Όλη η Βρετανία ζει τον πυρετό του προεκλογικού αγώνα και την αβεβαιότητα του δημοψηφίσματος για πιθανό Brexit. Όλη; Όχι. Δύο μικρές κοινότητες έχουν ήδη αποφασίσει, η μία για το LEAVE και η άλλη για το REMAIN.

Λίγες μέρες απομένουν πλέον μέχρι την ετυμηγορία των βρετανών ψηφοφόρων. Θα παραμείνουν στην ΕΕ ή όχι; Κάποιοι αμφιταλαντεύονται, άλλοι αισθάνονται σίγουροι για την απόφασή τους. Οι πιο σίγουροι από όλους συγκεντρώνονται στις κομητείες Haverings κοντά στο Λονδίνο και Ceredigion στην Ουαλία. Σύμφωνα με τη βρετανική εταιρεία ερευνών YouGove στο Haverings καταγράφεται το μεγαλύτερο ποσοστό υπέρ του LEAVE, της αποχώρησης από την ΕΕ, ενώ αντιθέτως στο Ceredigion εντοπίζεται το υψηλότερο ποσοστό για το REMAIN, την παραμονή στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Γιατί όμως ειδικά οι Ουαλοί θεωρούνται τόσο φανατικοί υπέρμαχοι της Ευρώπης;

«Σε αυτη την πόλη ο Άγγλος δεν είναι το ίδιο με τον Ουαλό» ξεκαθαρίζει ο Ζαν Φρανσουά Πονσέ, απολαμβάνοντας τη μπύρα του στην παραλία του Abersystwyth, μία από τις δύο συνοικίες της κομητείας Ceredigion. Ο ίδιος αυτοχαρακτηρίζεται μισός Ουαλός, μισός Γάλλος, αλλά σε κάθε περίπτωση γνήσιος Ευρωπαίος και είναι ένας από τους 11.000 φοιτητές που δίνουν ζωή στο Abersystwyth. Χωρίς τους φοιτητές ο τοπικός πληθυσμός δεν θα ξεπερνούσε τους 15.000. Πολλοί έρχονται με το πρόγραμμα Εράσμους. Τα μαθήματα του εξαμήνου έχουν τελειώσει, αλλά ο Πονσέ παραμένει στην πόλη, συμμετέχοντας στην καμπάνια StrongerIn, η οποία στηρίζει τη συμμετοχή της Βρετανίας στην ΕΕ. «Η ΕΕ έχει επενδύσει στην Ουαλία περισσότερα χρήματα από κάθε αγγλική κυβέρνηση. Γρήγορο Ίντερνετ, συγκοινωνίες, επιδοτήσεις για τα πανεπιστήμια, όλα αυτά έχουν συμβάλει θεαματικά στην ανάπτυξη της περιοχής μας».

Η ΕΕ ως «προστάτης» της Ουαλίας;

Ένας ηλικιωμένος κύριος παρεμβαίνει στη συζήτηση για να επαινέσει την τέλεια ουαλική προφορά του νεαρού. Οι Ουαλοί είναι ιδιαίτερα υπερήφανοι για τη γλώσσα τους. «Η ΕΕ ενισχύει τις προσπάθειες για την προστασία των ουαλικής γλώσσας» υπενθυμίζει με εμφανή ικανοποίηση η Άνγουεν Έλιας, ερευνήτρια στο τοπικό πανεπιστήμιο. Δεν αποτελεί έκπληξη λοιπόν, σημειώνει, ότι το εθνικό κόμμα της Ουαλίας Plaid Cymru συμμετέχει στην καμπάνια StrongerIn. «Αυτός ο προεκλογικός αγώνας δεν πρέπει να απευθύνεται στο θυμικό των ψηφοφόρων. Εδώ μιλάμε για πολύ συγκεκριμένα οικονομικά πλεονεκτήματα, τα οποία θα χάναμε σε περίπτωση αποχώρησης από την ΕΕ» τονίζει από την πλευρά του ο φιλελεύθερος βουλευτής Μαρκ Γουίλιαμς, που εκπροσωπεί την κομητεία στο βρετανικό κοινοβούλιο. Όπως επισημαίνει, η Ουαλία χρειάζεται τα ευρωπαϊκά κονδύλια, γιατί δεν παίρνει οικονομική ενίσχυση από το Λονδίνο.

