Τον Δεκέμβριο, υποστήριξα ότι, παρόλο που ορισμένες από τις πολιτικές του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, θα είχαν στασιμοπληθωριστικά αποτελέσματα, τελικά θα αντισταθμίζονταν από τέσσερις παράγοντες: τη δύναμη των αγορών, την ανεξαρτησία της Fed, τους συμβούλους του προέδρου και τις ισχνές πλειοψηφίες των Ρεπουμπλικανών στο Κογκρέσο.
Το σενάριο εξελίχθηκε όπως είχα προβλέψει. Οι αντιδράσεις των αγορών μετοχών, ομολόγων, πιστώσεων και νομισμάτων ανάγκασαν τον Τραμπ, όχι μόνο να υποχωρήσει από τους «ανταποδοτικούς» του δασμούς εναντίον των περισσότερων εμπορικών εταίρων των ΗΠΑ, αλλά και να παρακαλέσει την Κίνα να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Στο παιχνίδι του «chicken» ανάμεσα στον Τραμπ και τον κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, ο Τραμπ έχασε.
Ακολούθησε μια παρόμοια σύγκρουση με τον πρόεδρο της Fed, Τζερόμ Πάουελ. Και πάλι, ο Τραμπ ήταν ο πρώτος που υποχώρησε – τουλάχιστον προς το παρόν. Αντιστοίχως, ενώ πρόσωπα όπως ο Πίτερ Ναβάρο, ο βασικός εμπορικός σύμβουλος του Τραμπ, αρχικά κυριάρχησαν – εκμεταλλευόμενοι την αυτοεικόνα του Τραμπ ως «Άνδρα των Δασμών» – αυτό δε διήρκεσε. Μόλις οι αγορές κλυδωνίστηκαν, επικράτησαν εκείνοι που υποστήριζαν μια στρατηγική «κλιμάκωσης για αποκλιμάκωση» στους δασμούς.
Με τον καιρό, η υψηλότερη ανάπτυξη, σε συνδυασμό με τις υπάρχουσες πολιτικές αναδιανομής, θα αποδυναμώσει τις λαϊκιστικές δυνάμεις στις ΗΠΑ. Την ίδια ώρα, η Ευρώπη θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει αντίθετους ανέμους, λόγω της γήρανσης του πληθυσμού, της ενεργειακής εξάρτησης, της υπερεξάρτησης από την Κίνα, της ασθενούς καινοτομίας και της στασιμότητας, με ανάπτυξη γύρω στο 1%.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ακροδεξιά λαϊκιστικά κόμματα ενδέχεται να επικρατήσουν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως έχουν ήδη κάνει σε κάποιες. Με τις ΗΠΑ να μοιάζουν να κινούνται προς τον αυταρχισμό, η Ευρώπη ίσως φαίνεται ως το τελευταίο προπύργιο φιλελεύθερης δημοκρατίας στον κόσμο· αλλά αυτό το αφήγημα μπορεί να ανατραπεί μεσοπρόθεσμα. Η ανατροπή αυτή θα είναι πιθανότερη, αν οι Ευρωπαίοι συνεχίσουν να αγνοούν τις προτάσεις των ιταλών πρώην πρωθυπουργών Ενρίκο Λέτα και Μάριο Ντράγκι. Ίσως η επιθετικότητα του Τραμπ να λειτουργήσει ως καμπανάκι αφύπνισης για την Ευρώπη.
Βεβαίως, ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ θα υπερβεί το 4% φέτος. Το σοκ στο πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα θα φρενάρει την ανάπτυξη, μέχρι το τέταρτο τρίμηνο του έτους, πιθανόν προκαλώντας μια ρηχή ύφεση, που θα διαρκέσει μερικά τρίμηνα. Ωστόσο, μια Fed που παραμένει αξιόπιστα προσηλωμένη στην αγκύρωση των πληθωριστικών προσδοκιών, θα μπορέσει να μειώσει τα επιτόκια μόλις επιβραδυνθεί η ανάπτυξη, και μια ήπια αύξηση της ανεργίας θα μειώσει τον πληθωρισμό. Μέχρι τα μέσα του 2026, η ανάπτυξη των ΗΠΑ θα ανακάμψει δυναμικά, αλλά ο Τραμπ θα έχει υποστεί πολιτική ζημιά, προμηνύοντας ήττα για το κόμμα του στις ενδιάμεσες εκλογές. Οι φόβοι για αυταρχική στροφή στις ΗΠΑ θα μετριαστούν. Η αμερικανική δημοκρατία θα επιβιώσει από το σοκ του Τραμπ και, μετά από μια αρχική περίοδο πόνου, η αμερικανική οικονομία θα ευημερήσει.
* Ο κ. Νουριέλ Ρουμπινί είναι ανώτερος σύμβουλος στη Hudson Bay Capital Management LP και ομότιμος καθηγητής στο Stern School of Business του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης.
