Η έκτη επέτειος της Αραβικής Ανοιξης αυτόν τον χρόνο πέρασε σε μεγάλο βαθμό απαρατήρητη. Σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια, δεν υπήρξε ένας χείμαρρος σχολιασμών για τα ταραχώδη γεγονότα που ταρακούνησαν τον αραβικό κόσμο και υποσχέθηκαν τον μετασχηματισμό της πολιτικής σε αυτά τα κράτη.
Φυσικά, η ιδιότητα του καινούργιου φθίνει με τον καιρό. Αλλά το μειωμένο ενδιαφέρον για τις αραβικές εξεγέρσεις αντανακλά μια βαθύτερη αλλαγή: η ελπίδα για νέα, πιο αντιπροσωπευτικά πολιτικά συστήματα έχει δώσει τη θέση της στην απόγνωση καθώς οι δυναμικές επαναστάσεις μεταμορφώθηκαν σε αντεπαναστάσεις, εμφυλίους πολέμους, αποτυχημένα κράτη και εντεινόμενο θρησκευτικό εξτρεμισμό.
Οι οικονομολόγοι δεν έχουν τόσο εντυπωσιακό ρεκόρ ακόμη και στην πρόβλεψη των οικονομικών κρίσεων. Αλλά η συγκεκριμένη αποτυχία μπορεί να αποκαλύπτει ένα βαθύτερο πρόβλημα με τις οικονομικές υποθέσεις και τα αναλυτικά πλαίσια. Λίγο πριν από την πτώση τους, κάποιοι άραβες τύραννοι δέχονταν επαίνους από την Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για την υποτιθέμενη επιτυχία τους στην υιοθέτηση των «σωστών» οικονομικών πολιτικών.
Η αποτυχία της πρόβλεψης των πολιτικών επαναστάσεων αντανακλά, τουλάχιστον εν μέρει, εννοιολογικές ανεπάρκειες. Τα κλασικά οικονομικά εστιάζουν στη συμπεριφορά του homo economicus που αναζητή την ισορροπία και οδηγείται από τις ορθολογικές επιλογές. Αυτό το εννοιολογικό πλαίσιο δεν μπορεί να εξηγήσει τις κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές.
Τα κράτη της περιφέρειας επωφελήθηκαν με άμεσο ή έμμεσο τρόπο από τις διεθνείς τιμές του πετρελαίου, ειδικά από το 2002 ως το 2008, όταν οι αυτές άγγιξαν τα 147 δολάρια το βαρέλι. Αλλά φυσικά τα νέα δεν ήταν μόνο καλά. Οταν ξέσπασαν οι επαναστάσεις υπήρχαν πολλοί λόγοι για τους οποίους οι καθημερινοί άνθρωποι, ειδικά οι νέοι και οι μορφωμένες μεσαίες τάξεις, αισθάνονταν πολιτικά αποξενωμένοι.
Δεν είναι καθαυτές οι οικονομικές δυσκολίες αλλά η ματαίωση από τη διαφορά μεταξύ των προσδοκιών και της πραγματικότητας, αυτό που ξυπνάει τα πλήθη. Η Αραβική Ανοιξη είναι η απόδειξη ότι οι βελτιωμένες οικονομικές αποδόσεις δεν μπορει να θεωρηθούν ότι διασφαλίζουν από την πολιτική αστάθεια.
Αν μάθουμε αυτό το μάθημα, θα μπορέσουμε να μην πιαστούμε εξαπίνης από μελλοντικές πολιτικές αναταραχές. Μπορεί να μας δώσει και τη δυνατότητα να μη βιώσουμε την ίδια απογοήτευση και απόγνωση που έφερε η Αραβική Ανοιξη.
HeliosPlus