Σφοδρές συγκρούσεις με έντονο ιδεολογικό χρώμα και οξείες αντιπαραθέσεις με συνταγματικές προεκτάσεις για ένα ζήτημα-ταμπού εδώ και δεκαετίες, πυροδότησε η θεσμοθέτηση των μη κρατικών πανεπιστημίων.

Από την συζήτηση που ξεκίνησε χθες καικορυφώνεται αύριο με τις τοποθετήσεις των πολιτικών αρχηγών και την ονομαστική ψηφοφορία που ζήτησε ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν έλειψαν οι εντάσεις και οι ενστάσεις, οι εγκλήσεις και οι αντεγκλήσεις, οι πολιτικές κόντρες και οι αιφνιδιασμοί, όπως αυτός που επιφύλαξε η Νέα Αριστερά λίγο πριν την έναρξη της διαδικασίας προτείνοντας σε ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ και Πλεύση Ελευθερίας να καταθέσουν πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης (απαιτούνται 50 υπογραφές), μια ιδέα που δεν τελεσφόρησε καθώς κανένα κόμμα δεν την ενστερνίστηκε για πολλούς και διάφορους λόγους –όπως ότι το μόνο που θα επιτύγχανε θα ήταν η επιβεβαίωση της εμπιστοσύνης της Βουλής προς την κυβέρνηση η οποία προσέρχεται συντεταγμένα.

Οι ενστάσεις αντισυνταγματικότητας

Οι πέντε ενστάσεις αντισυνταγματικότητας που υποβλήθηκαν (από ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, Ελληνική Λύση, Νέα Αριστερά και Νίκη) απορρίφθηκαν από την πλειοψηφία με τον υπουργό Παιδείας Κυριάκο Πιερρακάκη να δηλώνει ότι το νομοσχέδιο «είναι συνταγματικά στέρεο» και ότι «μόνον εμείς και η Κούβα απαγορεύουμε την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων». Η συνταγματική διελκυστίνδα πάντως βρίσκεται στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης, με την αντιπολίτευση να επιμένει ότι οι αλλαγές που επιχειρούνται άπτονται του άρθρου 16 και μόνον στο πλαίσιο της αναθεώρησής του μπορούν να ειδωθούν, σκεπτικό που η κυβέρνηση απορρίπτει επικαλούμενη μάλιστα τις σχετικές απόψεις που έχουν διατυπώσει έγκριτοι συνταγματολόγοι (Βενιζέλος, Σκουρής, Αλιβιζάτος, Μανιτάκης κ.ά.).

Στην σχετική κριτική του Παναγιώτη Δουδωνή (ΠΑΣΟΚ) που είπε ότι για πρώτη φορά υποχωρεί το εθνικό Σύνταγμα «εν όψει υποτιθέμενης σύγκρουσης με το ενωσιακό δίκαιο», ο Πιερρακάκης δεν δίστασε να σχολιάσει δηκτικά ότι «ήταν χάρμα να σας ακούω να διαφωνείτε με Βενιζέλο και Αλιβιζάτο…», ενώ απευθυνόμενος προς το ΠΑΣΟΚ είπε μάλιστα ότι «θέλαμε να το πετύχουμε μαζί σας και υιοθετήσαμε θέσεις κορυφαίων συνταγματολόγων που είναι δικοί μας».

Το συνταγματικό θέμα

Το συνταγματικό θέμα απασχόλησε κατά κόρον και την Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής η οποία επέλεξε μια πολύ προσεκτική προσέγγιση: «Το ζήτημα θα κριθεί, όπως μπορεί σχεδόν μετά βεβαιότητας να υποτεθεί, από την ελληνική δικαιοσύνη, δεδομένου ότι τα ζητήματα που μπορούν να τεθούν από την ψήφιση του υπό συζήτηση νομοσχεδίου δεν έχουν απασχολήσει, υπό τη συγκεκριμένη μορφή τους, τη δικαιοσύνη, εθνική και ενωσιακή», επισημαίνεται στην έκθεσή του. «Είναι μια ιστορική μεταρρύθμιση και το ξέρουμε όλοι, τουλάχιστον όσοι δεν την βλέπουμε με μια παραμορφωτική ιδεολογία», είπε η υφυπουργός Παιδείας Ζέττα Μακρή, ενώ ο Πιερρακάκης απαντώντας στις βολές του Προέδρου της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτη Φάμελλου ότι «παρακάμπτετε την συνταγματική αναθεώρηση γιατί είναι πολλά τα λεφτά…», αντέτεινε την απόπειρα του τότε (2018) υπουργού επί ΣΥΡΙΖΑ Κώστα Γαβρόγλου ο οποίος έφερε διάταξη –αν και απορρίφθηκε- που αναγνώριζε όλα τα πτυχία διεθνών οργανισμών ως απολύτως νόμιμα.

«Η μοίρα της χώρας δεν είναι ο φόβος που κομίζετε αλλά να αγκαλιάσουμε το μέλλον χωρίς φόβο με τόλμη και σθένος», δήλωσε ο υπουργός Παιδείας αντικρούοντας το πυρ ομαδόν της αντιπολίτευσης, ενώ ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ Θάνος Πλεύρης είπε αντικρούοντας τα επιχειρήματα περί αντισυνταγματικότητας ότι «η μεταρρύθμιση είναι στα όρια που επιτρέπει το άρθρο 16 και όταν έρθει η ώρα θα την ολοκληρώσουμε».

Ζωή εναντίον Τσίπρα

Η αντιπαράθεση είχε και παράπλευρες προεκτάσεις. Στα πυρά της Θεοδώρας Τζάκρη από τον ΣΥΡΙΖΑ για αντισυνταγματικότητα και θεσμική εκτροπή, η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωή Κωνσταντοπούλου ανέτρεξε στην εποχή των μνημονίων εγκαλώντας την κοινοβουλευτική εκπρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ ότι τότε ψήφιζε όλα τα μνημόνια που κατέλυαν το Σύνταγμα. «Για να υπερασπιστείς το Σύνταγμα δεν λογαριάζεις την καρέκλα σου», είπε η Κωνσταντοπούλου, η οποία μάλιστα σημείωσε ότι το κόμμα της δημιουργήθηκε «για να μην υπάρξουν ξανά τύποι σαν τον Τσίπρα που με ωραία λόγια θα κοροϊδέψουν τον κόσμο που μετά θα τα ανατρέψουν». «Ο Αλ. Τσίπρας δεν είναι ένας τύπος, όπως ακούστηκε πριν λίγο, διετέλεσε πρωθυπουργός της χώρας», της απάντησε ο Θεόφιλος Ξανθόπουλος εμφανώς ενοχλημένος.