Ιδιαίτερη δυναμική εμφανίζει τα τελευταία έτη ο κλάδος των τυροκομικών προϊόντων, κατακτώντας κάθε χρόνο νέες αγορές. Το 2017 οι εξαγωγές ελληνικών τυριών ξεπέρασαν τα 427 εκατ. ευρώ (αυξημένες κατά 6,4% σε σύγκριση με το 2016), εκ των οποίων τα 350 εκατ. ευρώ αφορούσαν τις πωλήσεις φέτας. Μάλιστα, το πρώτο εξάμηνο του 2018, σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ), καταγράφηκε αύξηση κατά 12% των ποσοτήτων φέτας που κατευθύνθηκαν στις διεθνείς αγορές, φτάνοντας τους 34.500 τόνους.
Η… ωραία εικόνα όμως που διαμορφώνουν οι ελληνικές εξαγωγές τυριών φαίνεται ότι εμφανίζει σοβαρές ρωγμές, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν τον κλάδο της ελληνικής αιγοπροβατοτροφείας σε κατάρρευση. Οπως αναφέρει στο «Βήμα» ο πρόεδρος του ΣΕΚ κ. Παναγιώτης Πεβερέτος, η αύξηση των ποσοτήτων στις εξαγωγές δεν σημαίνει απαραιτήτως και αύξηση των εσόδων. «Βάσει των δεδομένων που έχουμε μέχρι στιγμής, οι εξαγωγείς έδωσαν μικρότερες τιμές, κυρίως στη Γερμανία, η οποία απορροφά και τις μεγαλύτερες ποσότητες φέτας, δηλαδή περίπου 23.000 με 24.000 τόνους ετησίως» επισημαίνει ο κ. Πεβερέτος. Και προσθέτει: «Το κατάφεραν διότι έριξαν το κόστος παραγωγής με διάφορους τρόπους. Οι βιομηχανίες μείωσαν τις τιμές που δίνουν στους παραγωγούς για το γάλα. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας, η τιμή του πρόβειου γάλακτος κυμάνθηκε στα 78 με 80 λεπτά και του γίδινου κάτω από τα 50 λεπτά το κιλό».
Πτώση στις τιμές παραγωγού
Σε κάθε περίπτωση, και τα δεδομένα του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ δείχνουν πτωτική τάση στις τιμές παραγωγού. Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής στοιχεία για το 2018 (20% του συνόλου), οι μέσες τιμές για το πρόβειο και γίδινο γάλα διαμορφώνονται στα 0,83 (από 0,93 το 2017) και 0,53 ευρώ (από 0,57 το 2017) αντίστοιχα.
Δεν είναι τυχαίο ότι το 70% το αιγοπρόβειου γάλακτος παράγεται από 30.000 εκσυγχρονισμένες εκμεταλλεύσεις και το 30% από τις υπόλοιπες 51.400 μικρές παραδοσιακές μονάδες. «Ομως η τιμή του γάλακτος ακόμη και στις σύγχρονες μονάδες παίζει πρωταρχική σημασία. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2008 είχαμε 120.000 εκμεταλλεύσεις αιγοπροβατοτροφικές, το 2016 πέσαμε στις 85.000 εκμεταλλεύσεις και τον εφετινό Μάιο η καταγραφή έδειξε μόλις 81.400. Μέσα σε ενάμιση χρόνο έκλεισαν 3.600 φάρμες» λέει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΣΕΚ.
«Παραβιάζουμε όλους τους κανόνες…»
Στις εξαγωγές, εκτός από τη φέτα, πρωταγωνιστούν επίσης το κασέρι, η γραβιέρα και η κεφαλογραβιέρα. Ωστόσο, είναι αξιοσημείωτο ότι στη χώρα μας παράγεται μόνο το 28% της φέτας που διακινείται παγκοσμίως, καθώς το υπόλοιπο 72% καλύπτεται από λευκά τυριά. Οπως λέει χαρακτηριστικά ο κ. Πεβερέτος, «δεν φοβάμαι τη συμφωνία του Καναδά, ούτε τους ξένους παραγωγούς που πωλούν λευκά τυριά. Τη φέτα θα τη χάσουμε εμείς γιατί παραβιάζουμε όλους τους κανόνες. Γίνονται αθρόες εισαγωγές γάλακτος. Το 2016 και το 2017 έφεραν από άλλες χώρες, κατά τις δικές μας εκτιμήσεις, περί τους 100.000 τόνους πρόβειου γάλακτος με τιμές από 70 έως 75 λεπτά, παραδοτέο στα τυροκομεία, τα οποία παρήγαν παράνομα φέτα, γεγονός που δημιούργησε μια εκρηκτική κατάσταση στην αγορά. Εχουμε και στοιχεία που δείχνουν ότι εισάγεται παράνομα λευκό τυρί από τη Βουλγαρία με τιμές χονδρικής στα 2 ευρώ το κιλό, το οποίο πωλείται στη συνέχεια ως φέτα».