Αλυτο σταυρόλεξο η «κληρονομιά» Μπουτάρη

Οι αριθμοί δεν λένε πάντα την αλήθεια, ωστόσο στην περίπτωση του Γιάννη Μπουτάρη αποτυπώνουν το μέγεθος της παρακαταθήκης που αφήνει στην πόλη. Στην αρχή της θητείας του, ο αριθμός των ετήσιων διανυκτερεύσεων στην πόλη ήταν περίπου 250 χιλιάδες. Σήμερα έχουν φτάσει τα τρία εκατομμύρια. «Θα κάνω τη Θεσσαλονίκη Ιερουσαλήμ» είχε πει σε συνέντευξή του στο «Βήμα» τον Δεκέμβριο του 2010, εκδηλώνοντας την πρόθεσή του να αναδείξει αλλά και να επενδύσει στην πολυπολιτισμική ιστορία της πόλης. Ηταν η πυξίδα που οδήγησε στη μετατροπή της Θεσσαλονίκης «από χωριό σε μια ανοιχτή ευρωπαϊκή πόλη».

Η Θεσσαλονίκη στα χρόνια του Γιάννη Μπουτάρη δεν απέκτησε μόνο «άλλον αέρα, έγινε πιο κοσμοπολίτισσα, πιο καθαρή, πιο οικολογική και νοικοκυρεύτηκε οικονομικά» όπως δήλωσε ο Σταύρος Θεοδωράκης. Απέκτησε και μια άλλη πολιτική λειτουργία. Η κυριαρχία της ΝΔ στον δήμο δεν έσπασε από ένα αντίπαλο κόμμα, αλλά από μια δημοτική παράταξη που παρέπεμπε στην κοινωνία των πολιτών. Η «Πρωτοβουλία» αποτέλεσε τη στέγη κινήσεων και προσώπων που κινούνταν από τον χώρο της ανανεωτικής Αριστεράς μέχρι και τον χώρο της καλούμενης «πεφωτισμένης Δεξιάς».

Υστερα από 16 χρόνια παρουσίας στην τοπική αυτοδιοίκηση, ο κ. Μπουτάρης ανακοίνωσε την απόφασή του να μη διεκδικήσει νέα θητεία, ενώ είχε ήδη εξασφαλίσει ευρεία πολιτική στήριξη και ο Αλέξης Τσίπρας είχε προβλέψει ότι «θα σκίσει» στις εκλογές. Η απόφασή του ήταν καθαρά προσωπική. «Αποφάσισε ότι είχε έρθει το πλήρωμα του χρόνου. Ενιωθε κουρασμένος και οι πιέσεις που δεχόταν από το οικογενειακό του περιβάλλον, μετά και την επίθεση που δέχθηκε στην εκδήλωση της Γενοκτονίας των Ποντίων, να μην είναι ξανά υποψήφιος έγιναν πολύ έντονες» αναφέρει συνομιλητής του. Στην απόφασή του σημαντικό ρόλο, όπως λέγεται, έπαιξε και η απλή αναλογική. Βλέποντας πώς διαμορφώνεται το πολιτικό τοπίο στην πόλη, εκμυστηρεύτηκε σε στενό του συνεργάτη: «Πώς θα καταφέρω να συνεννοηθώ με όλους αυτούς;».

Το μεγάλο στοίχημα δεν είναι αν η Θεσσαλονίκη εξακολουθήσει να κινείται στις ράγες που την έβαλε η περίοδος Μπουτάρη. Ο «μητροπολιτικός τουρισμός», που τόσο ωφέλησε την πόλη, «ήρθε για να μείνει». Και η παρουσία του σημερινού δημάρχου στα τεκταινόμενα της πόλης έχει, όπως λέγεται, θεσμοθετηθεί. «Είναι ισόβιο μέλος του Εβραϊκού Μουσείου και ο επόμενος δήμαρχος θα κληθεί να κόψει την κορδέλα εγκαινίων έργων όπως το Μουσείο Ολοκαυτώματος». Μάλιστα, καλά πληροφορημένες πηγές δεν αποκλείουν την πιθανότητα ο κ. Μπουτάρης να είναι υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος. Το μεγάλο στοίχημα του σημερινού δημάρχου και της ομάδας που έβαλε τη Θεσσαλονίκη σε μια διαφορετική τροχιά είναι αν μπορεί η «Πρωτοβουλία» να διατηρήσει τη συνοχή, τον χαρακτήρα της και φυσικά τον κυρίαρχο ρόλο της στα δημοτικά πράγματα της πόλης.

Ο κ. Μπουτάρης πιστεύει ότι η «Πρωτοβουλία», για να έχει μέλλον, χρειάζεται «επανεκκίνηση» η οποία θα χαρακτηριστεί από άνοιγμα σε νέο κόσμο. Είναι χαρακτηριστικό το κάλεσμα που έκανε σε πρόσωπα του χώρου, όπως ο πρώην αντιδήμαρχος και στενός του συνεργάτης Κωνσταντίνος Ζέρβας που πρόσκειται στη ΝΔ, αλλά και ο Σπύρος Βούγιας που έχει δηλώσει ότι θα είναι υποψήφιος δήμαρχος με την παράταξη «Πολύχρωμη Πόλη». Ο κ. Βούγιας αναμένει και τις τελικές επιλογές του Κινήματος Αλλαγής. Σύμφωνα με πληροφορίες, είχε συνάντηση με τη Φώφη Γεννηματά, που όμως σε αυτή τη φάση κράτησε κλειστά τα χαρτιά της.

