Το μοντέλο της απευθείας κρατικής συμμετοχής στην εξόρυξη και εμπορία του πετρελαίου μοιάζει να υποκρύπτει το σχέδιο που προωθεί η κυβέρνηση για τις έρευνες υδρογονανθράκων.

Τη συζήτηση θα ανοίξει η εισήγηση του υπουργού Περιβάλλοντος, Γιώργου Σταθάκη, στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής, παραπέμποντας σε ένα μοντέλο όπου το Δημόσιο θα διεκδικεί ακόμη και ρόλο βασικού μετόχου στις κοινοπραξίες έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων.

Όπως αναφέρουν Τα Νέα, η κυβέρνηση φέρεται να εξετάζει το ενδεχόμενο μετάβασης από το ισχύον μοντέλο μίσθωσης (lease agreement) των παραχωρούμενων περιοχών στις λεγόμενες συμβάσεις διάθεσης της παραγωγής (production sharing agreement).

Στην πρώτη περίπτωση, τα έσοδα του κράτους προέρχονται από τη μίσθωση των περιοχών σε ιδιώτες αναδόχους, από τα δικαιώματα (royalties) και τη φορολογία (25%).

Μετά την αφαίρεση εξόδων και φόρων, τα έσοδα από το πετρέλαιο μοιράζονται 50%-50% μεταξύ ιδιώτη και κράτους.

Στη δεύτερη περίπτωση, το Δημόσιο, εφ’ όσον φυσικά βρει τα ανάλογα κεφάλαια, έχει την δυνατότητα να μετέχει ως μέτοχος ή να έχει ακόμη και την πλειοψηφία των μετοχών στις κοινοπραξίες εκμετάλλευσης, που σημαίνει ότι θα λειτουργεί και ως έμπορος.

Πηγές με γνώση του αντικειμένου εκτιμούν ότι η συζήτηση που επιχειρεί να ανοίξει η κυβέρνηση είναι από πρόωρη έως ανεδαφική. Και αυτό καθώς το είδος συμβάσεων στο οποίο φέρεται να προσανατολίζεται το αρμόδιο υπουργείο ακολουθείται σε χώρες με παραγωγή πολλών δεκαετιών, και για αυτό άλλωστε δεν χρειάζεται να δώσουν κίνητρα προκειμένου να προσελκύσουν πετρελαϊκούς παίκτες.

Στις χώρες αυτές είναι αποδεδειγμένο ότι υπάρχει πετρέλαιο ή φυσικό αέριο, και επομένως το όποιο επενδυτικό ρίσκο είναι περιορισμένο συγκριτικά με ανεξερεύνητες περιοχές, όπως οι ελληνικές θάλασσες.

Στην Ελλάδα ωστόσο, όπου πλην του Πρίνου, η παραγωγή πετρελαίου είναι ανύπαρκτη, συνιστά ρίσκο για έναν υποψήφιο επενδυτή να αποκτήσει σαν απευθείας συνέταιρο στην εξόρυξη, και τη διανομή, το κράτος.

Πολλώ δε μάλλον όταν παραμένει αμφίβολο από πού θα καταφέρει το Δημόσιο να βρει τα εκατοντάδες εκατομμύρια που απαιτούνται μόνο για τις έρευνες.