Τη στρατηγική που θα εφαρμόσουν ως το 2019 για τη μείωση των επισφαλειών τους σχεδιάζουν πυρετωδώς αυτήν την περίοδο οι τραπεζικές διοικήσεις. Κάθε όμιλος πρέπει να παρουσιάσει τον Σεπτέμβριο το αναλυτικό του πλάνο στον επόπτη του συστήματος, τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (Single Supervisory Mechanism – SSM).

Στο πλαίσιο αυτό, Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς καλούνται να… αποδείξουν πώς θα καταφέρουν μέσα σε 2,5 χρόνια να περιορίσουν τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματά τους (Non Performing Exposures-NPE) κατά 41 δισ. ευρώ, από το ιστορικό υψηλό των 108 δισ. ευρώ, στο οποίο βρίσκονται σήμερα.
Πρόκειται για μια κρίσιμη… διαπραγμάτευση μεταξύ τραπεζών και SSM, καθώς από τα αποτελέσματά της θα καθοριστεί εν τέλει η σύνθεση των δράσεων που θα πρέπει να αναληφθούν για την εξυγίανση των δανειακών τους χαρτοφυλακίων.


Οι στόχοι και το «στρεσάρισμα»

Οι ελληνικές τράπεζες απέστειλαν πριν από λίγες εβδομάδες την κατ’ έτος στοχοθεσία υποχώρησης των δεικτών NPE για κάθε κατηγορία πίστης. Σύμφωνα με τον γενικότερο σχεδιασμό, η προσαρμογή αυτή προβλέπει τα εξής:
– Το 68% της μείωσης, περίπου 28 δισ. ευρώ, θα γίνει με αναδιαρθρώσεις / ρυθμίσεις.

– Το 13%, περίπου 5,4 δισ. ευρώ, με πωλήσεις δανείων σε funds.

– Το 18%, περίπου 7,6 δισ. ευρώ, με πλειστηριασμούς/ ρευστοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων.

Οπως επισημαίνει μιλώντας στο «Βήμα» επικεφαλής οικονομικός διευθυντής (CFO) τραπεζικού ομίλου, οι στόχοι που έχουν τεθεί στηρίζονται στο βασικό σενάριο για την μακροοικονομική πορεία της χώρας. Ωστόσο, προσθέτει ο ίδιος, το φθινόπωρο ο SSM είναι σίγουρο ότι θα «στρεσάρει» το σχέδιο κάθε τράπεζας στη βάση διαφορετικών εκδοχών για την πορεία του ΑΕΠ.

«Αν λοιπόν διαπιστωθεί κενό μεταξύ στόχων και εκτιμώμενου τελικού αποτελέσματος, στη βάση των παραδοχών που θα υιοθετηθούν για τις ανάγκες της συγκεκριμένης άσκησης, ο επόπτης είναι σίγουρο πως θα ζητήσει την αλλαγή του αρχικού πλάνου» σημειώνει η ίδια πηγή.

Τα κριτήρια για τις ρυθμίσεις

Η πλέον κρίσιμη παράμετρος που θα εξεταστεί θα είναι η δυνατότητα των τραπεζών να επιτύχουν υγιείς ρυθμίσεις σε συνολικά δάνεια ύψους 28 δισ. ευρώ.

Πρόκειται για ένα κολοσσιαίο έργο, η ολοκλήρωση του οποίου θα εξαρτηθεί:

1. Από την επάρκεια του αριθμού των εργαζομένων που απασχολούνται στις εσωτερικές μονάδες επισφαλειών των τραπεζών.

2. Από τις αντίστοιχες δυνατότητες των πλατφορμών διαχείρισης δανείων στις οποίες συμμετέχουν οι ελληνικοί όμιλοι.
3. Από τη διαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για τις ρυθμίσεις, το οποίο χρειάζεται κι άλλες αλλαγές (πτωχευτικό δίκαιο, απαλλαγή τραπεζικών στελεχών από ποινικές ευθύνες).

4. Από το πόσο δυσοίωνο θα είναι το ακραίο σενάριο για την ελληνική οικονομία, το οποίο θα λάβει υπόψη ο SSM για το «στρεσάρισμα» των στόχων.

5. Από τις κεφαλαιακές αντοχές κάθε ομίλου.


Ο κίνδυνος αν δεν επιτευχθεί ο στόχος
Σύμφωνα με τραπεζική πηγή, σε περίπτωση που εκτιμηθεί από τον SSM αδυναμία επίτευξης του στόχου μέσω των ρυθμίσεων, θα ζητηθεί η αλλαγή του σχετικού πλάνου.
Με τον τρόπο αυτόν θα αυξηθεί το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων που θα αντιμετωπιστεί με πιο επιθετικές κινήσεις, οι οποίες θα περιλαμβάνουν εκποίηση περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη ή πώληση του χρέους του σε funds.

