Ευφυείς εφαρμογές, ηλεκτροκίνηση, ταχυφορτιστές, έξυπνα συστήματα διαχείρισης κυκλοφορίας: το παζλ για την οριστική ανανέωση των αστικών συγκοινωνιών της πρωτεύουσας κοιτάζει προς το μέλλον. Πρώτος σταθμός η προμήθεια νέων, σύγχρονων λεωφορείων. Η ενίσχυση του στόλου κατά τους προηγούμενους μήνες έδωσε μια ανάσα στα μέσα μαζικής μεταφοράς που έχουν περάσει μια μακρά περίοδο απαξίωσης, όμως η σελίδα θα πρέπει να αλλάξει. Η νέα εποχή των μέσων μαζικής μεταφοράς της Αθήνας βρίσκεται ήδη στα σκαριά.

Σήμερα βγαίνουν καθημερινά στους δρόμους της πρωτεύουσας πάνω από 1.300 λεωφορεία και τρόλεϊ, όταν έναν χρόνο νωρίτερα ο αριθμός αυτός ανερχόταν σε 950. Οι «πυροσβεστικές κινήσεις» που έκανε το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για να ενισχύσει τις αστικές συγκοινωνίες εν μέσω πανδημίας έχουν βελτιώσει τις χρονοαποστάσεις σε όλες τις γραμμές του Κέντρου. Η συνεργασία με τα ΚΤΕΛ, η προμήθεια οχημάτων με leasing και οι προσλήψεις οδηγών και τεχνιτών αποσυμφόρησαν την κατάσταση, όμως δεν παύει να αποτελούν μεταβατική λύση, σε μια περίοδο που έχει επιστρέψει περίπου το 50% της προ κορωνοϊού κίνησης στα ΜΜΜ.

Το καθοριστικό  βήμα θα γίνει με την προμήθεια συνολικά 1.300 λεωφορείων για την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, που θα είναι και η πρώτη ανανέωση στον στόλο ύστερα από 13 χρόνια. Η πρώτη φάση του διαγωνισμού του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, που περιλαμβάνει 800 οχήματα, εκ των οποίων τα 300 ηλεκτρικά, βρίσκεται προ των πυλών. Ο προϋπολογισμός εκτιμάται στα 372 εκατ. ευρώ. Αυτή την περίοδο τα τεύχη του διαγωνισμού βαίνουν προς ολοκλήρωση και η διακήρυξη αναμένεται εντός Ιουλίου.

Η χώρα μας κρατά δυστυχώς τα σκήπτρα του πιο γερασμένου στόλου μέσων μαζικής μεταφοράς στην Ευρώπη, με μέσο όρο ηλικίας σχεδόν 19 έτη. Η αντικατάσταση μέρους του στόλου των δύο πόλεων με ηλεκτρικά λεωφορεία έχει ενταχθεί και στο εθνικό σχέδιο ανάκαμψης «Ελλάδα 2.0», που εγκρίθηκε από την Κομισιόν. Στη συνολική χρηματοδότηση των 220 εκατ. ευρώ περιλαμβάνεται και η αντικατάσταση 220 παλιών οχημάτων από 220 νέα ηλεκτρικά λεωφορεία, εκ των οποίων 163 για την Αθήνα και 57 για τη Θεσσαλονίκη.

Ταχυφορτιστές στις στάσεις

Παράλληλα, «τρέχει» η προετοιμασία και της β’ φάσης του διαγωνισμού για τα υπόλοιπα 500 οχήματα. Σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών εξετάζει ένα φιλόδοξο μοντέλο εγκατάστασης ταχυφορτιστών σε διάφορα σημεία επάνω στις διαδρομές των λεωφορείων, με έμφαση στις αφετηρίες, ώστε όταν κάνουν στάση για 20 λεπτά, για παράδειγμα, να φορτίζουν και έτσι να «κερδίζουν» επιπλέον χιλιόμετρα για διαδρομές μέσα την πόλη. Αποτελεί βεβαίως ένα πολύπλοκο πρότζεκτ, το οποίο και θα πρέπει να «κουμπώσει» με τον ολοκληρωμένο σχεδιασμό για τα νέα δρομολόγια, ώστε να προσδιοριστούν τα κατάλληλα σημεία εγκατάστασης των ταχυφορτιστών.

Εξυπνη διαχείριση κυκλοφορίας

Οι νέες τεχνολογίες δίνουν μια σειρά σύγχρονων εργαλείων που έχουν αρχίσει να αξιοποιούνται διεθνώς για την καλύτερη και αποδοτικότερη εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού, σε συνδυασμό με τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των μεταφορών. Στο μενού περιλαμβάνονται έξυπνα συστήματα μεταφορών για τη διαχείριση κυκλοφορίας που θα δίνουν προτεραιότητα στις λεωφορειολωρίδες, καθώς και δίκτυο αισθητήρων που θα εφοδιάζει τους φορείς με κυκλοφοριακά δεδομένα και θα συνεργάζεται με το traffic management system. Πρόκειται για εργαλεία που βρίσκονται ήδη στο ραντάρ για να εφαρμοστούν και στη χώρα μας, εφόσον προτεραιοποιηθούν οι ανάγκες και βεβαίως βρεθούν οι απαραίτητοι πόροι.

Online αγορά εισιτηρίων

Ο ΟΑΣΑ, έχοντας κάνει σημαντικά βήματα για την είσοδό του στη νέα ψηφιακή εποχή, δίνει πια τη δυνατότητα online φόρτισης για όλα τα εισιτήρια. Η δυνατότητα δίνεται πια, με λίγα μόνο «κλικ» από τον υπολογιστή ή το κινητό, και στους κατόχους ανώνυμης κάρτας πολλαπλών διαδρομών, ενώ μέχρι πρότινος περιοριζόταν στις προσωποποιημένες κάρτες. Ετσι οι επιβάτες δεν χρειάζεται να περιμένουν σε ουρές ή να συνωστίζονται σε εκδοτήρια, αλλά μπορούν να γεμίζουν τις κάρτες τους απομακρυσμένα, ακόμα και από τη στάση, το γραφείο ή τα ψώνια, με όλα τα εισιτήρια μικρής χρονικής διάρκειας κανονικής τιμής ή χρηματικό ποσό ως 50 ευρώ. Εχουν μάλιστα τη δυνατότητα μέσω της ιστοσελίδας του ΟΑΣΑ να ελέγχουν την κατάστασης της κάρτας και το ιστορικό των συναλλαγών της.

Ψηφιοποίηση στα καύσιμα και νέο σύστημα διαχείρισης ανταλλακτικών

Αυτό που είναι ήδη στα σκαριά στην εγχώρια πραγματικότητα είναι η ψηφιοποίηση του συστήματος εισροών – εκροών καυσίμων για τα οχήματα των αστικών συγκοινωνιών, καθώς και ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης των ανταλλακτικών. Δράσεις που θα διαμορφώσουν μεσοπρόθεσμα μια άλλη εικόνα για τις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας.

Ηδη η ΟΣΥ έχει διαμορφώσει τέσσερα προγράμματα για τον εκσυγχρονισμό των διαδικασιών της, συνολικού προϋπολογισμού 50 εκατ. ευρώ, τα οποία αναμένεται να αλλάξουν την παραδοσιακή επικοινωνία μεταξύ αμαξοστασίων, αποθήκης, τεχνικής βάσης και συνεργείου. Το πρώτο πρόγραμμα αφορά την ανάπτυξη του συστήματος Διαχείρισης Επιχειρησιακών Πόρων (ERP) της εταιρείας, το οποίο θα συμβάλει στη βελτίωση των logistics μεταξύ κέντρου και αποθηκών, καθώς και στη διαχείριση των προμηθειών. Ετσι η εταιρεία θα έχει καλή γνώση από πού έρχεται κάθε ανταλλακτικό, ποια είναι η πορεία του και τελικά σε πιο συγκεκριμένο όχημα έχει τοποθετηθεί το συγκεκριμένο ανταλλακτικό.
Το δεύτερο πρόγραμμα εστιάζει στην ανίχνευση βλαβών, μέσω ειδικών αισθητήρων, όσο το λεωφορείο βρίσκεται στον δρόμο και στη real time ενημέρωση αμαξοστασίου και συνεργείου, ώστε και η επισκευή να επιταχύνεται αλλά και ο προγραμματισμός των δρομολογίων να μην κάνει κοιλιά. Τα άλλα δύο προγράμματα αφορούν την αναβάθμιση των κτιριακών υποδομών, ώστε να υποστηρίζουν τις δραστηριότητες της εταιρείας και τον εξοπλισμό της τεχνικής βάσης ώστε να ανταποκρίνεται καλύτερα στις απαιτήσεις που παρουσιάζουν οι βαριές βλάβες.