Μικροί μαθητές πηγαινοέρχονται στο προαύλιο ενός σχολείου ξετυλίγοντας με βιασύνη σχεδιάρια, αυτοσχέδια ειλητάρια με σημειώσεις για τα μαθήματά τους. Ετοιμάζονται πιθανόν για εξετάσεις και προσφεύγουν στους μεγαλύτερους μαθητές για βοήθεια. Εκείνοι, κρατώντας ολόκληρους χειρόγραφους κώδικες και παραπέμποντας τους μικρούς σε περισσότερα του ενός έργα, τους προκαλούν σύγχυση και απορία. Τη γλαφυρή και πολύ οικεία στους αναγνώστες σκηνή παρατηρεί σε σχολείο των γραμματιστών (δασκάλων) στην Κωνσταντινούπολη του 12ου αιώνα ο Νικόλαος Μεσαρίτης (π. 1163-1216;) και την περιγράφει στο δημοφιλέστερο και σημαντικότερο για τους μελετητές έργο του, την Εκφραση του ναού των Αγίων Αποστόλων Κωνσταντινουπόλεως, την εγκωμιαστική περιγραφή του ναού, στο πλαίσιο του οποίου λειτουργούσε, όπως φαίνεται, το εν λόγω σχολείο πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Λόγιος και ιεράρχης
Γόνος οικογένειας με στενές σχέσεις με τον αυτοκρατορικό και τον πατριαρχικό θρόνο, ο Νικόλαος Μεσαρίτης αποτελεί μια ενδιαφέρουσα περίπτωση λογίου και ιεράρχη που δρα στο Βυζάντιο στο δεύτερο μισό του 12ου και στο πρώτο τέταρτο του 13ου αιώνα, στην κρίσιμη εποχή πριν και μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους το 1204. Διετέλεσε διάκονος και σκευοφύλαξ των ναών του παλατιού στην Κωνσταντινούπολη και αργότερα, στην «εξόριστη» Αυτοκρατορία της Νίκαιας, αρχιεπίσκοπος Εφέσου και έξαρχος πάσης Ασίας. Το ποικίλο συγγραφικό του έργο αποτελείται από εγκωμιαστικούς και κατηχητικούς λόγους, επιστολές, δεητήρια κείμενα, συνοδικές πράξεις και εκθέσεις, τα περισσότερα από τα οποία εξέδωσε στις πρώτες δεκαετίες του περασμένου αιώνα ο γερμανός βυζαντινολόγος Αύγουστος Χάιζενμπεργκ.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
