Η μακρά δικαστική διαμάχη για το σπίτι όπου γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1889 ο Αδόλφος Χίτλερ στο Μπραουνάου της Άνω Αυστρίας δεν λέει να τελειώσει.
Μια δικαστική περιπέτεια μεταξύ της ιδιοκτήτριας του σπιτιού και του αυστριακού κράτους, που έχει περάσει από πολλά στάδια και ένα σπίτι, η τύχη του οποίου έχει απασχολήσει από το Αυστριακό Συνταγματικό Δικαστήριο μέχρι την αυστριακή Βουλή. Η τελευταία μάλιστα ψήφισε το 2016 νόμο σχετικά με την αναγκαστική απαλλοτρίωσή του και τη μεταβίβασή του στο αυστριακό δημόσιο. Ωστόσο ακόμη και μετά από αυτή την απόφαση προέκυψαν προβλήματα αναφορικά με τη δικαστική αποτίμηση της πραγματικής του αξίας.
Πρόσφατα ο δικηγόρος της πρώην ιδιοκτήτριας, Γκέρχαρντ Λέμπιτς, ζήτησε αποζημίωση που αγγίζει το 1,5 εκατομμ. ευρώ. Η δικαστική διεκδίκηση αυτής της υπέρογκης αποζημίωσης βασίζεται σε πρόσφατη έκθεση πραγματογνώμονα για τη σημερινή αξία του ακινήτου. Ο πραγματογνώμονας αποτίμησε την αξία του μεταξύ 810.000 και 1,5 εκατομ. ευρώ. Σύμφωνα με εκπρόσωπο του αρμόδιου αυστριακού δικαστηρίου είναι πιθανό να ξεκινήσει νέα δίκη «πιθανώς μέσα στον Ιανουάριο». Μέχρι στιγμής το αυστριακό δημόσιο είχε εκτιμήσει την αξία του σπιτιού του Χίτλερ στις 310.000 ευρώ, μαζί με το πάρκινγκ και το γκαράζ που διαθέτει. Αλλά ο δικηγόρος της ιδιοκτήτριας πιστεύει ότι το ποσό αυτό είναι πολύ χαμηλό. «Μόνο το πάρκινγκ του σπιτιού είναι ο μεγαλύτερος χώρος στάθμευσης που υπάρχει στο κέντρο της πόλης», ανέφερε στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων ο Γκ. Λέμπιτς. Επίσης εκτιμά ότι η εκτίμηση του αυστριακού κράτους για το ακίνητο δεν λαμβάνει υπόψη ούτε τις τιμές των ενοικίων που καταβάλονταν στο παρελθόν για το επίμαχο οίκημα, ούτε τον ιστορικό χαρακτήρα του.
Ένα αμφιλεγόμενο κτήριο που διχάζει μέχρι σήμερα
Για το αυστριακό κράτος ο νομικός προσδιορισμός της αξίας του ακινήτου έχει ιδιαίτερη σημασία, πριν ανατεθεί η αξιοποίησή του σε τρίτους μετά από ανοιχτό, διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό. Μάλιστα για τη μελλοντική του χρήση θα αποφανθεί και ειδική επιτροπή ιστορικών. Η Αυστρία θέλει σε κάθε περίπτωση να αποφύγει τη μετατροπή του σπιτιού, στο οποίο γεννήθηκε και πέρασε τους πρώτους μήνες της ζωής του ο Χίτλερ, σε «τόπο προσκυνήματος» των νεοναζί. Η πρώην ιδιοκτήτρια του επίμαχου κτηρίου πάντως σχεδιάζει να προσφύγει και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ωστόσο παραμένει ακόμη ανοιχτό σύμφωνα με τον δικηγόρο της κατά πόσο το ΕΔΔΑ θα κάνει δεκτή την προσφυγή.
«Όλοι θα ήταν χαρούμενοι αν υπήρχε τελική απόφαση στην υπόθεση αυτή» ανέφερε ο Φλόριαν Κοτάνκο από τον τοπικό Σύλλογο Σύγχρονης Ιστορίας. Ο ίδιος εκτιμά ότι ίσως θα ήταν καλό να μην αλλάξει η χρήση του κτηρίου «γιατί η ιστορία δεν αλλάζει». Πιστεύει ότι θα έπρεπε ενδεχομένως το σπίτι του Χίτλερ να παραμείνει ως έχει για να υπενθυμίζει την ιστορία. «Θα ήταν κι αυτό μια επιλογή», λέει χαρακτηριστικά. Αξίζει να σημειωθεί ότι για πολλές δεκαετίες και μέχρι το 2011 το κτήριο αυτό χρησιμοποιούνταν για να στεγάζει εργαστήρι για άτομα με ειδικές ανάγκες. Από το 2011 όμως, από τότε που ξέσπασε η διαμάχη μεταξύ της ιδιοκτήτριας και του αυστριακού δημοσίου, το σπίτι παρέμενε κενό. Το 2017 διατάχθηκε η αναγκαστική του απαλλοτρίωση και έκτοτε η υπόθεση εκκρεμεί δικαστικά.
Ματίας Ρέντερ, dpa
Eπιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη
