Οταν ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κήρυξε τον πόλεμο των δασμών εναντίον όλων, επενδυτές, οικονομολόγοι και κυβερνήσεις ανά τον κόσμο, μηδενός και μηδεμιάς εξαιρουμένων, τέθηκαν σε κατάσταση συναγερμού.
Η αβεβαιότητα για το τι έμελλε να γίνει, οι εικασίες για το πώς θα… ξυπνούσε κάθε πρωί ο αμερικανός πρόεδρος και τι αντίκτυπο θα είχαν τα νέα ήθη που επιχείρησε να επιβάλλει (και) στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα και στο εμπόριο έγιναν η νέα πραγματικότητα. Ολα αυτά, τίποτα καλό δεν προοιωνίζονταν και οι αναλύσεις για μια απότομη παγκόσμια ύφεση βρέθηκαν σχεδόν στην ημερήσια διάταξη για καιρό.
Ωστόσο, η παγκόσμια οικονομία εμφάνισε μεγαλύτερες αντοχές από όσο θα περίμεναν πολλοί και ο… τυφώνας Τραμπ στην πορεία αποδείχθηκε -για την ώρα- λιγότερο ισχυρός από όσο φαινόταν – τουλάχιστον στο θέμα των δασμών.
Τελικά, το παγκόσμιο ΑΕΠ θα αυξηθεί πιθανώς κατά 3% περίπου φέτος – όσο και το 2024, η ανεργία παραμένει χαμηλή σχεδόν παντού, οι χρηματιστηριακές αγορές διήλθαν μια ακόμη χρονιά αξιοσημείωτων κερδών, με τη Wall Street να σημειώνει άλματα στη διάρκεια του έτους, και ο πληθωρισμός είναι το μόνο μέγεθος που αποτελεί πραγματική πηγή προβληματισμού – σε όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ παραμένει πάνω από τον στόχο για 2%.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Economist κατήρτισε τη λίστα αξιολόγησης των οικονομικών επιδόσεων για 36 χώρες -οικονομικά εύρωστες ως επί το πλείστον- αξιολογώντας πέντε δείκτες: πληθωρισμό, «εύρος πληθωρισμού», ΑΕΠ, θέσεις εργασίας και απόδοση χρηματιστηρίων.
Ξεχωρίζει η Νότια Ευρώπη
Στη λίστα του Economist για το 2025 διακρίνονται οι χώρες της Νότιας Ευρώπης, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, για τις οικονομικές επιδόσεις τους.
Μετά τη νίκη της Ισπανίας πέρυσι, αυτήν τη φορά την πρώτη θέση καταλαμβάνει η Πορτογαλία, η οποία το 2025 συνδύασε ισχυρή αύξηση του ΑΕΠ, χαμηλό πληθωρισμό και μια ανθηρή χρηματιστηριακή αγορά.
Άλλες χώρες της ευρωζώνης που αντιμετώπισαν δυσκολίες τη δεκαετία του 2010, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας (στην κορυφή της λίστας του Economist το 2022 και το 2023) και της Ισπανίας, βρίσκονται επίσης κοντά στην κορυφή.
Σημειωτέον ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην 6η θέση μαζί με την Τσεχία με 1,7%.
Το Ισραήλ συνέχισε την ισχυρή ανάκαμψή του από το χάος του 2023. Η Ιρλανδία έχασε για λίγο την πρώτη θέση.
Ουραγός η Βόρεια Ευρώπη
Εάν κανείς έβλεπε της οικονομίες της Βόρειας Ευρώπης ουραγούς στην κατάταξη πριν από μια δεκαετία, μάλλον θα έτριβε τα μάτια του. Και όμως, το 2025 η Εσθονία, η Φινλανδία και η Σλοβακία βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις.
Η Γερμανία τα πάει λίγο καλύτερα από τα προηγούμενα χρόνια, αλλά ακόμα δεν είναι σε καλή θέση. Το ίδιο ισχύει και για τη Βρετανία. Η Γαλλία, παρά το πολιτικό της χάος, έχει αρκετά καλή βαθμολογία και κατατάσσεται στην 11η θέση.
Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, οι ΗΠΑ βρίσκονται μόλις στη μέση της κατάταξης και έχει χειρότερη βαθμολογία από την Ιταλία.