«Χωρίς επιδοτήσεις οι ουαλοί αγρότες θα είχαν καταστραφεί, οι τιμές για τα προϊόντα τους στην ελεύθερη αγορά δεν επαρκούν σε καμία περίπτωση» λέει ο Γκλυν Ρόμπερτς, πρόεδρος της ουαλικής ένωσης αγροτών. Επιπλέον, σε περίπτωση αποχώρησης από την ΕΕ, οι κτηνοτρόφοι θα έχαναν τη νομική προστασία της «ονομασίας προέλευσης» που συνοδεύει το περίφημο αρνίσιο κρέας της Ουαλίας, μία ποιοτική διάκριση αντίστοιχη με εκείνη που ισχύει για εκλεκτά προϊόντα όπως η γαλλική σαμπάνια και η ιταλική παρμεζάνα. Σε αυτήν την περίπτωση, προειδοποιεί ο Ρόμπερτς, η αγορά θα πλημμύριζε με φθηνά υποκατάστατα…


Το προπύργιο του Brexit

Στην κομητεία Haverings, κοντά στο Λονδίνο, τα προβλήματα των Ουαλών φαντάζουν πολύ μακρινά. «Εδώ ο κόσμος είναι πολύ ανήσυχος και νευρικός, έρχονται όλοι και μας εκμεταλλεύονται» διαμαρτύρεται η Σου Κόνελι, επικεφαλής τη τοπικής οργάνωσης του κυβερνώντος συντηρητικού κόμματος. Η ίδια δεν θεωρεί επίτευγμα την ελεύθερη κυκλοφορία των ευρωπαίων πολιτών. «Χρειαζόμαστε πιο αυστηρούς συνοριακούς ελέγχους και μία μεταναστευτική πολιτική το ίδιο αυστηρή όπως στην Αυστραλία», υποστηρίζει. Στρατηγείο του προεκλογικού αγώνα της είναι ο «Οίκος Μάργκαρετ Θάτσερ», τα γραφεία των Συντηρητικών στην πόλη Romford. Εντοπίζονται με την πρώτη ματιά, καθώς στην κεντρική είσοδο έχουν αναρτηθεί δύο τεράστια πανό υπέρ του LEAVE, της αποχώρησης. Σε όλες τις παμπ κυματίζουν αγγλικές σημαίες, μεταξύ άλλων και λόγω EURO. «Εδώ είμαστε πολύ πατριώτες» λέει ο βουλευτής Άντριου Ρόζιντελ που ενισχύει την καμπάνια του LEAVE στην περιοχή. Και συμπληρώνει: «Ποτέ δεν ήρθε κανείς στην Αγγλία για να μας πει τι θα κάνουμε στη χώρα μας».

Η παραδοσιακή αγγλική σημαία με τον σταυρό του Αγίου Γεωργίου δεσπόζει ακόμα και στο ψαράδικο του Κιμ Κόσμπι, ο οποίος δηλώνει εκνευρισμένος με την αυστηρή πολιτική αλιείας της ΕΕ. «Εγώ είμαι υπέρ της αποχώρησης» λέει. «Όλοι μπαίνουν στα χωρικά μας ύδατα και ψαρεύουν, αλλά εμείς πρέπει να τηρούμε την ποσόστωση του 24%. Θέλουμε να ψηφίζουμε οι ίδιοι τους νόμους μας και όχι να μας τους επιβάλλουν». Την ίδια στιγμή, στον πάγκο του LEAVE ο βουλευτής Ρόζιντελ έχει πιάσει κουβέντα με τους περαστικούς. ‘Ενας ηλικιωμένος κύριος ρωτάει «για ποιον λόγο επιτρέπεται να ψηφίζουν και Ιρλανδοί σε αυτό το δημοψήφισμα». «Ας το συζητήσουμε κάποια άλλη στιγμή» απαντάει ο Ρόζιντελ. Ο κύριος στρέφεται στη Σου Κόνελι, η οποία τον «παρασημοφορεί» με μία κονκάρδα του LEAVE.

Μαξιμίλιαν Κόσικ, Γιάννης Παπαδημητρίου