Επιβάλλεται νομικά μια νέα απόφαση της Μπούντεσταγκ σε περίπτωση που αποχωρήσει το ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα; Σε αυτό το ερώτημα η επιστημονική υπηρεσία της γερμανικής βουλής απάντησε αρνητικά.

Σε γνωμάτευσή της η επιστημονική υπηρεσία της γερμανικής βουλής καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν χρειάζεται οπωσδήποτε άμεσα μια νέα απόφαση του κοινοβουλίου, εάν αποχωρήσει το ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα. Η εκτίμηση αυτή φαίνεται να έρχεται σε αντίθεση με δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε που υποστηρίζει το αντίθετο.

Όπως επισήμανε στο σημερινό κυβερνητικό μπρίφινγκ ο εκπρόσωπος του υπουργείου Γιούργκ Βάισγκερμπερ, όλες οι συμβαλλόμενες πλευρές στο ελληνικό πρόγραμμα θεωρούσαν τη συμμετοχή του ΔΝΤ «απαραίτητη». Έτσι έχει διατυπωθεί στη δήλωση του Eurogroup το Μάιο του 2015 και με βάση σχετική έγκριση του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών έδωσε η βουλή το πράσινο φως για τη βοήθεια προς την Ελλάδα.

Η γνωμάτευση

Στην επερώτησή του προς την επιστημονική υπηρεσία της βουλής ο βουλευτής του κόμματος «Η Αριστερά» Άξελ Τρόοστ είχε ζητήσει να ενημερωθεί κατά πόσο επιβάλλεται νομικά μια νέα απόφαση του σώματος σε περίπτωση που αποχωρήσει το ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα.

Όπως διαπιστώνει η γνωμάτευση, από το γεγονός ότι ουδέποτε το ΔΝΤ έχει υπογράψει συμφωνία συμμετοχής του προκύπτει ότι δεν έχει καμία νομική δέσμευση για χρηματοδότηση της Ελλάδας στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος: «Το ΔΝΤ ως ανεξάρτητος θεσμός και ελλείψει σχετικής συμφωνίας δεν είναι νομικά υποχρεωμένο να υποστηρίξει με δική του χρηματοδοτική βοήθεια το πρόγραμμα «Ελλάδα ΙΙΙ”.»

Τόσο στη δήλωση του Eurogroup στις 14 Αυγούστου 2015 όσο και στην απόφαση του γερμανικού κοινοβουλίου στις 19 Αυγούστου 2015 για τη στήριξη του ελληνικού προγράμματος εκφράζεται μόνο η «πολιτική προσδοκία» για συμμετοχή του ΔΝΤ.

Συνεπώς, εναπόκειται στο Eurogroup και στο γερμανικό κοινοβούλιο για το πώς θα αντιδράσουν σε περίπτωση αποχώρησης του ΔΝΤ.

«Ωστόσο» συμπεράνει η γνωμάτευση, από νομικής πλευράς «η μη συμμετοχή του ΔΝΤ δεν καθιστά άμεσα αναγκαία την ενασχόληση του σώματος» με το ζήτημα.
Όπως όμως τονίζεται στην τελευταία παράγραφο της γνωμάτευσης, «προς το παρόν» δεν μπορούν να προβλεφθούν ούτε οι αποφάσεις του ESM σε περίπτωση αποχώρησης του ΔΝΤ, ούτε οι συνέπειες που θα έχουν αυτές οι αποφάσεις για τη «γενική δημοσιονομική ευθύνη» που φέρει το γερμανικό κοινοβούλιο.

Με άλλα λόγια, σε περίπτωση που οι συνέπειες θεωρηθούν σημαντικές για τα δημοσιονομικά της Γερμανίας, τότε θα πρέπει να αποφασίσει η βουλή, αν θα δώσει ξανά εντολή στη γερμανική κυβέρνηση στο πλαίσιο του νόμου περί χρηματοδοτικής συμμετοχής στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM).

Οπωσδήποτε συμμετοχή της βουλής

Αντιθέτως, άποψη του υπουργείου Οικονομικών είναι ότι ήδη η αποχώρηση του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα συνιστά σημαντική αλλαγή. Σε αυτή την περίπτωση, τόνισε στο μπρίφινγκ ο εκπρόσωπος του υπουργείου Γιούργκ Βάισγκερμπερ, θα πρέπει «φυσικά» να ασχοληθεί η βουλή άμεσα με ένα νέο πρόγραμμα. Επανέλαβε δε ότι σε περίπτωση που το ΔΝΤ αποφασίσει τελικά να μη συμμετάσχει, τότε το πρόγραμμα θα τελειώσει και τότε θα συγκληθεί η γερμανική βουλή για τα περαιτέρω.

Στην παρατήρηση της Deutsche Welle ότι σύμφωνα με την επιστημονική επιτροπή της βουλής νομικά δεν προκύπτει αυτή η αναγκαιότητα και ότι οι λόγοι για άμεση συζήτηση στο κοινοβούλιο θα ήταν πολιτικοί, ο εκπρόσωπος του υπουργείου αρκέστηκε να απαντήσει λακωνικά ότι «είναι πάντα καλύτερα να εμπλακεί η βουλή παρά να μην εμπλακεί.»

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο