Οταν τον Σεπτέμβριο του 2002 άρχιζε η προκριματική φάση του Euro της Πορτογαλίας, ουδείς σε τούτο τον πλανήτη πίστευε ότι το καλοκαίρι του 2004 η Ελλάδα θα κατακτούσε την κορυφή της Ευρώπης. Ελάχιστοι ήταν επίσης όσοι μετά από εκείνη την ανεπανάληπτη επιτυχία είχαν την πεποίθηση ότι η Γαλανόλευκη δεν θα επέστρεφε αργά ή γρήγορα στα πέτρινα, προ 2004 χρόνια και ότι θα παρέμενε επί μία δεκαετία στο υψηλότερο ποδοσφαιρικό επίπεδο.
Είναι αδιαμφισβήτητο το γεγονός ότι η πολυετής πτήση της Εθνικής στην… ιονόσφαιρα του παγκόσμιου ποδοσφαίρου υπήρξε δυσανάλογη της πορείας που διέγραψε ιστορικά η χώρα στο άθλημα αλλά και του αναξιόπιστου εθνικού πρωταθλήματος που διαθέτει, το οποίο πλήττεται διαρκώς από σκάνδαλα με παράγκες και εγκληματικές διοργανώσεις.
Οσο απότομη όμως υπήρξε η άνοδος της Εθνικής στην κορυφή άλλο τόσο απότομη και κακή ήταν η πτώση της. Χρειάστηκε μόλις ένα δωδεκάμηνο για να καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος κάτι που έμοιαζε πως είχε χτιστεί σε στέρεα θεμέλια. Τέτοιες ημέρες ήταν άλλωστε προ ενός έτους, όταν η ελληνική ομάδα πανηγύριζε για πρώτη φορά στην ιστορία της την πρόκριση στους «16» του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Βραζιλίας, όπου λίγο έλειψε να πραγματοποιήσει ένα ακόμη θαύμα φτάνοντας ως την κορυφαία οκτάδα. Ας όψεται το καταραμένο πέναλτι του Φάνη Γκέκα στην αλησμόνητη αναμέτρηση με την Κόστα Ρίκα. Εκτοτε όμως, λες και γύρισε ένας διακόπτης και τα άλλαξε όλα, η Εθνική ποδοσφαίρου έπαψε να είναι η μαχητική, συμπαγής και σχεδόν ανίκητη ομάδα που έβαζε δύσκολα σε κάθε αντίπαλο. Σαν να αλλοιώθηκε το DNA της…
Τα αίτια της ολοκληρωτικής απαξίωσης
Τα λάθη της ΕΠΟ, οι αποχωρήσεις και η επιστροφή στα «πέτρινα χρόνια»
Στην πτώση συνετέλεσε βεβαίως μια σειρά λανθασμένων αποφάσεων της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας, που όχι μόνο δεν έπεισε τον επιτυχημένο Φερνάντο Σάντος να παραμείνει στο τιμόνι της ομάδας αλλά επέλεξε ως διάδοχό του τον ανεπαρκή Κλάουντιο Ρανιέρι, ο οποίος, αν και βρίσκεται μια 30ετία στους πάγκους συλλόγων, ήταν παντελώς άπειρος στη διαχείριση και στις ιδιαιτερότητες μιας Εθνικής. Παράλληλα αποδομήθηκε και ένα επιτυχημένο επιτελείο που είχε δημιουργηθεί γύρω από τον Σάντος, που συνήθως απορροφούσε τους κραδασμούς στις κρίσεις. Ο τεχνικός διευθυντής Τάκης Φύσσας και ο άμεσος συνεργάτης του Σάντος Λεωνίδας Βόκολος επί της ουσίας αποπέμφθηκαν, όπως και όλο το τιμ του πορτογάλου κόουτς. Ακολούθησαν η απόσυρση από την ενεργό δράση του φυσικού ηγέτη της ομάδας Γιώργου Καραγκούνη και ο παροπλισμός του συνοδοιπόρου του από το 2004 Κώστα Κατσουράνη, δύο παικτών που υπήρξαν η ψυχή των αποδυτηρίων, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να σπάσει η αλυσίδα με την επιτυχημένη γενιά που έγραψε την εποποιία στην Πορτογαλία. Το άλλοτε άβατο των αποδυτηρίων της Εθνικής έπαψε πια να υφίσταται καθώς διάφοροι παρατρεχάμενοι προπονητών, παραγόντων κ.ά. βρήκαν την ευκαιρία να… τρυπήσουν μια ομάδα που επί των ημερών του Γερμανού Οτο Ρεχάγκελ και αργότερα του Σάντος ήταν μπετόν αρμέ.
Τα αίτια της ολοκληρωτικής απαξίωσης
Τα λάθη της ΕΠΟ, οι αποχωρήσεις και η επιστροφή στα «πέτρινα χρόνια»
Στην πτώση συνετέλεσε βεβαίως μια σειρά λανθασμένων αποφάσεων της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας, που όχι μόνο δεν έπεισε τον επιτυχημένο Φερνάντο Σάντος να παραμείνει στο τιμόνι της ομάδας αλλά επέλεξε ως διάδοχό του τον ανεπαρκή Κλάουντιο Ρανιέρι, ο οποίος, αν και βρίσκεται μια 30ετία στους πάγκους συλλόγων, ήταν παντελώς άπειρος στη διαχείριση και στις ιδιαιτερότητες μιας Εθνικής. Παράλληλα αποδομήθηκε και ένα επιτυχημένο επιτελείο που είχε δημιουργηθεί γύρω από τον Σάντος, που συνήθως απορροφούσε τους κραδασμούς στις κρίσεις. Ο τεχνικός διευθυντής Τάκης Φύσσας και ο άμεσος συνεργάτης του Σάντος Λεωνίδας Βόκολος επί της ουσίας αποπέμφθηκαν, όπως και όλο το τιμ του πορτογάλου κόουτς. Ακολούθησαν η απόσυρση από την ενεργό δράση του φυσικού ηγέτη της ομάδας Γιώργου Καραγκούνη και ο παροπλισμός του συνοδοιπόρου του από το 2004 Κώστα Κατσουράνη, δύο παικτών που υπήρξαν η ψυχή των αποδυτηρίων, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να σπάσει η αλυσίδα με την επιτυχημένη γενιά που έγραψε την εποποιία στην Πορτογαλία. Το άλλοτε άβατο των αποδυτηρίων της Εθνικής έπαψε πια να υφίσταται καθώς διάφοροι παρατρεχάμενοι προπονητών, παραγόντων κ.ά. βρήκαν την ευκαιρία να… τρυπήσουν μια ομάδα που επί των ημερών του Γερμανού Οτο Ρεχάγκελ και αργότερα του Σάντος ήταν μπετόν αρμέ.
Η Εθνική των τελευταίων οκτώ μηνών δεν θυμίζει σε τίποτα την ομάδα που το περασμένο καλοκαίρι έβγαζε στους δρόμους τους Ελληνες: ούτε στο παιχνίδι της ούτε στον χαρακτήρα της. Κινδυνεύει δε να απαξιωθεί πλήρως θυμίζοντας τα πέτρινα χρόνια προηγούμενων δεκαετιών. Είναι ενδεικτικό ότι το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα συμπλήρωσε έναν χρόνο δίχως νίκη σε επίσημο ή φιλικό αγώνα, κάτι που είχε να συμβεί από το μακρινό 1988. Η ελληνική ομάδα νίκησε για τελευταία φορά στις 24 Ιουνίου 2014 την Ακτή Ελεφαντοστού (2-1) επί βραζιλιάνικου εδάφους και έκτοτε έχει μόνο αρνητικά αποτελέσματα: ισοπαλία και αποκλεισμός στα πέναλτι από την Κόστα Ρίκα, ήττες από τη Ρουμανία και τη Βόρεια Ιρλανδία για τα προκριματικά του Euro 2016 και από τη Σερβία σε φιλικό, ισοπαλίες με Φινλανδία, Ουγγαρία και δύο ηχηρά χαστούκια από τα Νησιά Φερόες. Εννέα σερί ματς άνευ νίκης και μόλις τρία γκολ ενεργητικό!
Ο αποκλεισμός από το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα της Γαλλίας –για πρώτη φορά έπειτα από τρεις σερί παρουσίες σε τελική φάση –ήταν αναπόφευκτος. Σαν να μην έφτανε αυτό, όμως, η Ελλάδα θα βρει άμεσα μπροστά της και τις πρώτες συνέπειες της καταστροφικής πορείας που διαγράφει επί ένα έτος. Πέραν της μεγάλης οικονομικής ζημιάς που θα υποστεί το ελληνικό ποδόσφαιρο με απώλεια άνω των 10 εκατ. ευρώ., η Γαλανόλευκη θα πληγεί και αγωνιστικά καθώς στην κλήρωση για το Παγκόσμιο Κύπελλο της Ρωσίας (2018) που θα πραγματοποιηθεί στις 25 Ιουλίου στην Αγία Πετρούπολη θα έχει απέναντί της –και όχι δίπλα της –μεγαθήρια που μέχρι πρότινος απέφευγε ως μέλος των ισχυρών του παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Οπως προκύπτει από εκτιμήσεις (στις 9 Ιουλίου θα ανακοινωθεί επισήμως η κατάταξη της FIFA), η Ελλάδα θα συμπεριληφθεί οριακά στο τρίτο γκρουπ δυναμικότητας μαζί με τις Ουκρανία, Σκωτία, Πολωνία, Ουγγαρία, Σουηδία, Αλβανία, Β. Ιρλανδία και Σερβία. Επικεφαλής των ομίλων και εκ των υποψήφιων αντιπάλων της Γαλανόλευκης θα είναι η Γερμανία, το Βέλγιο, η Ολλανδία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Αγγλία, η Ουαλία, η Ισπανία και η Κροατία.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