Ο σχετικά υψηλός πληθωρισμός -που είναι το πρώτο μέτρο αξιολοόγησης- μειώνει τη συνολική βαθμολογία των ΗΠΑ. Μια χώρα έχει καλύτερη βαθμολογία στην κατάταξη όσο πιο κοντά είναι ο ετήσιος ρυθμός της στο 2%, ένας τυπικός στόχος για τις κεντρικές τράπεζες.
Ο πληθωρισμός της Τουρκίας εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλότερος από αυτόν που παρατηρείται οπουδήποτε αλλού, ενώ τη δεύτερη χειρότερη επίδοση στον πληθωρισμό έχει η Εσθονία.
Σε ορισμένες χώρες, ο βασικός πληθωρισμός είναι πολύ χαμηλός. Αυτό ισχύει για τη Σουηδία, όπου είναι σχεδόν ανύπαρκτος. Ομως, είναι καλύτερο να υπάρχει λίγος πληθωρισμός παρά καθόλου. Μια ομάδα άλλων χωρών, όπως η Φινλανδία και η Ελβετία, έχουν παρόμοια αναιμικά αποτελέσματα. Η Ιαπωνία έχει υψηλότερο πληθωρισμό από ό,τι τη δεκαετία του 2010, αλλά όχι κάτι που να μοιάζει με την υπερθέρμανση που παρατηρείται αλλού.
Απασχόληση, παραγωγή
Εδώ, η Πορτογαλία ξεχωρίζει. Ο τουρισμός έχει γνωρίσει άνθηση, ενώ πολλοί πλούσιοι ξένοι μετακομίζουν στη χώρα για να επωφεληθούν από τους χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές, ενώ η αύξηση του ΑΕΠ είναι πολύ πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Η Τσεχική Δημοκρατία και η Κολομβία παρουσιάζουν αξιοσημείωτη αύξηση τόσο στην παραγωγή όσο και στην απασχόληση, ενώ στον αντίποδα η Νότια Κορέα έχει χάσει θέσεις εργασίας.
Η Νορβηγία, που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις πρώτες ύλες και τη ναυτιλία, αντιμετωπίζει προβλήματα λόγω της επιβράδυνσης του παγκόσμιου εμπορίου.
Οι χρηματιστηριακοί δείκτες
Ενώ θα περίμενε κανείς ότι οι μετοχές των ΗΠΑ θα ήταν οι απόλυτοι νικητές, αυτές καθεαυτές οι αυξήσεις των τιμών των μετοχών είναι απλώς καλές. Οι υψηλές τιμές των αγορών αντανακλούν κυρίως την επιτυχία των προηγούμενων ετών. Η Γαλλία είναι εξίσου μέτρια, με τις μετοχές της πιο πολύτιμης εταιρείας της, της LVMH, να παραμένουν στάσιμες. Με βάση αυτό το μέτρο, καμία χώρα δεν έχει αποδώσει χειρότερα από τη Δανία. Τον τελευταίο χρόνο, η τιμή της μετοχής της Novo Nordisk, που παρασκευάζει το Ozempic, έχει πέσει κατά 60%, καθώς η εταιρεία έχει χάσει την ηγετική της θέση στην αγορά των φαρμάκων για την απώλεια βάρους.
Αλλού καταγράφονται οι εντυπωσιακές χρηματιστηριακές αποδόσεις (σε τοπικό νόμισμα), όπως γράφει ο Economist. Πράγματι, στην κορυφή βρίσκεται το Ισραήλ, όπου η τιμή της μετοχής της πιο πολύτιμης εισηγμένης εταιρείας της χώρας, της Bank Leumi, αυξήθηκε κατά περίπου 70% με τον χρηματιστηριακό δείκτη να σημειώνει άνοδο 53,3%.
Μεταξύ των 10 χωρών με τη μεγαλύτερη οικονομική ανάπτυξη, η Ελλάδα βρίσκεται στην 4η θέση όσον αφορά την αύξηση του γενικού δείκτη, στο 44%. Προηγούνται η Σλοβενία (52,8%) και η Τσεχία (46,2%).
Οι Πορτογάλοι επενδυτές είχαν επίσης καλές επιδόσεις, με το χρηματιστήριο να σημειώνει άνοδο 20,9% το 2025. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Economist, η χρηματιστηριακή αγορά της χώρας που φέτος ξεχώρισε ως «οικονομία της χρονιάς» αυξάνεται κατά μέσο όρο κατά 20% το επόμενο έτος.
Πηγή: ot.gr