Το πλάνο είναι να υπάρξει προσπάθεια να παραμείνει η παράταξη ενωμένη και να εκλέξει με συμφωνημένες διαδικασίες μέχρι τα Χριστούγεννα νέο επικεφαλής. Το σχέδιο δεν είναι απλό. Πρόσωπα που θα μπορούσαν να ηγηθούν της παράταξης και να την κρατήσουν ενωμένη, όπως ο αντιδήμαρχος Σπύρος Πέγκας και η πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Καλυψώ Γούλα, εμφανίζονται να έχουν χαμηλές δημοσκοπικές επιδόσεις καθώς δεν έχουν υψηλή αναγνωρισιμότητα.

Το δημοτικό τοπίο, όπως διαμορφώνεται μετά την αποχώρηση Μπουτάρη, οδηγεί όλα τα κόμματα στην επανεξέταση των πλάνων τους. Πολλά θα κριθούν από την επιλογή στην οποία θα καταλήξει το Κίνημα Αλλαγής. Στελέχη του είχαν προχωρήσει στη βολιδοσκόπηση των προθέσεων του Τάσου Τζήκα, προέδρου της ΔΕΘ HELEXPO και του Πάρκου Επιχειρήσεων Υψηλής Τεχνολογίας – Τεχνόπολη Θεσσαλονίκης ΑΕ. Θα μπορούσε, λόγω του πολιτικού του στίγματος και των εξαιρετικών σχέσεων που έχει με τον Αλέξη Τσίπρα, που επίσης βολιδοσκόπησε τις προθέσεις του, να αποτελούσε τον «νέο Μπουτάρη». Το ζήτημα που υπάρχει με τον κ. Τζήκα είναι, όπως λέγεται, ότι λόγω της θέσης του έχει ασυμβίβαστο. Το ζήτημα εξετάζεται και δεν αποκλείεται να υπάρξουν στο μέτωπο αυτό «ενδιαφέρουσες εξελίξεις». Η περίπτωση του κ. Τζήκα – και σε μικρότερο βαθμό του κ. Βούγια – μπορεί να κρατήσει τον ΣΥΡΙΖΑ στην επιλογή της σύμπλευσης με τις δυνάμεις της Κεντροαριστεράς. Σε διαφορετική περίπτωση, εκτιμάται ότι θα οδηγηθεί σε μια κομματική υποψηφιότητα «τύπου Νοτοπούλου» που δεν φαίνεται να συγκινεί τους πολίτες.

Η ηγεσία του Κινήματος Αλλαγής φαίνεται να προκρίνει την υποψηφιότητα της Εύας Καϊλή. Προ δεκαπενθημέρου υπήρξε επικοινωνία με τη Φώφη Γεννηματά και έγινε μια πρώτη συζήτηση κατά την οποία, όπως μεταδίδεται από τη Χαριλάου Τρικούπη, η ευρωβουλευτής του ΠαΣοΚ δεν ήταν αρνητική. Η ίδια η κυρία Καϊλή κρατά κλειστά τα χαρτιά της, χωρίς να αποκλείει την προοπτική διεκδίκησης του δήμου. Με βάση άλλες πηγές, δεν είναι στις επιλογές της η διεκδίκηση του δήμου. Αυτό είπε, σύμφωνα με πληροφορίες, στον Γιάννη Μπουτάρη σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν. Πρώτη επιλογή της, από τη στιγμή που η ηγεσία του Κινήματος Αλλαγής δεν θέλει να είναι ξανά υποψήφια στην Ευρωβουλή, είναι η Α’ Θεσσαλονίκης.
Η ΝΔ αδυνατεί να εκμεταλλευτεί το κενό Μπουτάρη και να διεκδικήσει με αξιώσεις την επαναφορά της στα δημοτικά πράγματα. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν περί τις 7 υποψηφιότητες που καλύπτουν τον δεξιό αλλά και τον ακροδεξιό χώρο. Από αυτές φαίνεται να έχει κάποια απήχηση, που πάντως δεν επιτρέπει τη συμμετοχή στον δεύτερο γύρο, η υποψηφιότητα του Γιώργου Ορφανού. Το γεγονός ότι το κλίμα στον χώρο της ΝΔ «αντί να μαζεύεται, γίνεται ανεξέλεγκτο», αφού τις προηγούμενες ημέρες εκδήλωσαν το ενδιαφέρον τους και οι Ανδρέας Παπαμιμίκος και Δημήτρης Κούβελας, κάνει πολλά στελέχη να θεωρούν απαραίτητη την παρέμβαση Μητσοτάκη. Ομως «έχει περιορισμένες δυνατότητες επιλογής ενός δικού του προσώπου αφού η πλειοψηφία των στελεχών πρόσκειται στον Κώστα Καραμανλή». Ενδεικτικό του αδιεξόδου της ΝΔ είναι η πρόταση που, σύμφωνα με πληροφορίες, έγινε στον Απόστολο Τζιτζικώστα, ο οποίος έσπευσε να διευκρινίσει ότι δεν ενδιαφέρεται. Από κύκλους της ΝΔ στη Θεσσαλονίκη υποστηρίζεται, ότι «αν και δίνει μήνυμα επιστροφής στο παρελθόν», μια υποψηφιότητα που θα μπορούσε να ενώσει τον χώρο είναι αυτή του Κ. Γκιουλέκα. Είναι ο πρώτος σε ψήφους βουλευτής της ΝΔ, έχει ενεργό μηχανισμό στην πόλη και η στάση του στο Μακεδονικό μπορεί να συσπειρώσει «την άλλη πλευρά της πόλης».

Σε κάθε περίπτωση, η απόφαση Μπουτάρη να μην είναι υποψήφιος δημιουργεί ένα νέο τοπίο στην πόλη και ένα νέο δύσκολο δημοτικό σταυρόλεξο για κόμματα και υποψηφίους.