Στέκεται σχεδόν πάντα μόνος μπροστά από τον πάγκο της ομάδας του, με το κεφάλι γερμένο προς τα εμπρός, σα να μη μπορεί να σηκώσει το βάρος από τα πυκνά μαύρα μαλλιά του.
Αυτή είναι η εικόνα που έχει ο κόσμος για τον Ζλάτκο Ντάλιτς, τον προπονητή της εθνικής Κροατίας, τον οποίο ο τηλεοπτικός φακός συνέλαβε να τρέχει να πανηγυρίσει τη νίκη στα πέναλτι επί της Δανίας στην εξέδρα μαζί με τους συμπατριώτες του, ενώ στην αντίστοιχη ψυχοφθόρο διαδικασία στην αναμέτρηση με τη Ρωσία λύγισε.
Το τελευταίο πέναλτι του Ιβάν Ράκιτιτς δεν το είδε καθώς είχε τρυπώσει μόνος στον βυθισμένο στο ταρτάν πάγκο. «Σπάνια κλαίω, αλλά εκείνη τη στιγμή δεν άντεξα» παραδέχτηκε αργότερα.
Οι κορυφαίοι
Το ποδοσφαιρικό παραμύθι της Κροατίας περιστρέφεται γύρω από τον κορυφαίο μέσο του πλανήτη Λούκα Μόντριτς, τον άξιο συμπαραστάτη του Ιβάν Ράκιτιτς, τον «χρυσό» σκόρερ του ημιτελικού απέναντι στην Αγγλία Μάριο Μάτζουκιτς και φυσικά τον ήρωα των πέναλτι γκολκίπερ Σούμπασιτς. Α, και φυσικά επειδή πρόκειται για Κροάτες, κάπου θα υπάρχει και μια εθνικιστική κορώνα, όπως εφέτος για παράδειγμα με τον Βίντα, ενώ συχνά – πυνκά θα γίνεται και αναφορά στην πορεία του 1998 στο Μουντιάλ της Γαλλίας. Κανείς δε μιλάει για τον Ντάλιτς.
Κι ας πρόκειται για τον άνθρωπο που έβαλε στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας την πορεία της παρέας του νυν προέδρου της κροατικής ομοσπονδίας Νταβόρ Σούκερ το 1998. Τότε η ομάδα του Μίροσλαβ Μπλάζεβιτς είχε σταματήσει στον ημιτελικό, όπου ηττήθηκε από τη Γαλλία.
Εφέτος, ο Ντάλιτς οδήγησε τους Κροάτες στον τελικό της σημαντικότερης ποδοσφαιρικής διοργάνωσης, δίνοντάς τους παράλληλα την ευκαιρία να πάρουν εκδίκηση από τη Γαλλία στον τελικό.
Λατρεία
Κι όμως, σήμερα που στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο οι προπονητές παρουσιάζονται άλλοτε ως υπερήρωες, άλλοτε ως στρατηγοί, άλλοτε ως εκείνοι που εμπνέουν τους παίκτες τους με πύρινους λόγους, άλλοτε ως Μεσσίες. Σκεφτείτε απλά, τι θα ζούσαμε αν νικητής από τον ημιτελικό έβγαινε ο Γκάρεθ Σαουθγκέιτ, το γιλέκο του οποίου όχι μόνο θα έβρισκε θέση σε κάποιο μουσείο, αλλά δεν αποκλείεται να γινόταν ακόμη και αντικείμενο… λατρείας!
Αλλά για τον Ντάλιτς, είναι σα να έχει χαθεί κάθε πληροφορία του βιογραφικού του, σαν να μην υπάρχει κανείς στον πάγκο της Κροατίας. Ο 51χρονος δεν ήταν ποτέ στο παρελθόν διεθνής ποδοσφαιριστής και μπάλα κλώτσησε κυρίως ως αμυντικός μέσος σε μικρομεσαίες ομάδες, με εξαίρεση το τρίτο πέρασμά του από τη Χάιντουκ όπου έπαιξε 28 ματς τη διετία 1996-98.
