Ο Γιάννης Λ. είναι ιδιοκτήτης εταιρείας που δραστηριοποιείται εδώ και περίπου 20 χρόνια στην προμήθεια εστιατορίων, εταιρειών catering και ξενοδοχείων με κατεψυγμένα προϊόντα, κυρίως ψάρια, θαλασσινά και λαχανικά, με εξειδίκευση στην ασιατική κουζίνα. Το μεγαλύτερο μέρος των ύψους 8 εκατ. ευρώ πωλήσεων που πραγματοποιεί τον χρόνο η εταιρεία του, η οποία απασχολεί 15 άτομα, γίνεται το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου. Και αυτό οφείλεται στον τουρισμό, καθώς πελάτες του είναι μεγάλες τουριστικές μονάδες στην Κρήτη, στη Ρόδο, στην Κω, στην Κέρκυρα και αλλού, όπου υπάρχει ζήτηση από τους τουρίστες για κινέζικη, ταϊλανδέζικη κουζίνα και σούσι.
Η επιβολή όμως των capital controls ουσιαστικά σήμαινε για τον επιχειρηματία το χάσιμο της σεζόν. «Ενώ ως τον Ιούνιο πηγαίναμε πολύ καλά, το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου δεν μπορέσαμε να ανταποκριθούμε στη ζήτηση, με αποτέλεσμα ο τζίρος μας να είναι μειωμένος κατά 40%-45% σε σχέση με πέρυσι» αναφέρει. Χαρακτηριστικά σημειώνει ότι «μετά την επιβολή των capital controls χρειάστηκε ενάμισης μήνας για να πληρώσουμε την πρώτη εισαγωγή».
Ωστόσο σήμερα τα πράγματα έχουν βελτιωθεί. «Η κατάσταση έχει εξομαλυνθεί και σήμερα θα έλεγα ότι είμαστε στο 50%, εκεί που βρισκόμασταν πριν από την επιβολή των περιορισμών» λέει, όμως οι καθυστερήσεις από τις τράπεζες που εξαντλούν γρήγορα το πλαφόν το οποίο τους έχει επιβληθεί και οι πρόσθετες διαδικασίες που συνοδεύουν τις εγκρίσεις και τις πληρωμές των εισαγωγών εμποδίζουν την ομαλοποίηση της αγοράς.
Κρίσιμη κατάσταση
Στη θέση του Γιάννη Λ. βρίσκονται χιλιάδες επιχειρηματίες, οι οποίοι αναγκάστηκαν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Οπως για παράδειγμα ζητούν να πληρώνονται σε μετρητά, παρέχοντας ακόμη και έκπτωση, τα οποία στη συνέχεια μεταφέρουν σε βουλγαρικές τράπεζες και κάνουν από εκεί τις δουλειές τους, χωρίς περιορισμούς. Παρ’ όλα αυτά η κατάσταση στην αγορά είναι κρίσιμη και τα προβλήματα αναμένεται να ενταθούν. «Εκτιμώ ότι τον Σεπτέμβριο θα παρατηρηθούν ελλείψεις λόγω του όγκου των αιτήσεων για χρηματοδότηση εισαγωγών οι οποίες πλέον έχουν συσσωρευθεί στις τράπεζες και δεν μπορούν να ικανοποιηθούν παρά την αύξηση των ημερήσιων ορίων των συστημικών τραπεζών από 5 σε 7 εκατ. ευρώ» αναφέρει ο Νίκος Λούστας, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Megas Yeeros.
Η εταιρεία εισάγει πρώτη ύλη –κυρίως χοιρινό κρέας –από πρωτοκλασάτους ευρωπαίους προμηθευτές, οι οποίοι, όπως λέει, γίνονται όλο και πιο αυστηροί στις συναλλαγές τους. «Από εκεί που μας έδιναν περιθώριο 30 ημερών για την πληρωμή των τιμολογίων, τώρα μας ζητούν να καταβάλουμε το 120% των νέων τιμολογίων για να εξοφληθεί και μέρος των παλαιότερων» αναφέρει ο κ. Λούστας.
Θέμα ρευστότητας
Αν και τα πράγματα στην αγορά καθημερινά βελτιώνονται, ένα είναι σίγουρο: ότι η σταθερότητα στην οικονομία δεν αποκαταστάθηκε με την καταβολή της πρώτης δόσης του προγράμματος, όπως υποστήριξε ο Αλέξης Τσίπρας στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο κατά την υποβολή της παραίτησής του. Η ομαλοποίηση στην αγορά, η οποία σημαίνει αποκατάσταση της ρευστότητας, άρση των capital controls, ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, απέχει και απαιτεί πολλή και συστηματική δουλειά για να υλοποιηθεί.
Και αυτό δεν μπορεί να γίνει αν δεν έλθουν τα λεφτά του νέου προγράμματος, τόσο για την πληρωμή των υποχρεώσεων της χώρας όσο και για εξόφληση μέρος των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου αλλά και για την κάλυψη της συμμετοχής της χώρας σε ευρωπαϊκά συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα από το πακέτο Γιούνκερ των 35 δισ. ευρώ.
