«Ο EastMed παραμένει ένα σχέδιο ενδιαφέρον, αλλά σήμερα οι οικονομικές συνθήκες συνηγορούν στην αναζήτηση άλλων τρόπων προμήθειας ενέργειας και κυρίως της ηλεκτρικής διασύνδεσης ή του υγροποιημένου φυσικού αερίου. Δεν υπάρχει η πρόθεση να γίνει ο East Med μια στρατηγική ή πολιτική υπόθεση, αλλά να δούμε μόνον τα γεγονότα τα οποία δείχνουν ότι οικονομικά είναι πιο λογικό να προωθήσουμε άλλα σχέδια» τόνισε ο πρέσβης της Γαλλίας Πατρίκ Μεζονάβ, μιλώντας σε επιλεγμένη ομάδα ξένων δημοσιογράφων για την παρουσίαση των βασικών προτεραιοτήτων της εκ περιτροπής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ που ασκεί η χώρα του το πρώτο εξάμηνο του 2022.

Σύμφωνα με τον γάλλο διπλωμάτη, η υγειονομική κρίση, το μεταναστευτικό, η κλιματική αλλαγή και η ασφάλεια αποτελούν τους άξονες του οδικού χάρτη της γαλλικής προεδρίας η οποία θεωρείται φιλόδοξη καθώς αγγίζει θέματα «ταμπού» για την ενωσιακή κουλτούρα. Σε αυτά περιλαμβάνονται τόσο τα ζητήματα της ισχύος και η προσπάθεια αλλαγής πτυχών της μεταναστευτικής πολιτικής όσο και η αναπροσαρμογή των κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας, προς ανακούφιση των ευρωπαϊκών οικονομιών που επλήγησαν σφόδρα από την πανδημία της Covid – 19.

Μετανάστευση και σύνορα

Η γαλλική προεδρία επιθυμεί να τονίσει ότι η διαχείριση των εξωτερικών συνόρων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την κυριαρχία των Ευρωπαίων. Στο πλαίσιο αυτό, τονίζεται η ανάγκη μεταρρύθμισης και κανονικής επαναλειτουργίας του χώρου Σένγκεν, ο οποίος μετά την τεράστια μεταναστευτική κρίση του 2015 δεν λειτουργεί ως πρέπει. Όσον αφορά στο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου, στο Παρίσι είναι κατανοητό ότι είναι δύσκολο να υπάρξει ένα πλήρες νέο σύμφωνο εντός των μηνών που διαρκεί η προεδρία, ωστόσο θα επιχειρηθεί η επίλυση επιμέρους ζητημάτων του μεγάλου αυτού θέματος.

Μεταξύ αυτών, ενδεχομένως να είναι και η πρόταση του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών, αρμόδιου για τα ευρωπαϊκά θέματα, Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, ο οποίος τόνισε την ανάγκη για εναρμόνιση των συνθηκών υποδοχής μεταναστών στα κράτη – μέλη της ΕΕ. Ένα άλλο παράδειγμα στο οποίο θα μπορούσε να υπάρξει πρόοδος είναι ο συντονισμός των προϋποθέσεων παροχής ασύλου και καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

Το «ανεπίκαιρο» Μάαστριχτ

Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στον ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, όπου όπως υπογραμμίστηκε, πρέπει να γίνουν κολοσσιαίες επενδύσεις για να επιτευχθεί η ουδετερότητα άνθρακα στα κράτη – μέλη. Για να συμβεί αυτό, θα χρειαστεί τόσο μηχανισμός προσαρμογής άνθρακα στα σύνορα όσο και χρηματοδότηση μεγάλων επενδύσεων.

Υπό αυτό το πρίσμα, είναι απαραίτητη μια δεύτερη συζήτηση για την προσαρμογή του δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ. Μάλιστα, αναμένεται μια ειδική διάσκεψη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το ζήτημα τον Μάρτιο, όπου θα τεθούν επί τάπητος η χρηματοδότηση και η προσαρμογή των δημοσιονομικών κανόνων.

Για το Παρίσι, οι κανόνες του Μάαστριχτ που υπογράφηκαν πριν 30 χρόνια μοιάζουν ξεπερασμένοι. Ως προς αυτό, υποστηρίζεται ότι τα δυσθεώρητα χρέη κάποιων κρατών – μελών όπως η Ελλάδα, η Ιταλία αλλά και η Γαλλία, έχουν καταργήσει de facto το «ευρωπαϊκό όριο» για δημόσιο χρέος ως 60% του ΑΕΠ.

Η επιστροφή της ισχύος στην Ευρώπη

Ορόσημο για την γαλλική προεδρία αποτελεί η ασφάλεια, καθώς η Γαλλία πιστεύει ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες που τους αναλογούν διεθνώς. Αυτό σημαίνει ότι για να διασφαλιστεί η ευρωπαϊκή ασφάλεια και να γίνει σεβαστή η κυριαρχία, πρέπει η ΕΕ να έχει τα κατάλληλα μέσα. Το Παρίσι επιχειρεί να δει με μια ευρύτερη γεωπολιτική «ματιά». Έτσι, τα τεκταινόμενα τόσο στην ευρωπαϊκή γειτονιά (Ανατολική Μεσόγειος, Σαχέλ, Μέση Ανατολή) όσο και ευρύτερα (Ουκρανικό, Ανατολική Ασία) είναι αξιοσημείωτα και ενδεικτικά του ότι ο μόνος τρόπος για να εξασφαλιστεί η ασφάλεια της ΕΕ είναι η συγκέντρωση των ευρωπαϊκών δυνάμεων στον τομέα της άμυνας και η συμπληρωματική λειτουργία τους προς το ΝΑΤΟ.

Σχέσεις με τρίτες χώρες

Αναφορικά με τις σχέσεις της ΕΕ με τρίτες χώρες, όπως η Ρωσία και η Τουρκία, γαλλικές διπλωματικές πηγές υποστήριζαν την ανάγκη ύπαρξης διαλόγου. Αναφορικά, ωστόσο με την δεύτερη, οι ίδιες πηγές σημείωναν ότι με τις δεδομένες θέσεις της Άγκυρας αυτή τη στιγμή ο οποιοσδήποτε διάλογος είναι δύσκολος. Η συνολική συζήτηση μεταξύ ΕΕ – Τουρκίας θα πρέπει περιλαμβάνει την εφαρμογή και ίσως την αναθεώρηση της Κοινής Δήλωσης για το μεταναστευτικό (2016.) Εντούτοις, η συζήτηση αυτή αργεί ακόμα.