Βερολίνο
Έκπληξη και απορία: Αυτό χαρακτήριζε την Τετάρτη τη αντίδραση του γερμανικού υπουργείου οικονομικών στη χθεσινή δήλωση του Γιώργου Σταθάκη, ότι οι χώρες της ευρωζώνης συμφωνούν, πώς τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις στην Ελλάδα θα κυμανθούν στα 15 δισεκατομμύρια ευρώ – και όχι στα 50 δισ. όπως είχε συμφωνηθεί τον Ιούλιο του 2015 μεταξύ της Αθήνας και των θεσμών.
«Πρώτη φορά το ακούω» έλεγε πηγή του υπουργείου. «Δεν υπάρχει συνεννόηση, πόσω μάλλον συμφωνία για τέτοια δραστική μείωση». Η μοναδική συζήτηση που έγινε επί του θέματος, πρόσθεσε, ήταν εκείνη στα τέλη Φεβρουαρίου στις Βρυξέλλες, κατά την οποία καταγράφηκε το γεγονός, ότι η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών δεν κόστισε, όπως αρχικά υπολογιζόταν, 25 δισεκατομμύρια ευρώ, άλλα μόνο κάτι παραπάνω από 5 δισ. Το ποσό αυτό, σύμφωνα με τη συμφωνία του Ιουλίου του 2015, σχεδιάζεται να εξοφληθεί από το νέο ταμείο αποκρατικοποιήσεων, τα έσοδα του οποίου θα προέλθουν από την πώληση κρατικής περιουσίας. Μετά την αφαίρεση των 20 εξοικονομημένων δισ. μένει έτσι ένα υπόλοιπο 30 δισ. προς είσπραξη. «Πιθανόν να είναι και παραπάνω, επειδή κανείς δεν ξέρει αν θα χρειαστούν και άλλα χρήματα για τις τράπεζες» είπε η πηγή. «Αυτό ήταν όμως όλο» πρόσθεσε. «Άλλη συζήτηση για μείωση του συνολικού ποσού για τις αποκρατικοποιήσεις κάτω από 30 δισ. δεν έγινε – εμείς τουλάχιστον δεν ξέρουμε τίποτα σχετικό».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η δήλωση της εκπροσώπου του υπουργείου οικονομικών Φριντερίκε φον Τίσενχάουζεν στο κυβερνητικό μπρίφινγκ της Τετάρτης στο Βερολίνου. «Οι πρωθυπουργοί και αρχηγοί κρατών, καθώς και οι υπουργοί οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφάσισαν τον περασμένο Ιούλιο, με σύμφωνη γνώμη της Ελλάδας, ότι το ποσό αυτό θα είναι 50 δισ.» είπε. «Η συμφωνία έχει καταχωρηθεί στο μνημόνιο και έχει εγκριθεί από την γερμανική Βουλή». Αυτή ισχύει και σήμερα. Συζητήσεις για την προσαρμογή της, πρόσθεσε, δεν λαμβάνουν χώρα.
Απομένει έτσι στον κ.Σταθάκη να διευκρινίσει, με ποια αρμόδια στελέχη των Βρυξελλών και με ποιους υπουργούς άλλων χωρών (ενδεχομένως και της Γερμανίας) έχει καταλήξει στο κοινό συμπέρασμα, ότι ο νέος στόχος του ταμείου είναι 15 δισ.
Σημειωτέον, ότι ο κ. Σταθάκης είχε προσθέσει στο Βερολίνο, ότι κατά τους προσωπικούς του υπολογισμούς, οι έντεκα μεγάλες ιδιωτικοποιήσεις που επίκεινται, θα αποφέρουν μόνο λίγα δισεκατομμύρια ευρώ και ότι η συνολική «συγκομιδή» του ταμείου αποκρατικοποιήσεων δεν πρόκειται να ξεπεράσει τα 6-7 δισ.
Τέτοιοι υπολογισμοί δεν είναι καινούργιοι. Ο κ.Σταθάκης τους είχε παρουσιάσει ήδη, στην ίδια σχεδόν μορφή, τον Ιανουάριο του 2012 σε εκδήλωση του ιδρύματος Heinrich Böll στο Βερολίνο. Το σκεπτικό του ήταν, ότι η Ελλάδα είχε πουλήσει ήδη τις περισσότερες επιχειρήσεις της σε ιδιώτες επί κυβερνήσεων Κώστα Σημίτη στο πλαίσιο του τότε οικονομικού «εκσυγχρονισμού» και ότι ως εκ τούτου δεν διέθετε πλέον «ακριβά» περιουσιακά στοιχεία.
Ένα χρόνο αργότερα, οι υπολογισμοί αυτοί έγιναν αντικείμενο σχολίου του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Σε σχετικό ερώτημα του «Βήματος», ο γερμανός υπουργός οικονομικών δήλωσε ότι δεν τους αποδέχεται και ότι γι αυτόν ισχύει μόνο η υπόσχεση που έδωσε ο Γιώργος Παπανδρέου στο πλαίσιο του πρώτου μνημονίου, ότι το ΤΑΙΠΕΔ θα συγκεντρώσει 50 δισ. από αποκρατικοποιήσεις, που θα διατεθούν αποκλειστικά για την εξόφληση του ελληνικού χρέους.
Στο Βερολίνο είχε κανείς σήμερα την αίσθηση μιας «επιστροφής στα παλιά» – στους αρχικούς στόχους του μνημονίου. Αυτή η εντύπωση ενισχύθηκε και από τη δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Στέφεν Σάιμπερτ, ότι η πολιτική της γερμανικής κυβέρνησης στο θέμα του «κουρέματος» παραμένει «αναλλοίωτη».
Όμως τα φαινόμενα απατούσαν. Ο ίδιος εκπρόσωπος τόνιζε επίσης ότι το Βερολίνο κοιτά προς τα μπροστά, με βασικούς στόχους για τις επόμενες εβδομάδες την ολοκλήρωση της αξιολόγησης από τους θεσμούς και την επαναπρόσδεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο άρμα της τρόικας. Όλα αυτά προϋποθέτουν υποχωρήσεις από όλες τις πλευρές. Τις μεγαλύτερες θα τις κάνει βέβαια, όπως πάντα, η Αθήνα. Αυτό ισχύει και για το ταμείο αποκρατικοποιήσεων. Ο κ. Σταθάκης θα αναγκαστεί κατά πάσα πιθανότητα να ξαναδηλώσει ότι αυτό θα συγκεντρώσει τόσα δισεκατομμύρια, όσα θέλουν οι δανειστές – ακόμα και αν η τελική είσπραξη θα είναι ακόμα μικρότερη και από εκείνη που υπολογίζει ο ίδιος.