Οροι και προϋποθέσεις
Ολα αυτά προβλέπονται στο Μνημόνιο. Αλλά προβλέπονται υπό όρους και προϋποθέσεις που πρέπει να ικανοποιεί η Ελλάδα. Οπως για παράδειγμα η πρώτη δόση των 26 δισ. ευρώ που εγκρίθηκε την περασμένη Παρασκευή από το Eurogroup. Από τη δόση αυτή εκταμιεύθηκαν 23 δισ. ευρώ για την πληρωμή των υποχρεώσεων σε ΕΚΤ και ΔΝΤ και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Εκκρεμεί η εκταμίευση 3 δισ. ευρώ, η οποία θα γίνει σε δύο υποδόσεις, μία των 2 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο και άλλη μία του 1 δισ. ευρώ τον Οκτώβριο, εφόσον η Βουλή κάθε φορά ψηφίσει ένα πακέτο με δύσκολα προαπαιτούμενα. Και ναι μεν τον Οκτώβριο μπορεί να υπάρχει νέα κυβέρνηση που να είναι σε θέση να περάσει τα προαπαιτούμενα, τον Σεπτέμβριο όμως είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί κάτι τέτοιο.
Θέλει οργάνωση
Τα λεφτά αυτά προορίζονται να «πέσουν» στην πραγματική οικονομία, καθώς αφορούν αφενός την πληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου και αφετέρου τη συμμετοχή της Ελλάδας σε συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα με πολλαπλάσιο όφελος για την οικονομία. Και τούτο διότι η ελληνική συμμετοχή είναι της τάξεως του 10%-15%, δηλαδή βάζει η Ελλάδα 0,5 δισ. ευρώ και η ΕΕ άλλα 4,5 δισ. ευρώ. Για να γίνει αυτό όμως, θα πρέπει να υπάρχει κυβέρνηση, να στήσει το πρόγραμμα, να κάνει τους διαγωνισμούς και να το τρέξει. Θέλει οργάνωση και αποτελεσματικότητα.
Ωστόσο οι εκλογές έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομία. «Ιστορικά οι εκλογές πλήττουν πρόσκαιρα την οικονομική δραστηριότητα» αναφέρει κορυφαίος τραπεζίτης, ο οποίος επισημαίνει ότι για να γίνει ομαλά και σύντομα η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, η υπηρεσιακή κυβέρνηση που θα αναλάβει τις επόμενες ημέρες και ιδιαίτερα ο υπουργός Οικονομικών θα πρέπει να λαμβάνουν αποφάσεις.
Αυτό είναι που απασχολεί σύμφωνα με πληροφορίες και τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος το τελευταίο διάστημα βρίσκεται σε συνεχείς διαβουλεύσεις με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για τη σταδιακή άρση των capital controls που είναι σημαντική παράμετρος για την επιτυχή ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Χαλάρωση
Κάθε εβδομάδα, ύστερα από εισήγηση του κεντρικού τραπεζίτη, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος με υπουργικές αποφάσεις χαλαρώνει τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων. Και αυτό, όπως τονίζει στους συνομιλητές τους ο κ. Στουρνάρας, «πρέπει να συνεχιστεί». Το ίδιο ισχύει και για τα προαπαιτούμενα τα οποία μπορούν να περάσουν με Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ), ώστε να μη χαθεί χρόνος στην εκταμίευση των κεφαλαίων που προορίζονται για την ανάκαμψη της οικονομίας.
Σε κάθε περίπτωση, αν στην προεκλογική περίοδο χαθεί χρόνος και αν μετά τις εκλογές δεν σχηματιστεί γρήγορα κυβέρνηση, η οποία να προχωρήσει στην υλοποίηση των προαπαιτουμένων ώστε να ολοκληρωθεί με επιτυχία η πρώτη αξιολόγηση του προσεχούς Οκτωβρίου, οι επιπτώσεις στην οικονομία θα είναι μεγάλες.
ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ
Τον Σεπτέμβριο θα φανούν οι ανάγκες των τραπεζών
Από το μέτωπο των εκλογικών επιπτώσεων στην οικονομία δεν φαίνεται να επηρεάζεται το χρονοδιάγραμμα και οι βασικές διαδικασίες για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ
Τον Σεπτέμβριο θα φανούν οι ανάγκες των τραπεζών
Από το μέτωπο των εκλογικών επιπτώσεων στην οικονομία δεν φαίνεται να επηρεάζεται το χρονοδιάγραμμα και οι βασικές διαδικασίες για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Σήμερα βρίσκεται σε εξέλιξη η εξέταση της κατάστασης των δανειακών τους χαρτοφυλακίων και σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών τραπεζών τον Σεπτέμβριο θα έχει διαμορφωθεί η εικόνα των κεφαλαιακών αναγκών.
Από το ύψος των κεφαλαιακών αναγκών θα καθοριστεί κατά πόσον είναι εφικτή η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην ανακεφαλαιοποίηση. Αν το ύψος των απαιτούμενων κεφαλαίων δεν είναι απαγορευτικό, θα καθοριστούν η δομή του εγχειρήματος και τα κίνητρα που θα δοθούν για την προσέλκυση ιδιωτών επενδυτών.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