Ο μεγάλος άγνωστος του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2018 δεν είναι άλλος από τον Ζλάτκο Ντάλιτς, καθώς ακόμη και τα προπονητικά του βήματα δεν περιλαμβάνουν κάτι εξαιρετικό πέρα από το πέρασμά του από ομάδες της Αλβανίας, της Κροατίας, της Σαουδικής Αραβίας και του Αμπού Ντάμπι. Και τώρα είναι ο άνθρωπος που οδήγησε την Κροατία των 4 εκατομμυρίων κατοίκων στον τελικό του Μουντιάλ!
Η αλήθεια είναι ότι όταν ο Νταβόρ Σούκερ ανακάλυψε τη λύση Ντάλιτς για τον πάγκο της εθνικής Κροατίας τον περασμένο Οκτώβριο, αρκετά φρύδια ανασηκώθηκαν δείχνοντας αμφιβολία.
Έμοιαζε με κίνηση απελπισίας μιας και 48 ώρες μετά την ανακοίνωση του Ντάλιτς η Κροατία θα έπαιζε τις ελπίδες πρόκρισής της στο Μουντιάλ στον αγώνα με την ισόβαθμή της στη δεύτερη θέση του προκριματικού ομίλου Ουκρανία, της οποίας οι ελπίδες αναπτερώθηκαν μετά την ισοπαλία 1-1 που είχε παραχωρήσει η «Χρβάτσκα» στη Φινλανδία κι ενώ προηγουμένως είχε ηττηθεί από την Ισλανδία και την Τουρκία.
«Βρισκόμαστε σε μια καταστροφική κατάσταση» είχε δηλώσει τότε ο Λούκα Μόντριτς και δεν είχε άδικο, μιας και η Κροατία υπό τον Αντε Τσάσιτς είχε βρεθεί στο σημείο μηδέν.
«Ο αποκλεισμός δεν υπάρχει ως επιλογή» είχε πει στην παρουσίασή του ο Ντάλιτς. «Δε θέλω ένα συμβόλαιο που θα μου επιτρέπει να κυκλοφορώ με τα χέρια στις τσέπες χωρίς να κάνω τίποτα. Αν δεν προκριθούμε στο Μουντιάλ, θα φύγω αμέσως». Είχε δυο ημέρες περιθώριο να αλλάξει την κατάσταση και το κατάφερε εμφατικά.
Η Κροατία επικράτησε 2-0 της Ουκρανίας στο Κίεβο, ενώ στα πλέι οφ απέκλεισε την Ελλάδα. Και τώρα βρίσκεται στον τελικό του Μουντιάλ, αναγκάζοντας τους πάντες να σκύψουν πάνω από τον χάρτη και να βρουν που είναι χωμένο αυτό το μικρό κράτος και πώς καταφέρνει σε διάστημα δυο – τριών δεκαετιών να έχει βγάλει τόσους σταρ παγκοσμίου επιπέδου.
Νέες ιδέες
Ο 29χρονος επιθετικός της Ιντερ Ιβάν Πέρισιτς που ισοφάρισε την Αγγλία στον ημιτελικό της Τετάρτης, δήλωσε αναφερόμενος στον ομοσπονδιακό τεχνικό της Κροατίας Ζλάτκο Ντάλιτς ότι «όχι μόνο έφερε νέες ιδέες, αλλά εξέλιξε και κάποιες παλαιότερες που δεν έδειχναν να δουλεύουν. Το χρειαζόμασταν αυτό, καθώς με τον τρόπο του μας ανανέωσε και μας αναγέννησε όλους».
Προφανώς ο Πέρισιτς αναφέρεται στους ρόλους που δίνει ο Ντάλιτς στους δυο «μαέστρους» της μεσαίας γραμμής, τον Μόντριτς και τον Ράκιτιτς. Αλλοτε ο άσος της Ρεάλ Μαδρίτης λειτουργεί σαν «δεκάρι» έχοντας ελευθερία κινήσεων και επιλογών και άλλοτε σαν αμυντικός μέσος. Στον ημιτελικό με την Αγγλία η Κροατία είχε ως ανασταλτικούς μέσους τον Μπρόζοβιτς και τον Ράκιτιτς, ενώ ο Μόντριτς κινούνταν πιο ελεύθερα μπροστά τους.
