια από τις υψηλότερες τιμητικές διακρίσεις του γαλλικού κράτους, με το επιχείρημα ότι το δικαιούνται μεγάλοι καλλιτέχνες που μπορεί να είναι κακοί άνθρωποι.

«Είμαι μεγάλος θαυμαστής του Ζεράρ Ντεπαρντιέ… Είναι μια πραγματική ιδιοφυΐα στην τέχνη του… Κάνει τη Γαλλία υπερήφανη» δήλωσε ο Μακρόν, ο οποίος ως πρόεδρος είναι υπεύθυνος για την απονομή του βραβείου. «Δεν είναι ηθική διάκριση και ούτε θέλω να είναι. Πάντα θα υπάρχουν παραβατικοί άνθρωποι».

Η αντίδραση του πολιτικού κόσμου και οργανώσεων για τα δικαιώματα των γυναικών ήταν άμεση. «Οχι, δεν είμαστε υπερήφανοι για τον Ζεράρ Ντεπαρντιέ» δήλωσε ο Φρανσουά Ολάντ, ο πρώην πρόεδρος που υπήρξε κάποτε μέντορας του Μακρόν.

Σύμφωνα με το αρχικό κατηγορητήριο των γαλλικών αρχών, ο Ντεπαρντιέ φέρεται να έχει βιάσει την ηθοποιό Σαρλότ Αρνού σε δύο περιπτώσεις τον Αύγουστο του 2018. Ο ίδιος αρνείται τις κατηγορίες αυτές και όλες τις καταγγελίες άλλων γυναικών για επίθεση. Ο δικηγόρος του αρνήθηκε να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο.

Στη Γαλλία επικρατεί εδώ και καιρό αμφιθυμία για την εισαγωγή πολιτισμικών στοιχείων από τις ΗΠΑ, και η εκστρατεία #MeToo δεν αποτελεί εξαίρεση. Το κίνημα αυτό συνέβαλε ώστε να αλλάξει ριζικά η στάση των Γάλλων απέναντι στα σεξουαλικά παραπτώματα, ενθαρρύνοντας τις γυναίκες να υποβάλλουν καταγγελίες για συμπεριφορές που, όπως λένε, κάποτε θα είχαν παραβλεφθεί ως ένα είδος αποπλάνησης. Παράλληλα, ορισμένοι ανησυχούν ότι το κίνημα αποτελεί άλλη μια έκφραση αμερικανικής ηθικολογίας που καταπνίγει την τέχνη και την ελευθερία της έκφρασης. Η Γαλλία έχει αποδειχθεί πιο πρόθυμη από τις ΗΠΑ να διαχωρίσει την τέχνη από τον καλλιτέχνη και τις κατηγορίες εναντίον του.

Ο Γούντι Αλεν και ο Ρομάν Πολάνσκι εξακολουθούν να γυρίζουν ταινίες στη Γαλλία, παρόλο που έχουν σχεδόν αποκλειστεί από το Χόλιγουντ λόγω κατηγοριών για σεξουαλικές επιθέσεις. Ο Πολάνσκι κέρδισε το βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας το 2020 στα βραβεία Σεζάρ, το γαλλικό ισοδύναμο των Οσκαρ, για την ταινία του «Κατηγορώ», με θέμα την υπόθεση Ντρέιφους.

Το γεγονός ότι ήταν υποψήφιος για πολλαπλά βραβεία επέκρινε η τότε γαλλίδα υπουργός Ισότητας των Φύλων Μαρλέν Σιαπά. «Δεν καλώ σε μποϊκοτάζ» διευκρίνισε. «Μου είναι αδιανόητο μια ολόκληρη αίθουσα να χειροκροτεί όρθια την ταινία ενός ανθρώπου που κατηγορείται για πολλαπλούς βιασμούς». Λόγω των αντιδράσεων, ο Πολάνσκι δεν παρευρέθηκε στην τελετή απονομής και ορισμένα μέλη του κοινού γιουχάρισαν όταν ανακοινώθηκε η νίκη του. Ο Αλεν αρνείται ότι κακοποίησε την υιοθετημένη κόρη του. Ο Πολάνσκι έχει ζητήσει συγγνώμη για το περιστατικό κατά το οποίο έδωσε ναρκωτικά και έκανε σεξ με ένα 13χρονο κορίτσι το 1977.

Ο Ντεπαρντιέ δεν είναι η μόνη αμφιλεγόμενη προσωπικότητα που έχει τιμηθεί με το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής. Ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν τιμήθηκε το 2006 από τον πρόεδρο Ζακ Σιράκ. Ο Χάρβεϊ Γουάινστιν, ο οποίος βρέθηκε στο στόχαστρο των κατηγοριών που πυροδότησαν το κίνημα #MeToo το 2017 και οδήγησαν στην καταδίκη του, έλαβε τη διάκριση το 2012 από τον πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί. Ο Μακρόν δήλωσε ότι σκόπευε να αφαιρέσει το παράσημο από τον Γουάινστιν μετά τη δημοσιοποίηση των κατηγοριών εναντίον του, αλλά αυτό δεν είχε συμβεί έως το 2019.

Ο Ντεπαρντιέ είναι ίσως ο πιο διάσημος γάλλος ηθοποιός της γενιάς του. Ηταν υποψήφιος για Οσκαρ πρώτου ανδρικού ρόλου για τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο «Σιρανό ντε Μπερζεράκ» το 1991. Ισως να είναι περισσότερο γνωστός στο αμερικανικό κοινό για τον ρόλο του στην «Πράσινη κάρτα», μια ταινία για την οποία η «Wall Street Journal» σχολίασε σε μια κριτική της ότι οι θεατές δεν θα ήταν αναγκασμένοι να συζητάνε «επί ώρες, ούτε καν για λεπτά, μετά το τέλος της».

Για τους Γάλλους, «είναι ένα είδωλο του γαλλικού κινηματογράφου για ολόκληρο τον κόσμο», δήλωσε η Ριμά Αμπντούλ-Μαλάκ, υπουργός Πολιτισμού της Γαλλίας.

Η διαμάχη ξεκίνησε όταν η γαλλική τηλεόραση πρόβαλε αυτόν τον μήνα ένα ντοκιμαντέρ για τον Ντεπαρντιέ, που περιείχε πλάνα από το ταξίδι του στη Βόρεια Κορέα το 2018 και στο οποίο ο ηθοποιός εμφανίζεται να κάνει άσεμνα σεξουαλικά σχόλια. «Με αηδίασε» δήλωσε η Αμπντούλ-Μαλάκ. Οπως ανέφερε, το συμβούλιο της Λεγεώνας της Τιμής επρόκειτο να συνεδριάσει για να αποφασίσει αν η διάκριση θα έπρεπε να ανασταλεί προσωρινά ή να του αφαιρεθεί εντελώς.  Ο Μακρόν ρωτήθηκε για τον Ντεπαρντιέ κατά τη διάρκεια μιας εκτενούς συνέντευξης στη γαλλική τηλεόραση. Δήλωσε ότι δεν συμφωνεί με την Αμπντούλ-Μαλάκ. «Θα αρχίσω να αφαιρώ το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής από καλλιτέχνες ή αξιωματούχους όταν λένε πράγματα που με σοκάρουν;» αναρωτήθηκε. «Η απάντηση είναι όχι».