Είκοσι χρόνια Χάρι Χόλε

Χάρμα οφθαλμών η ειδική επετειακή έκδοση της «Νυχτερίδας» από τις εκδόσεις Μεταίχμιο που με αυτόν τον τρόπο τιμούν τα 20 χρόνια ύπαρξης του Χάρι Χόλε, κεντρικού ήρωα μιας σειράς αστυνομικών μυθιστορημάτων του διάσημου νορβηγού συγγραφέα Γιο Νέσμπο. Σκληρόδετη έκδοση με πρόλογο του ιδίου του Νέσμπο, το βιβλίο περιέχει και μια ιδιόχειρη αφιέρωσή του στο οπισθόφυλλο απευθυνόμενη προς τους έλληνες αναγνώστες (with compliments for my greek readers).

«Ηθελα να γράψω» είναι οι πρώτες λέξεις του προλόγου. «Να γράψω οτιδήποτε». Ηταν το 1996 όταν ο Νέσμπο δούλευε ως χρηματιστής και τα βράδια πήγαινε σε τουρνέ με το συγκρότημά του (αυτοχαρακτηρίζεται δρ. Τζέκιλ και κ. Χάιντ). Τότε του ήρθε η επιθυμία της συγγραφής. Κατάφερε να πάει όσο πιο μακριά από το Οσλο μπορούσε, στην Αυστραλία. Ο τόπος δεν τον ενθουσίασε αλλά έγραφε. «Μερικές φορές 18 ώρες σερί. Αλλες, μόνο 12».

Κάπως έτσι γεννήθηκε ο Χάρι Χόλε, ο μοναχικός αλλά πεισματάρης πρώην αλκοολικός αστυνομικός ντετέκτιβ που κινείται άκαμπτος πάνω στον δικό του κώδικα ηθικής εξιχνιάζοντας ανομολόγητα εγκλήματα όχι μόνο στην πατρίδα του τη Νορβηγία αλλά και σε χώρες μακρινές όπως η… Αυστραλία, το χωροταξικό πλαίσιο της πρώτης περιπέτειάς του, «Η νυχτερίδα».

Μέχρι σήμερα ο Χάρι Χόλε «μετρά» δέκα συνολικά περιπέτειες, ανάμεσά τους η «Νέμεσις», ο «Κοκκινολαίμης», ο «Φαντομάς» και ο «Χιονάνθρωπος» που μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Τόμας Αλφρεντσον με τον Μάικλ Φασμπέντερ στον ρόλο. Ο Χόλε χάρισε φήμη, δόξα και χρήμα στον δημιουργό του καθώς σήμερα τα βιβλία του Νέσμπο ξεπερνούν τα 30.000.000 αντίτυπα παγκοσμίως σε πωλήσεις και εκδίδονται σε περισσότερες από 40 χώρες.

«Προσπαθώ πάντοτε να δημιουργώ πρωτότυπες εικόνες» μου είχε απαντήσει πριν από μερικά χρόνια ο νορβηγός συγγραφέας με αφορμή μια συνομιλία μας για την κινηματογραφική μεταφορά του μπεστ σέλερ του «Κυνηγοί κεφαλών».

«Ο Μίλαν Κούντερα έλεγε ότι ένα μυθιστόρημα έχει το δικαίωμα να υπάρχει μόνο στον βαθμό της αυθυπαρξίας του, της σημασίας που έχει από μόνο του. Δεν ξέρω αν αυτό είναι απολύτως αληθές, όμως κοιτάζω μυθιστορήματα όπως το «Καμιά πατρίδα για τους μελλοθάνατους» του Κόρμακ Μακάρθι που δεν χρειάζεται καν διασκευή γιατί μοιάζει να αντανακλά σε μια ταινία ή στον κινηματογράφο γενικότερα –παρ’ όλα αυτά λειτουργεί το ίδιο και ως μυθιστόρημα και ως ταινία. Αυτό που κάνεις είναι να προσπαθείς να χρησιμοποιήσεις τα εργαλεία που έχεις στη διάθεσή σου… αλλά και αυτά έρχονται από παντού».

Το παράδειγμα που δίνει ο Νέσμπο είναι ότι επιτρέπει στον εγκληματία να μιλά χωρίς να φαίνεται, κάτι που, όπως επισημαίνει, συμβαίνει στις ταινίες και κυρίως στις ταινίες τρόμου.