Με την ανακοίνωση της δομής η οποία θα συντονίσει τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης στο Υπουργικό Συμβούλιο της Παρασκευής, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τακτοποίησε, σε αυτή τη φάση, το ένα από τρία μεγάλα ανοιχτά μέτωπα που έχει. Το δεύτερο είναι η αύξηση των κρουσμάτων κορωνοϊού και το τρίτο αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ένα πεδίο διαρκούς έντασης, την οποία ελπίζει να μειώσει με την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών σε επίπεδο πρέσβεων που θα ανακοινωθεί μετά τον Δεκαπενταύγουστο. Πρόκειται για θέματα δύσκολου χειρισμού, τα οποία θα απασχολήσουν για μεγάλο διάστημα την πολιτική ζωή και την κοινωνία και θα ζορίσουν την κυβέρνηση. Ο Πρωθυπουργός, όμως, αποφάσισε να διαχειριστεί δυναμικά αυτή την ιδιαίτερη συγκυρία, στην οποία και λόγω της πανδημίας ανακατατάσσονται οι συμμαχίες εντός της ΕΕ και επανακαθορίζεται η σχέση της Ευρώπης με την Τουρκία.

Ολα τα μεγάλα ζητήματα της περιόδου αλληλοδιαπλέκονται και δημιουργούν ευκαιρίες που πριν από μερικούς μήνες θα φάνταζαν εξωπραγματικές.

Οι διαπραγματεύσεις με την Αγκυρα

Η κρίση στον Εβρο και η επιτυχής διαχείριση του πρώτου κύματος κορωνοϊού έφεραν τον έλληνα Πρωθυπουργό στο κεντρικό τραπέζι της διαπραγμάτευσης για το Ταμείο Ανάκαμψης στις Βρυξέλλες. Οι συμμαχίες που χτίστηκαν με αυτή την αφορμή δεν θα μπορούσαν να καταρρεύσουν εν όψει της τουρκικής προκλητικότητας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, η οποία έχει ενοχλήσει και πολλές άλλες χώρες. Το σημαντικό για τη χώρα μας είναι να ξεκινήσουν οι διερευνητικές επαφές από εκεί που σταμάτησαν το 2016 και σε αυτό φαίνεται ότι συμφώνησε η τουρκική πλευρά στην πρόσφατη τριμερή συνάντηση στο Βερολίνο. Ασφαλώς θα πρέπει να προηγηθούν τα ΜΟΕ και να απέχει η Τουρκία από προκλητικές συμπεριφορές. Από την ελληνική πλευρά αναμένεται να τεθεί επικεφαλής ο πρέσβης ε.τ. Παύλος Αποστολίδης, ο οποίος διηύθυνε τις σχετικές συζητήσεις από το 2000 ως το 2016.

Σε αυτό το σύνθετο πεδίο των μεγάλων προκλήσεων θα κριθεί ο κ. Μητσοτάκης από το πώς θα αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που ανοίγονται και από το αν θα καταφέρει να δημιουργήσει ευρύτερες συναινέσεις στο εσωτερικό για τους μεγάλους εθνικούς στόχους. Με τη δομή που ανακοίνωσε για το Ταμείο Ανάκαμψης έθεσε και τα όρια των αλλαγών που προτίθεται να κάνει επί του παρόντος στην κυβέρνηση. Οπως φαίνεται, δεν θα μετακινηθεί κανένας κεντρικός υπουργός, και οι μετακινήσεις που θα γίνουν θα είναι στοχευμένες προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης των υφυπουργών, είτε με την αναβάθμιση ορισμένων γενικών γραμματέων, είτε με μεταγραφές από την Κοινοβουλευτική Ομάδα της ΝΔ.

Η επιτροπή για το αναπτυξιακό σχέδιο

Η εκπόνηση του αναπτυξιακού σχεδίου για τη χώρα ανατέθηκε σε μια πενταμελή Εκτελεστική Επιτροπή στη Γραμματεία της Κυβέρνησης, η οποία αποτελείται από τον υφυπουργό Δημοσιονομικής Πολιτικής Θεόδωρο Σκυλακάκη, ο οποίος αναμένεται να αναβαθμιστεί σε αναπληρωτή υπουργό, από τον υφυπουργό συντονισμού του κυβερνητικού έργου Ακη Σκέρτσο, τον γενικό γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Δημήτρη Σκάλκο, τον προϊστάμενο του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού Αλέξη Πατέλη και τον πρόεδρο του Συμβουλίου Εμπειρογνωμόνων Μιχάλη Αργυρού. Πρόκειται για μια δεμένη ομάδα με αρμοδιότητες που αλληλοσυμπληρώνονται και η οποία έχει πιάσει δουλειά από τις 10 Ιουλίου.

Κάτω από την Εκτελεστική Επιτροπή θα εργάζονται πέντε ομάδες εργασίας, αποτελούμενες από 7-15 άτομα για:

  • Την «πράσινη» ανάπτυξη υπό την εποπτεία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
  • Την ψηφιακή πολιτική υπό την εποπτεία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
  • Την απασχόληση, δεξιότητες και κοινωνική συνοχή υπό την εποπτεία του υπουργείου Εργασίας.
  • Τις υποδομές υπό την εποπτεία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
  • Τον παραγωγικό μετασχηματισμό και τις ιδιωτικές επενδύσεις υπό την εποπτεία του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.

Η εποπτεία στο Οικονομικών

Το υπουργείο Οικονομικών θα έχει τη συνολική εποπτεία όλων των ροών χρηματοδότησης. Αύριο ή την Τρίτη αναμένεται και η έναρξη λειτουργίας των επιτροπών και αναμένεται εντατική δουλειά όλον τον Αύγουστο, αφού ως τις 24 του μήνα πρέπει να έχει παραδοθεί το πρώτο σχέδιο, το οποίο θα παρουσιατεί από τον Πρωθυπουργό στη ΔΕΘ. Εντός του Σεπτεμβρίου θα γίνει ευρύς διάλογος με τους κοινωνικούς εταίρους και συζήτηση στη Βουλή προκειμένου να καταθέσουν τις θέσεις τους όλες οι πολιτικές δυνάμεις. Θα ακολουθήσει η κατάθεση του προσχεδίου στις Βρυξέλλες στις 15 Οκτωβρίου, που συμπίπτει και με την κατάθεση του προϋπολογισμού, ενώ το τελικό σχέδιο θα κατατεθεί στις 15 Απριλίου. Η κυβέρνηση αποφάσισε να εντάξει στο εθνικό σχέδιο λίγα εμβληματικά και εθνικά έργα.

Ο σύνδεσμος με τις Βρυξέλλες

Ο κ. Πατέλης θα είναι ο σύνδεσμος της κυβέρνησης με τις Βρυξέλλες. Εχει ήδη συζητήσει με τις αρμόδιες επιτροπές της Κομισιόν για τον σχεδιασμό της Ελλάδας, ενώ ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ρουμανία, ενδιαφέρθηκαν να μάθουν πώς οργανώνει η χώρα μας την επεξεργασία των προγραμμάτων. Στην Κομισιόν η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δημιουργεί μια νέα γραφειοκρατία υπό την εποπτεία της για το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά επειδή πρόκειται για την επεξεργασία και επίβλεψη των εθνικών προγραμμάτων 27 χωρών, είναι πιθανό το γραφείο της να διαχειριστεί ορισμένα μόνο. Η Ελλάδα, λόγω μνημονίων, ενδέχεται να υπαχθεί στη Διεύθυνση Οικονομικών υπό τον επίτροπο Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων Πάολο Τζεντιλόνι.