Το 2017 αναμένεται να αποτελέσει μια μεταβατική χρονιά για την οικονομία. Ουσιαστική ανάκαμψή της αναμένουμε σε δύο – τρία χρόνια με την επιχειρηματικότητα να αποτελεί προαπαιτούμενο αλλά και μοχλό μιας τέτοιας ανάκαμψης. Ο αριθμός των επιχειρήσεων που ιδρύονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα μειώθηκε από 55.000 ανά έτος στο παρελθόν σε περίπου 30.000. Ωστόσο, σε αυτές υπάρχει αυξανόμενος αριθμός εταιρειών με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και σημαντικό πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα για την οικονομία και την κοινωνία. Αυτές μπορούν μεγεθυνόμενες να συνεισφέρουν σημαντικά σε μια ταχύτερη αποκλιμάκωση της ανεργίας σε πέντε ως επτά χρόνια από σήμερα.
Για να γίνει αυτό απαιτείται φορολογική σταθερότητα και κίνητρα για επενδύσεις. Η ασταθής φορολογική πολιτική αποτελεί βασικό εμπόδιο για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων, περισσότερο ακόμη και από το ύψος της φορολογίας. Ταυτόχρονα, η επίμονη γραφειοκρατία παραμένει κυρίαρχος ανασταλτικός παράγοντας σε συνδυασμό πάντα με μια ευρύτερη εγχώρια αλλά και διεθνή πολιτικο-οικονομική αστάθεια. Από την άλλη μεριά, η γεωγραφική θέση/μορφολογία και το υψηλό επίπεδο του ανθρώπινου δυναμικού παραμένουν τα κύρια ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας. Ως προς το ανθρώπινο δυναμικό, είναι γνωστή η έντονη φυγή κυρίως νέων και καταρτισμένων ανθρώπων στο εξωτερικό που σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες έχει φθάσει τους 450.000. Η τάση αναμένεται να συνεχιστεί και το 2017. Μεσοπρόθεσμα μπορούμε να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για να επιστρέψει έστω μια μερίδα αυτών των Ελλήνων, εισφέροντας σε τεχνογνωσία, εμπειρία αλλά και κεφάλαια. Βραχυπρόθεσμα όμως οι επιχειρήσεις φαίνεται ότι θα δυσκολεύονται να προσελκύσουν ορισμένες τουλάχιστον κατηγορίες εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού.
Ως προς τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων δεν αναμένουμε ιδιαίτερη βελτίωση στο παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα δανεισμού, τουλάχιστον για το πρώτο εξάμηνο του 2017. Ωστόσο, είναι εξαιρετικά θετική η επέκταση των εργαλείων μη δανειακής χρηματοδότησης μέσα από νέα εγχώρια και ευρωπαϊκά επενδυτικά κεφάλαια και σχήματα, που πλέον θα απευθύνονται και σε κλάδους εκτός του τεχνολογικού, όπως των τροφίμων ή του φαρμάκου αλλά και σε περισσότερες κατηγορίες εταιρειών. Παράλληλα, τα λιγοστά σήμερα παραδείγματα εταιρειών που έχουν χρηματοδοτηθεί από σχήματα του εξωτερικού μπορούν να αποτελέσουν οδηγό για περισσότερες τέτοιες επενδύσεις στο μέλλον.
Σε επίπεδο κλάδων, ο τουρισμός παρουσίασε έντονη κινητικότητα που αναμένεται να συνεχιστεί, ενώ ο κλάδος των τροφίμων και ο αγροτικός τομέας στοχεύουν στις διεθνείς αγορές. H τεχνολογία προσφέρει ευκαιρίες, ενώ ο κλάδος των logistics θα συνεχίσει να κινείται δυναμικά. Τέλος, ευκαιρίες αναμένονται στις χρηματο-οικονομικές υπηρεσίες.
Προφανώς ένας επιπλέον αστάθμητος παράγοντας για τις εταιρείες στην Ελλάδα είναι το διεθνές περιβάλλον το οποίο γίνεται όλο και πιο ρευστό. Διεθνώς, εντείνεται η οικονομική, η πολιτική και η κοινωνική αβεβαιότητα.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον είναι περισσότερο επείγον από ποτέ η ελληνική οικονομία να προχωρήσει με μεγαλύτερη ταχύτητα και αυτοπεποίθηση στον μετασχηματισμό της, με μοχλό την υγιή επιχειρηματικότητα και το θεμελιωδώς ικανό ανθρώπινο δυναμικό της.
Ο κ. Χάρης Μακρυνιώτης είναι διευθύνων σύμβουλος Endeavor Greece.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
