Με τη σταθερή, διακριτική αλλά αποφασιστική παρουσία της Σοφίας Φαλιέρου στο τιμόνι του, το Dance Days Chania επιστρέφει στην 15η διοργάνωσή του πιο ώριμο, πιο ανήσυχο και πιο ανοιχτό από ποτέ.
Το φετινό φεστιβάλ επεκτείνει τη δράση του καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, δίνει χώρο σε καλλιτέχνες από διαφορετικά πολιτισμικά υπόβαθρα και φωτίζει θέματα που αγγίζουν το σώμα, την ψυχή και την κοινωνία. Η μνήμη και η φθορά συναντούν την τρυφερότητα στο έργο «Trilogy: For Old Times’ Sake» των PITT co., που μιλά για τις τελευταίες αναλαμπές συνείδησης πριν από την άνοια.
Από την Ακτή Ελεφαντοστού, ο Σερζ Αρτούρ Ντόντο φέρνει το «L’ombre de ma Sueur», ένα σωματικό ταξίδι στους προσωπικούς και συλλογικούς αγώνες του παρελθόντος. Η Χαρά Κότσαλη, με το «It’s the end of the amusement phase», κοιτά την παγωμένη εικόνα μιας επανάστασης που δεν συνέβη, ενώ η Λίβια Μπαλάζοβα επιστρέφει με μια νέα εκδοχή του έργου της για την Καμίλ Κλοντέλ, δίνοντας φωνή σε μια γυναίκα που η ιστορία σχεδόν ξέχασε.
Διαφορετικές τάσεις
Δεν είναι εύκολο να χωρέσει σε λίγες γραμμές ο πλούτος του φετινού προγράμματος με τις περισσότερες από 20 παραστάσεις στο θέατρο «Μίκης Θεοδωράκης» αλλά και σε άλλα σημεία της πόλης. Ενα είναι βέβαιο: η καλλιτεχνική διευθύντρια Σοφία Φαλιέρου αφουγκράζεται τις σύγχρονες καλλιτεχνικές και κοινωνικές τάσεις, τις φιλτράρει δημιουργικά και τις εντάσσει με συνέπεια σε ένα πρόγραμμα που παραμένει τολμηρό, επίκαιρο και ανοιχτό στον διάλογο.
«Η οικονομική ανασφάλεια προκαλεί σημαντικά όρια και εμπόδια στην εξέλιξη του Dance Days Chania» τονίζει η καλλιτεχνική διευθύντρια του θεσμού Σοφία Φαλιέρου. Φωτογραφία: George Anastasakis
Οπως θα σχολιάσει στο «Βήμα»: «Παρατηρούμε ότι εντάσσονται όλο και περισσότερο στα έργα νέες τεχνολογίες ή το στοιχείο του λόγου και συχνά προσπαθούν να σπάσουν τα γνώριμα πλαίσια για το αν μία παράσταση είναι αμιγώς παράσταση χορού ή θεάτρου ή εγκατάσταση ή σωματικού θεάτρου ή διάλεξη. Υπάρχει συνολικά η επιθυμία να καταργηθούν τα στερεότυπα και αναζητούνται μέσα και τρόποι να επικοινωνηθεί η τέχνη του σώματος με ένα ευρύτερο κοινό εντός και εκτός θεάτρων.
Το φεστιβάλ από τα πρώτα του χρόνια επιχειρεί να δώσει χώρο σε διαφορετικές “γραφές” ή προσεγγίσεις του σύγχρονου χορού και να διαμορφώσει ένα ασφαλές περιβάλλον για έρευνα και παρουσίαση έργων ή εγχειρημάτων που εμπλέκουν και την κοινότητα της πόλης. Φιλοξενεί την ενότητα “Video Dance” από το 2014, δημιουργεί το 2019 την ενότητα “Νέοι δημιουργοί και δημόσιος χώρος” για τη σύνθεση πρωτότυπων τοποειδικών έργων, διοργανώνει συνέδρια και ημερίδες γύρω από ευρύτερες θεματικές ή ανησυχίες για τη σύγχρονη δημιουργία και το σώμα. Κάθε χρόνο δεχόμαστε περισσότερες από 600 αιτήσεις σε Ανοιχτά Καλέσματα από καλλιτέχνες και ομάδες από όλον τον κόσμο και επίσης μέλη της διοργάνωσης συμμετέχουν σε διεθνείς διοργανώσεις και πλατφόρμες χορού ώστε να διευρύνουμε συνεχώς τη γνώση και την επαφή μας για τα δρώμενα που αφορούν την τέχνη μας».
Ενας αποκεντρωμένος θεσμός
Το Dance Days Chania ξεκίνησε το 2011, μέσα σε μια περίοδο έντονης κοινωνικοπολιτικής και οικονομικής κρίσης. Το αρχικό όραμα ήταν να δημιουργηθεί ένας ανοιχτός χώρος όπου θα αναπτύσσονται δημιουργικές ανταλλαγές ανάμεσα σε καλλιτέχνες και την κοινότητα. Στόχος του ήταν – και παραμένει – να κάνει την τέχνη του σύγχρονου χορού πιο προσιτή και κατανοητή, ανοίγοντας διαύλους επικοινωνίας με ένα ευρύτερο κοινό.
Ξεκίνησε ως μια τετραήμερη διοργάνωση, επικεντρωμένη αποκλειστικά στον σύγχρονο χορό. Σήμερα, έχει εξελιχθεί σε ένα πολυδιάστατο φεστιβάλ διάρκειας 13 ημερών, το οποίο περιλαμβάνει παραστάσεις, σεμινάρια, εργαστήρια, διακρατικό residency, επιμορφωτικά προγράμματα και ανοιχτές συζητήσεις, προσφέροντας ένα πλούσιο και πολυεπίπεδο καλλιτεχνικό περιεχόμενο.
Από τη δημιουργία του έχει παρουσιάσει πάνω από 202 παραστάσεις και δράσεις και έχει διοργανώσει 153 σεμινάρια και εργαστήρια, εστιάζοντας στην εκπαίδευση νέων και στην ουσιαστική σύνδεση με την τοπική κοινωνία. Μέσα από συνεχή δραστηριότητα και καινοτόμα projects, που αναπτύσσονται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, ενισχύει την πολιτιστική ταυτότητα των Χανίων και προβάλλει την πόλη διεθνώς στο πεδίο του σύγχρονου χορού.
«Στίγμα του φεστιβάλ είναι η σύνδεσή του με την κοινότητα και το αποτύπωμα που αυτή αφήνει μέσα από την ενεργοποίηση και συμμετοχή της, ειδικότερα ομάδων ανθρώπων που η πρόσβασή τους σε χώρους τέχνης είναι περιορισμένη και η επαφή τους με τον σύγχρονο χορό σχεδόν ανύπαρκτη. Το Dance Days Chania συμβάλλει στη γνωριμία του τοπικού κοινού με τον σύγχρονο χορό και μετατοπίζει τη στάση της πόλης από την αρχική καχυποψία στη σταδιακή εμπιστοσύνη και επένδυση σε αυτό» θα πει η Φαλιέρου.
Kάνοντας τέχνη στην Ελλάδα
Το Dance Days Chania αντιμετωπίζει τις προκλήσεις που συνοδεύουν τη διοργάνωση ενός φεστιβάλ μεγάλου βεληνεκούς από έναν ανεξάρτητο, μη κρατικό φορέα. «Οι δημόσιοι πόροι που διατίθενται για το φεστιβάλ μάς γνωστοποιούνται από τον Μάιο έως και κατά τη διάρκειά του, με αποτέλεσμα ο συνολικός προγραμματισμός να γίνεται βάσει εκτιμήσεων και εμπειρικά. Η συνθήκη αυτή προκαλεί εξαιρετικά μεγάλη ανασφάλεια και απαιτεί μεγάλο ρίσκο από μέρους μας προκειμένου να διαμορφώνεται ένα πλούσιο πρόγραμμα».
Για την οικονομική του βιωσιμότητα, το φεστιβάλ βασίζεται σε ένα συνδυασμό πόρων: εκτός από τα αιτήματα χρηματοδότησης που υποβάλλει κάθε χρόνο, προσφέρει παραστάσεις με εισιτήριο και σεμινάρια με κόστος συμμετοχής. Επιπλέον, υποστηρίζεται από τοπικές επιχειρήσεις, ενώ κάποιες πρεσβείες και ιδρύματα ενισχύουν τη συμμετοχή καλλιτεχνικών ομάδων.
Τα τελευταία χρόνια λαμβάνει επιχορήγηση από το υπουργείο Πολιτισμού και έχει ως συνδιοργανωτές την Περιφέρεια Κρήτης – ΠΕ Χανίων και τον Δήμο Χανίων. Ωστόσο, όπως επισημαίνεται, «κάθε χρόνο υποβάλλονται εκ νέου αιτήματα συνδιοργάνωσης, επιχορήγησης και οικονομικής υποστήριξης χωρίς να είναι δεδομένη κάποια θετική ανταπόκριση σε αυτά».
Μία από τις πιο σημαντικές αποφάσεις που έχει λάβει το φεστιβάλ είναι ότι η καλλιτεχνική διεύθυνση και όλα τα μέλη της ομάδας διοργάνωσης εργάζονται εθελοντικά καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. «Ολα τα έσοδα πηγαίνουν στο σύνολό τους στους συμμετέχοντες καλλιτέχνες, στους συνεργάτες και στην κάλυψη του κόστους ταξιδιού των καλλιτεχνών. Δυστυχώς, η οικονομική ανασφάλεια προκαλεί σημαντικά όρια και εμπόδια στην εξέλιξη του Dance Days Chania, αλλά η συνθήκη αυτή απεικονίζει το σύνολο της κατάστασης στη χώρα μας και ειδικά της καλλιτεχνικής σκηνής τα τελευταία χρόνια».
