Οι κάλπες «οδηγούν» τις μετοχές

Αν και στη σημειολογία των αγορών οι βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα, όπως φαίνεται και από τα δεδομένα των τελευταίων 25 ετών, παίζουν τον δικό τους ρόλο στη μεταβλητότητα των μετοχών, εν τούτοις τα ρίσκα μετά και τη νέα προσφυγή στις κάλπες δείχνουν να έχουν αυξηθεί.

Οικονομολόγοι και αναλυτές εκφράζουν φόβους σχετικά με το ενδεχόμενο η χώρα να βρεθεί αντιμέτωπη με μια περίοδο πολιτικής αστάθειας καθώς το πολιτικό τοπίο δείχνει κατακερματισμένο. Αν και κατανοητή, όπως αναφέρουν, η ανάγκη απομάκρυνσης των ακραίων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, εν τούτοις οι ανησυχίες σχετικά με την προθυμία αλλά και τη δυνατότητα της Αθήνας να προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις θα μπορούσαν να αυξηθούν, με αντίκτυπο στην οικονομία, στην πρώτη αξιολόγηση και στις συζητήσεις για την ελάφρυνση του χρέους που θα μπορούσαν να αναβληθούν για το επόμενο έτος. Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, αγορές, δανειστές και εταίροι θα επιθυμούσαν να ξεκαθαρίσει το πολιτικό τοπίο, ενδεχομένως και μέσω της ενίσχυσης των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων στη νέα κυβέρνηση.

Πάντως η ιστορία των εκλογικών αναμετρήσεων και των μετοχών δεικνύει ότι το πολιτικό σκηνικό παίζει τον δικό του σημαντικό ρόλο στα εγχώρια χρηματιστηριακά δρώμενα. Στις εκλογές που έγιναν στις 18.6.1989, όπου η νίκη της ΝΔ οδήγησε στην κυβέρνηση συνεργασίας με τον Συνασπισμό υπό τον Τζαννή Τζαννετάκη, η Σοφοκλέους σημείωνε πτώση τον πρώτο μήνα μετά τις εκλογές και κέρδη 39% τρεις μήνες αργότερα. Στις εκλογές στις 5.11.1989, στις οποίες η νίκη της ΝΔ οδήγησε στην οικουμενική κυβέρνηση υπό τον καθηγητή Ξ. Ζολώτα, η πτώση των μετοχών τον πρώτο μήνα διαμορφώθηκε στο 14,5%. Στις 8.4.1990 η ΝΔ υπό τον Μητσοτάκη κερδίζει τις εκλογές και η κοινοβουλευτική αυτοδυναμία της οδηγεί σε άνοδο 144,21% σε ορίζοντα τριών μηνών.

Τρεις μήνες μετά τη διεξαγωγή εκλογών στις 10.10.1993, όπου σημειώνεται η νίκη του ΠαΣοΚ, η Σοφοκλέους κερδίζει 26%. Ο Ανδρέας Παπανδρέου παραμένει στην πρωθυπουργία ως τις 15 Ιανουαρίου 1995, οπότε αναγκάζεται να αποχωρήσει λόγω της βεβαρημένης κατάστασης της υγείας του.

Καθήκοντα πρωθυπουργού αναλαμβάνει στις 21 Ιανουαρίου ο Κώστας Σημίτης, ο οποίος στις 22.9.1996 κερδίζει τις εκλογές, ενώ στην αγορά σημειώνονται αρχικώς μικρές απώλειες. Από την υποτίμηση της δραχμής όμως και την είσοδό της στον MSI, τον Μάρτιο του 1998, η αφύπνιση του Χρηματιστηρίου, η μαζική είσοδος αρχικώς των ξένων και η επενδυτική υστερία αργότερα των μικροεπενδυτών συντείνουν στη «φούσκα» των μετοχών. Στις εκλογές στις 9.4.2000, όπου σημειώθηκε η τρίτη συνεχής νίκη του ΠαΣοΚ, στη σημειολογία των ημερών κυριάρχησε η έκφραση «κόμμα του Χρηματιστηρίου», ενώ η Σοφοκλέους στη συνέχεια κατέρρευσε. Στις 7 Μαρτίου 2004 η ΝΔ υπό τον Κώστα Καραμανλή επιστρέφει στην εξουσία. Η επιτυχία των Ολυμπιακών Αγώνων, η αύξηση της αναγνωρισιμότητας του ΧΑ, η διεθνοποίηση ενός πυρήνα ελληνικών επιχειρήσεων και κυρίως η τεράστια διεθνής ρευστότητα οδήγησαν το ΧΑ σε μεγάλη άνοδο.

Στις εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου 2007, που οδήγησαν σε νέα νίκη της ΝΔ, οι μετοχές δεν σημείωσαν αρχικώς ουσιαστικές μεταβολές, για να υποχωρήσουν αργότερα, καθώς η παγκόσμια κρίση που συνέτεινε στα αδιέξοδα της ελληνικής οικονομίας έκανε αισθητή την παρουσία της. Στις 4.10.2009 το ΠαΣοΚ υπό τον Γιώργο Παπανδρέου επιστρέφει στην εξουσία. Οι μετοχές υποχωρούν καθώς υπάρχει η αίσθηση ότι η Ελλάδα είναι ένα βήμα πριν από τη χρεοκοπία.

Η μεγαλύτερη κατάρρευση

Στις 4.4.2010 έχουμε το γνωστό διάγγελμα στο Καστελόριζο, ενώ από το υψηλό του γενικού δείκτη στις 31.10.2007 ως το χαμηλό στις 5.6.2012 η πτώση έφθασε στο 91% και θεωρείται η μεγαλύτερη κατάρρευση των μετοχών. Στις εκλογές στις 6.5.2012 που διεξήχθησαν από την κυβέρνηση Λουκά Παπαδήμου οι μετοχές χάνουν 31% σε έναν μόλις μήνα. Η χώρα οδηγείται σε νέες εκλογές στις 17 Ιουνίου 2012, με υπηρεσιακό πρωθυπουργό τον Παναγιώτη Πικραμμένο. ΝΔ, ΠαΣοΚ και ΔΗΜΑΡ συμφώνησαν στον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας υπό τον Αντώνη Σαμαρά. Οι μετοχές κερδίζουν 56% σε έξι μήνες καθώς ο κίνδυνος της εξόδου της χώρας από το ευρώ έδειχνε να απομακρύνεται, αλλά η επιστροφή του πολιτικού κινδύνου οδήγησε σε μεγάλες απώλειες. Κατά τις πρόωρες εκλογές του Ιανουαρίου 2015 έχουμε τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ υπό την ηγεσία του Αλέξη Τσίπρα και την κυβέρνηση συνεργασίας με τους ΑΝΕΛ. Οι μετοχές υποχωρούν καθώς οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές οδηγήθηκαν σε αδιέξοδο, με το Grexit να θεωρείται πια πιθανό ενδεχόμενο.