Το ίδιο θα συμβεί και στην περίπτωση που μια ρύθμιση ξανασκάσει.

«Δεν μπορεί να έχεις προχωρήσει σε γενναία αναδιάρθρωση του δανεισμού μιας επιχείρησης και να ξαναδώσεις δεύτερη ευκαιρία. Αν η οφειλή καταστεί εκ νέου «κόκκινη» μετά τη ρύθμισή της, θα δρομολογούνται άμεσα διαδικασίες ρευστοποίησης» υπογραμμίζουν τραπεζικοί κύκλοι.
Κλειστά τα χαρτιά για την «τιμωρία»

Οι ίδιοι πάντως υποστηρίζουν ότι ακόμη ο SSM δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του για το πόσο αυστηρός θα είναι στις κρίσεις του. Η γενική κατεύθυνση είναι ότι όποια τράπεζα καθυστερεί την εξυγίανση των προβληματικών της χαρτοφυλακίων, θα «τιμωρείται». Οι ποινές μπορεί να περιλαμβάνουν υποχρέωση διενέργειας επιπρόσθετων προβλέψεων ή άμεσης πώλησης / καταγγελίας δανείων που δεν μπορούν να καταστούν ενήμερα σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.

Επιπλέον, θα τίθεται υπό διερεύνηση η λειτουργία του κάθε ομίλου, ως προς τις δυνατότητές του για τη διαχείριση των επισφαλειών, ώστε να βρεθούν οι αιτίες των καθυστερήσεων.

«Ο SSM θα μπορεί να αποφασίζει ό,τι θέλει για να διορθωθούν τα προβλήματα, επιβάλλοντας στο management των τραπεζών συγκεκριμένες ενέργειες» αναφέρει γενικός διευθυντής συστημικού ομίλου.

Σημειώνεται πάντως πως το μεγαλύτερο μέρος των δανείων, βάσει του σχεδιασμού των τραπεζών, θα ρυθμιστεί προς το τέλος της περιόδου προσαρμογής, κυρίως δηλαδή το 2018.

Και αυτό διότι οι υποθέσεις θα χρειαστούν κάποιους μήνες ώσπου να ωριμάσουν και να διευθετηθούν καταλλήλως. Ο SSM θα γνωρίζει πάντως κάθε βήμα που γίνεται, καθώς οι τράπεζες υποχρεούνται να ραπορτάρουν σε πρώτη φάση κάθε τρίμηνο τις ενέργειές τους, χρόνος που θα μειωθεί στον μήνα, κατά πάσα πιθανότητα μέσα στο 2017.

Στεγαστικά: Σφίγγει ο κλοιός για μη συνεργάσιμους δανειολήπτες

Μη συνεργάσιμα αναμένεται να αξιολογηθούν τα περισσότερα νοικοκυριά με ληξιπρόθεσμες οφειλές από προϊόντα στεγαστικής και καταναλωτικής πίστης, γεγονός που θα θέσει σε κίνδυνο την περιουσία τους. Οι τράπεζες έχουν ολοκληρώσει και την τρίτη αποστολή προειδοποιητικής επιστολής ωστόσο η ανταπόκρισή τους είναι μικρή. Λιγότεροι από 2 στους 10 έχουν δώσει… σημεία ζωής. Αυτό σημαίνει ότι πάνω από το 80% των οφειλετών θα χαρακτηριστούν «μη συνεργάσιμοι». Από την άλλη πλευρά όσοι εξασφαλίσουν τον τίτλο του «συνεργάσιμου δανειολήπτη» μπορεί να τύχουν ευνοϊκής μεταχείρισης.

Νομικές ενέργειες

Διευθυντής μονάδας επισφαλειών σημειώνει ότι από τις αρχές φθινοπώρου θα ξεκινήσουν νομικές ενέργειες προς όσους δεν ανταπροκρίθηκαν στην πρόσκληση της τράπεζάς. Σύμφωνα με τον ίδιο, «στόχος μας δεν είναι να ξεκινήσουμε μαζικούς πλειστηριασμούς ακινήτων. Θέλουμε να «ταρακουνήσουμε» στρατηγικούς και μη κακοπληρωτές, με στόχο την αύξηση της εισπραξιμότητας των δανείων».

Στο πλαίσιο αυτό, για όσους «έχουν αλλά δεν πληρώνουν» θα ενεργοποιηθούν οι διαδικασίες ρευστοποίησης των εγγυήσεών τους. Για εκείνους που δεν έχουν τη δυνατότητα θα αναζητηθεί μια μακροπρόθεσμη λύση για την τακτοποίηση του χρέους τους.

Οι οδηγίες από την ΤτΕ και τον SSM είναι σαφείς: Θα πρέπει να διασφαλίζεται η μακροχρόνια βιωσιμότητα του χρέους. Αλλιώς πλειστηριασμός…

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