«Εχουμε έναν εξαιρετικό προπονητή, με καταπληκτικές ιδέες» είπε για τον 51χρονο Ντάλιτς ο ακραίος αμυντικός της Ατλέτικο Μαδρίτης Σίμε Βερσάλικο. Ισως να θυμόταν τον θρίαμβο επί της Αργεντινής στη φάση των ομίλων, ένα ματς όπου η Κροατία επικράτησε με 3-0 καταφέρνοντας να «ακυρώσει» τον Λιονέλ Μέσι και την παρέα του. Μάλιστα αυτό το πέτυχε χωρίς να χρειαστεί να επιστρατεύσει μια σειρά από παίκτες που θα κυνηγούν τον Μέσι παντού.
Αντιθέτως ο Ντάλιτς εκμεταλλεύτηκε την ποδοσφαιρική ευφυία των μέσων του, οι οποίοι είχαν την αποστολή να κλείνουν κάθε πιθανότητα πάσας προς τον Μέσι. «Ετσι ακριβώς το είχε σχεδιάσει ο προπονητής μας» δήλωσε ο Ιβάν Ράκιτιτς μετά τη λήξη εκείνου του αγώνα που έδειξε ουσιαστικά το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένη η Κροατία.
Ο Ντάλιτς παραδέχτηκε κατά τη διάρκεια του Μουντιάλ ότι «η ομάδα χρειαζόταν απλώς ένα μικρό σπρώξιμο προς τη σωστή κατεύθυνση. Το κλειδί ήταν ότι υπήρξε χημεία ανάμεσα σε εμένα και τους ποδοσφαιριστές». Βέβαια δεν ήταν εξ αρχής έτσι τα πράγματα, καθώς στο εναρκτήριο ματς της Κροατίας στο Μουντιάλ με αντίπαλο τη Νιγηρία, ο 30χρονος επιθετικός της Μίλαν Νίκολα Κάλινιτς επικαλέστηκε ενοχλήσεις στη μέση και αρνήθηκε να μπει ως αλλαγή του Μάτζουκις στα τελευταία λεπτά, θεωρώντας ότι με αυτή του την κίνηση ο Ντάλιτς τον υποτιμά.
Η απάντηση του ομοσπονδιακού τεχνικού της «Χρβάτσκα» ήταν άμεση και προκάλεσε σοκ, καθώς με συνοπτικές διαδικασίες έστειλε τον Κάλινιτς για πρόωρες διακοπές. Ο Ντάλιτς ήξερε ότι θα έμενε μόνο με τον Μάντζουκις ως φορ περιοχής και αλλαγή τον νεαρό και άπειρο Μάρκο Πιάτσα. Τρεις εβδομάδες αργότερα όλοι έχουμε τις απαντήσεις μας. Κυρίως βέβαια, ο Κάλινιτς που θα παρακολουθήσει τη «Χρβάτσκα» στον τελικό της Κυριακής. «Χρειάζομαι παίκτες που είναι υγιείς και πανέτοιμοι» είπε ο ίδιος αναφερόμενος στο περιστατικό και έβαλε τέλος.
Ηρεμη δύναμη
Η ήρεμη μορφή που καθοδηγεί τη «Χρβάτσκα» από τον πάγκο, λειτουργεί το ίδιο ήρεμα και εκτός γηπέδου. Μάλιστα ο βαθιά θρησκευόμενος 51χρονος προπονητής που έχει στην τσέπη του ένα ροζάριο για να προσεύχεται, προσέχει πάρα πολύ τη συνολική συμπεριφορά του. Για αυτόν τον λόγο είχε απορήσει όταν ο τεχνικός της Αργεντινής Χόρχε Σαμπάολι είχε φύγει από τον αγωνιστικό χώρο χωρίς να χαιρετήσει κανέναν. «Του είχα δώσει ως δώρο μια φανέλα της εθνικής Κροατίας πριν το ματς. Θα είναι ένα ενθύμιο για εκείνον».
Εκτός από τον Σαμπάολι, όμως, τον Ντάλιτς τον έμαθε όλος ο πλανήτης ως την προπονητική αποκάλυψη αυτού του Μουντιάλ. Ενας προπονητής που ανεβάζει ο ίδιος στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης κυρίως πρωτογενείς φωτογραφίες και βίντεο, όπως αυτό που δείχνει τους παίκτες του να πανηγυρίζουν χορεύοντας πάνω στα τραπέζια του ξενοδοχείου, μετά τη νίκη στον ημιτελικό επί της Αγγλίας.