Μέτρα-ασπιρίνες με το βλέμμα στο ΔΝΤ

Εντείνονται το τελευταίο διάστημα και αναμένεται να κορυφωθούν τις επόμενες εβδομάδες οι διεργασίες για την οριστικοποίηση των βραχυπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους στο πλαίσιο της σχετικής απόφασης του Eurogroup του περασμένου Μαΐου. Οι εξελίξεις αφορούν αποκλειστικά τους Ευρωπαίους, και ειδικότερα τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) που έχει δώσει τα περισσότερα λεφτά στην Ελλάδα. Σε αυτή τη φάση το ΔΝΤ δεν συμμετέχει στη διαδικασία και αναμένει τις προτάσεις των Ευρωπαίων για να αποφανθεί αν και κατά πόσο είναι βιώσιμο το ελληνικό χρέος.

Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με πηγές που είναι σε θέση να γνωρίζουν, τα μέτρα είναι βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα και αφορούν το «φιξάρισμα» στα σημερινά χαμηλά επίπεδα του επιτοκίου των ομολόγων ύψους 42 δισ. ευρώ που έχουν δοθεί για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, την επιμήκυνση της μέσης διάρκειας των δανείων από 28,5 έτη σε 32 και την εξομάλυνση των λήξεων με τη μεταφορά υποχρεώσεων στο μέλλον.

Με την πλευρά Σόιμπλε

Η διάθεση του ESM έγινε ξεκάθαρη την περασμένη Πέμπτη, όταν ο επικεφαλής του Μηχανισμού Κλάους Ρέγκλινγκ μιλώντας σε δημοσιογράφους τάχθηκε με το μέρος του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε παρά με της Κριστίν Λαγκάρντ.

«Η Ελλάδα δεν έχει πρόβλημα χρέους για τουλάχιστον μία δεκαετία» δήλωσε και πρόσθεσε ότι αν και το δημόσιο χρέος της Ελλάδας έχει αυξηθεί σε περίπου 180% του ΑΕΠ μετά την οικονομική κρίση, αυτό «δεν είναι σημαντικό, όταν πληρώνεις επιτόκιο 1%. Χάρη στα φθηνά δάνεια του ESM, η Αθήνα πληρώνει για το χρέος της σχετικά λιγότερα από τη Γαλλία ή το Βέλγιο», συνέχισε ο επικεφαλής του ESM και τόνισε ότι «αυτή είναι η αλληλεγγύη της ευρωζώνης προς την Ελλάδα».

Αναφορικά με τις διαφορετικές θέσεις που έχουν εκφράσει Βερολίνο και Ουάσινγκτον για το ελληνικό χρέος, δήλωσε ότι «είμαι μάλλον με την πλευρά του Σόιμπλε παρά με της Λαγκάρντ». Στις αρχές του μήνα, κατά την Ετήσια Σύνοδο του ΔΝΤ, η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ προειδοποίησε από την Ουάσιγκτον ότι το βάρος του ελληνικού χρέους «σαφώς δεν είναι βιώσιμο», ενώ από την πλευρά του ο γερμανός υπουργός Οικονομικών είπε ότι το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι το χρέος της αλλά η έλλειψη ανταγωνιστικότητας.

Οι δηλώσεις του Κλάους Ρέγκλινγκ, οι οποίες έρχονται να προστεθούν σε μια σειρά ανάλογων τοποθετήσεων ευρωπαίων αξιωματούχων, καθιστούν σαφές ότι ο στόχος της κυβέρνησης για οριστικές αποφάσεις σχετικά με ρύθμιση του ελληνικού χρέους μέσα στους επόμενους μήνες είναι σχεδόν ακατόρθωτος.

Το ΔΝΤ

Η κυβέρνηση προσδοκά παρέμβαση για το χρέος του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα κατά την επικείμενη επίσκεψή του στην Αθήνα στις 15 Νοεμβρίου. Βεβαίως πάγια θέση της Ουάσιγκτον είναι να ασκεί πίεση στο Βερολίνο και στους Ευρωπαίους για ελάφρυνση του ελληνικού χρέους αν η Ελλάδα κάνει τις μεταρρυθμίσεις, χωρίς ωστόσο να αναλαμβάνει είτε η ίδια είτε το ΔΝΤ μέρος του κόστους το οποίο το αφήνει στους Ευρωπαίους.

Πάντως το ΔΝΤ, διά στόματος Τζέφρι Ράις, για μία ακόμη φορά υποστήριξε ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο και θα πρέπει να ληφθούν μέτρα προκειμένου να αντιμετωπιστεί. Ο εκπρόσωπος Τύπου του Ταμείου με δηλώσεις του, την ίδια ημέρα με τον Κλάους Ρέγκλινγκ, τάχθηκε υπέρ της απομείωσης του χρέους. Υποστήριξε ακόμη ότι υπάρχει κάποια πιθανότητα το ΔΝΤ να αποφασίσει πριν από το τέλος του έτους αν θα συμμετάσχει και οικονομικά σε ένα νέο πρόγραμμα για την Ελλάδα, ενώ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να ολοκληρωθεί μέσα στο 2016 και η δεύτερη αξιολόγηση.

Σε ερώτηση για τις συγκρούσεις στο εσωτερικό του Ταμείου για το ελληνικό πρόγραμμα, που παρουσίασε την περασμένη εβδομάδα «Το Βήμα», ο Τζέφρι Ράις απάντησε ότι «το προσωπικό του ΔΝΤ συμμορφώθηκε πλήρως με τα αιτήματα του ανεξάρτητου φορέα αξιολόγησης του Ταμείου (ΙΕΟ) για την παροχή δεδομένων. Οπως και σε κάθε γραφειοκρατικό θεσμό, υπήρξαν κάποια μπρος-πίσω, αλλά στο τέλος της ημέρας παραδόθηκαν όλα τα έγγραφα».

Επανέλαβε ότι το Ταμείο επιθυμεί να υπάρξει βελτίωση του προγράμματος, προκειμένου να βοηθηθεί ουσιαστικά η ελληνική οικονομία και η χώρα να εξέλθει από την ύφεση, αλλά προσέθεσε, όπως άλλωστε έχει τονίσει και ο Πόουλ Τόμσεν, ότι το ΔΝΤ είναι διατεθειμένο να λάβει μέρος σε ένα πρόγραμμα το οποίο θα έχει στόχο πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ και θα στοχεύει σε αξιόπιστες μεταρρυθμίσεις.

Η αβεβαιότητα γύρω από τη βιωσιμότητα του χρέους αντικατοπτρίζεται και στη στάση της ΕΚΤ, με τον Μάριο Ντράγκι να έχει καταστήσει σαφές πως η ευρωτράπεζα θα σκεφθεί να αγοράσει ελληνικά ομόλογα στο πλαίσιο του προγράμματος QE μόνο αν οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης δρομολογήσουν το ζήτημα του χρέους. Για το θέμα αυτό, ο Κλάους Ρέγκλινγκ σημείωσε πως «πρέπει να ληφθούν μέτρα για να διευθετηθεί αυτό το πρόβλημα» και πρόσθεσε ότι «ως τότε είναι πρόωρο να κάνουμε εικασίες γύρω από την αγορά ομολόγων».