Επί μία δεκαετία οι αριστεροί ηγέτες της Αργεντινής κατακεραύνωναν τους επενδυτές που αρνούνταν να δεχθούν γενναίο κούρεμα –άρα μεγάλες απώλειες –των χρεοκοπημένων κυβερνητικών ομολόγων που κατείχαν. Τώρα όμως εμφανίζονται και αυτοί απρόθυμοι να ξεχάσουν τα χρέη που τους οφείλει μια σοσιαλιστική σύμμαχός τους χώρα: η Κούβα. Οσο επιμένουν να πληρωθούν, όμως, δυσκολεύουν όλο και περισσότερο τη συμμετοχή της Αργεντινής στον πακτωλό ξένων επενδύσεων που θα εισρεύσουν στην Κούβα αν οι ΗΠΑ αποκαταστήσουν τις διπλωματικές σχέσεις με την κυβέρνηση της Αβάνας και άρουν το εμπάργκο στη χώρα που διαρκεί πάνω από μισόν αιώνα.
Οι δανειακές συμβάσεις Κούβας – Αργεντινής έχουν υπογραφεί δεκαετίες πριν, αλλά οι τριβές ξεκίνησαν το 2006. Τότε οι σοβιετικής κατασκευής χρηματοδοτικοί δίαυλοι από τη Μόσχα προς την Αβάνα σφραγίστηκαν και η Κούβα άρχισε να στεγνώνει από ρευστό. Ετσι, ζήτησε από τον τότε πρόεδρο της Αργεντινής Νέστορ Κίρσνερ να διαγράψει τα χρέη που είχε λάβει από το 1973 από την Αργεντινή. Σημειωτέον ότι τα αρχικά χρέη των 2,4 δισ. δολαρίων, που είχε λάβει η Κούβα, είχαν υπερτριπλασιαστεί.
Ζητούσαν «κούρεμα»


Οι Κουβανοί είχαν δηλώσει αδυναμία να πληρώσουν, σύμφωνα με τον τότε υπουργό Εξωτερικών της Αργεντινής Χόρχε Ταϊάνα. Μιλώντας για πρώτη φορά δημοσίως για τα γεγονότα αυτά, ο Ταϊάνα διευκρίνισε ότι οι Κουβανοί ζήτησαν κούρεμα 75% του χρέους τους και πρότειναν να αποπληρώσουν το υπόλοιπο που θα έμενε «με χάπια και άλλα φάρμακα». Ο Ταϊάνα, ο οποίος είναι σήμερα βουλευτής στο Μπουένος Αϊρες, είπε ότι ο ίδιος στήριζε το αίτημα των Κουβανών. Πρόσθεσε όμως ότι «δυστυχώς η προσφορά τους απορρίφθηκε».
Τα χρόνια που μεσολάβησαν έκτοτε λίγα άλλαξαν στη στάση των δύο πλευρών. Ωστόσο η πάροδος του χρόνου συνέβαλε για να σκαρφαλώσει το κουβανέζικο χρέος στα 11 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τον Ορλάντο Φερέρες, επικεφαλής της εταιρείας συμβούλων Ferreres & Associados.
Επιπλέον, η Αργεντινή ζητεί από τη γείτονά της Παραγουάη να ξεπληρώσει χρέος 18 δισ. δολ. που αφορά δανειακά κεφάλαια που είχε εισπράξει το 1983 για να ανεγείρει ένα υδροηλεκτρικό εργοστάσιο. Αρχικά το ποσό που είχε χορηγήσει η Αργεντινή στην Παραγουάη ήταν 6 δισ. δολ., και αυτό όμως τριπλασιάστηκε με την πάροδο του χρόνου σύμφωνα με τη μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδα της Παραγουάης «ABC».
Διαγραφές από Ρωσία


