Τέσσερις ετήσιες αυξήσεις του κατώτατου μισθού της τάξεως των 40 – 45 ευρώ περίπου, επαναφορά των τριετιών και ενίσχυση των ετήσιων κλαδικών συμβάσεων εργασίας. Πρόκειται για τον «οδικό χάρτη» υλοποίησης της δέσμευσης για αυξήσεις μισθών την τετραετία που αποτελεί τη «σημαία» της νέας κυβερνητικής θητείας.
«Οι καλύτεροι μισθοί» ήταν μία από τις τέσσερις κατευθύνσεις που έδωσε ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης στο πρώτο υπουργικό συμβούλιο, ενώ ο νέος υπουργός Εργασίας Α. Γεωργιάδης και ο υφυπουργός Β. Σπανάκης οριοθέτησαν ως πρώτη προτεραιότητα τη βελτίωση των αμοιβών και την υλοποίηση των δεσμεύσεων για κατώτατο μισθό στα 950 ευρώ και μέσο μισθό στα 1.500 ευρώ εντός της επόμενης τετραετίας.
Ο κατώτατος μισθός
Προς νέα αύξηση της τάξεως του 5% έως 6% στις κατώτατες αμοιβές οδηγούμαστε εντός του 2024. Η διαδικασία θα εκκινήσει – εκ νέου – στο τέλος Ιανουαρίου του 2024 ούτως ώστε να τεθεί σε εφαρμογή ο νέος μισθός μέχρι το τέλος του Μαΐου του 2024.
Με δεδομένα αυτά τα ποσοστά των αυξήσεων ο νέος μισθός θα κυμανθεί από τα 820 έως τα 830 ευρώ, οπότε θα απομένουν 120 έως 130 ευρώ – επιπλέον – έως το 2027 για να επιτευχθεί στόχος για κατώτατο μισθό στα 950 ευρώ.
Οι τριετίες
Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «μεταφέρει» χρονικά την επαναφορά των τριετιών στο τέλος της επόμενης διετίας (2025), λόγω της προβλεπόμενης «αργής» αποκλιμάκωσης του ποσοστού της ανεργίας. Ωστόσο το θέμα έχει έλθει στο προσκήνιο μετά την πρόσφατη καταγραφή της ανεργίας στο 10,9%, τον Μάρτιο, 11.2% τον Απρίλιο και 10,8% τον Μάιο.
Σήμερα οι μισθολογικές τριετίες δίδονται μόνο σε όσους είχαν την απαραίτητη προϋπηρεσία έως τον Φεβρουάριο του 2012. Για να επανέλθουν οι τριετίες σε όλους θα πρέπει η ανεργία να πέσει κάτω από το 10%. Κάτι τέτοιο θα σημάνει προσαύξηση μισθού κατά 30% για τους εργαζομένους που έχουν την απαραίτητη προϋπηρεσία (τρεις τριετίες).
Σήμερα κανένας εργαζόμενος δεν μπορεί να διεκδικήσει προσαύξηση για προϋπηρεσία που συμπληρώνεται από τον Φεβρουάριο του 2012 και μετά. Αντιστοίχως, οι εργαζόμενοι που πρωτοπροσλήφθηκαν μετά τον Φεβρουάριο του 2012 έχουν απολέσει το δικαίωμα της προσαύξησης του μισθού τους λόγω προϋπηρεσίας.
Η «επιστροφή των μισθών» με την αύξηση των μέσων αμοιβών που προανήγγειλε η κυβέρνηση για την επόμενη τετραετία προϋποθέτει την αναπροσαρμογή όχι μόνο του κατώτατου μισθού αλλά και των υπολοίπων μισθών, στους οποίους έως τώρα δεν «περνούν οι αυξήσεις» που δίδονται στα κατώτατα όρια.
Μπορεί μετά την τελευταία αύξηση οι κατώτατοι μισθοί να επανήλθαν στα προ της κρίσης επίπεδα, αλλά οι λεγόμενοι «μέσοι μισθοί» ελάχιστα επηρεάστηκαν από τις αυξήσεις που δόθηκαν στα κατώτατα όρια των αμοιβών. Για να επιτευχθεί αυτό, όπως και για να φθάσει ο μέσος μισθός τα 1.500 ευρώ – κάτι που προανήγγειλε η ΝΔ – θα πρέπει να αποκατασταθεί το νομικό καθεστώς το οποίο ίσχυε για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις.
Ερχεται το νέο μισθολόγιο στο Δημόσιο
Το πρώτο κυβερνητικό μέτρο που στοχεύει στη βελτίωση των μισθών – δηλαδή υλοποιεί την κυρίαρχη προεκλογική δέσμευση για καλύτερες αμοιβές – είναι το νέο μισθολόγιο των δημόσιων υπαλλήλων. Πρόκειται για ένα από τα πρώτα νομοθετήματα της νέας κυβέρνησης που θα έλθει προς ψήφιση εντός των επόμενων 100 ημερών και θα ισχύσει από τον Ιανουάριο του επόμενου έτους (2024). Με το υπό διαμόρφωση νομοθέτημα επέρχονται εκ βάθρων αλλαγές στο μισθολόγιο των δημόσιων υπαλλήλων με αυξήσεις μισθών – ιδιαιτέρως των κατώτερων κλιμακίων -, ενίσχυση των ειδικών μισθολογίων, αλλά και βελτίωση των αποδοχών όσων κατέχουν θέσεις ευθύνης.
Οι αυξήσεις που θα προκύψουν με το νέο μισθολόγιο ενδέχεται να φτάσουν και τα 100 ευρώ μηνιαίως, ενώ το συνολικό ετήσιο κόστος των αυξήσεων θα κυμανθεί γύρω στα 500 εκατομμύρια ευρώ. Το σύνολο των αλλαγών θα επηρεάσει τις αμοιβές περίπου 600.000 δημόσιων υπαλλήλων, με τον σχεδιασμό να συμπεριλαμβάνει και τα ειδικά μισθολόγια των δικαστικών, των πανεπιστημιακών, ιατρικού προσωπικού και των ενστόλων. Ωστόσο αυξήσεις θα προκύψουν και για τα υπόλοιπα κλιμάκια υπαλλήλων, κυρίως μέσω των αυξήσεων των επιδομάτων ευθύνης.