Η αίσθηση της υποκρισίας γύρω από την υπόθεση με τις οφειλές της Κούβας οξύνθηκε τον περασμένο Ιούλιο μετά την απόφαση του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν να διαγράψει το 90% των χρεών που είχε το νησί της Καραϊβικής προς τη Ρωσία από τα χρόνια της Σοβιετικής Ενωσης –περίπου 32 δισ. δολάρια. Η πρόεδρος της Αργεντινής (και χήρα του Κίρσνερ) Κριστίνα Φερνάντες είχε χαιρετίσει τότε τη χειρονομία του Πούτιν, την οποία είχε χαρακτηρίσει «άξια να βρει μιμητές».
Η Φερνάντες δεν σταμάτησε μάλιστα εκεί: κάλεσε τον μεγαλύτερο αργεντινό επενδυτή, τον δισεκατομμυριούχο Πολ Σίνγκερ, να ακολουθήσει το παράδειγμα της Ρωσίας και να μην κάνει απαιτητά ομόλογα της αργεντίνικης κυβέρνησης που κατείχε. Διότι ο Σίνγκερ ηγείται ομάδας επενδυτών οι οποίοι αρνήθηκαν την προσφορά της κυβέρνησης του Μπουένος Αϊρες να τους αποπληρώσει μόνο το 25% των κυβερνητικών ομολόγων συνολικής αξίας 95 δισ. δολ. που κατείχαν από το 2001 (χρονιά κατά την οποία χρεοκόπησε η χώρα). Κυβερνητικοί αξιωματούχοι δεν δίστασαν, μάλιστα, να προσάψουν στον Σίνγκερ το προσωνύμιο «αρπακτικό».
Ο Ταϊάνα διαβεβαιώνει ότι δεν θυμάται γιατί το αίτημα της Κούβας είχε απορριφθεί το 2006. Ο Ρομπέρτο Μόρι, πρώην αξιωματούχος στο υπουργείο Εξωτερικών της Αργεντινής, δήλωσε ότι για τη διαγραφή των χρεών θα απαιτούνταν έγκριση από το Κοινοβούλιο της χώρας, κάτι το οποίο ο Κίρσνερ δεν ήταν σίγουρος ότι θα μπορούσε να πετύχει. Ο Μόρι πρόσθεσε ότι η μοναδική φορά που η Αργεντινή διέγραψε χρέη τα τελευταία χρόνια ήταν το 1989 –ήταν τα χρέη της Βολιβίας προς τη χώρα. Σύμφωνα με τον Μόρι πάντως, αν προστεθούν οι τόκοι στα δάνεια που έχει λάβει η Κούβα από την Αργεντινή, η συνολική οφειλή δεν είναι 11 δισ., αλλά λιγότερα και από 8 δισ. δολάρια.

ΠΑΡΑΓΟΥΑΗ
Φουντώνει η οργή για το «αρπακτικό»
Οι καταγραφές των κρατικών οφειλών της Κούβας δεν δημοσιοποιούνται από την κυβέρνηση της χώρας, σημειώνει αργεντινός κεντρικός τραπεζίτης που ζήτησε να μην κατονομαστεί. Σήμερα οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών είναι περιορισμένες. Σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg, το 2014 η αξία των εμπορικών συναλλαγών Αργεντινής – Κούβας δεν ξεπερνούσε τα 350 εκατ. δολάρια.

Ο Ορλάντο Φερέρες της Ferreres & Associados παραπονιέται ότι δεν κατάφερε να μάθει από την Κεντρική Τράπεζα της Αργεντινής ακριβείς πληροφορίες για το κουβανέζικο χρέος. Ο διαχειριστής κεφαλαίων θεωρεί ότι καθώς οι σχέσεις της Κούβας με τη Δύση βελτιώνονται, η μυστικοπάθεια αυτή βλάπτει την Αργεντινή. Και υπενθυμίζει ότι προ 35ετίας η Αργεντινή όχι μόνο διέγραψε το 90% των χρεών της Βολιβίας, αλλά δέχθηκε να αποπληρωθεί το υπόλοιπο 10% με φυσικό αέριο.
Οι εκλογές

Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Χόρχε Ταϊάνα συμφωνεί: «Οι αργεντίνοι επιχειρηματίες που διαπραγματεύονται με την Κούβα δεν έχουν πρόσβαση σε πιστώσεις επειδή το νησί βρίσκεται στη μαύρη λίστα της Κεντρικής Τράπεζας της Αργεντινής με τους δανειολήπτες υπό καθεστώς χρεοκοπίας».
Εν τω μεταξύ, στα βόρεια σύνορα της Αργεντινής, στην Παραγουάη, η οργή για την απαίτηση των 18 δισ. δολαρίων από το Μπουένος Αϊρες φουντώνει. Η εφημερίδα «ABC» άρχισε πλέον να χρησιμοποιεί έναν οικείο στους Αργεντινούς όρο για να περιγράψει την Αργεντινή: αρπακτικό.
Πολιτικοί παρατηρητές συνδέουν τις απαιτήσεις της κυβέρνησης του Μπουένος Αϊρες προς τους δανειολήπτες με τις προεδρικές εκλογές που πρόκειται να διεξαχθούν το φθινόπωρο (στις 25 Οκτωβρίου και, αν χρειαστούν επαναληπτικές, στις 24 Νοεμβρίου) στην Αργεντινή. Σημειώνουν επίσης το γεγονός ότι η πρόεδρος Κριστίνα Φερνάντες δεν έχει συνταγματικά το δικαίωμα να διεκδικήσει την επανεκλογή της για τρίτη συνεχόμενη θητεία.
Ο Αλφρέντο Σοτσιμάρο, εκπρόσωπος της προέδρου Φερνάντες, δεν απάντησε σε τηλέφωνο και ηλεκτρονικό μήνυμα που του απηύθυναν οι ρεπόρτερ του άρθρου. Επίσης αναπάντητα έμειναν τα τηλεφωνήματα και τα ηλεκτρονικά μηνύματα που απηύθυναν στην πρεσβεία της Κούβας στο Μπουένος Αϊρες και στην κουβανέζικη αποστολή στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