Είναι εντυπωσιακή η κινητικότητα που παρατηρείται στην αγορά του γάλακτος. Επειτα από τον «νομοθετικό πόλεμο» που διεξήχθη το πρώτο εξάμηνο του 2014, ακολούθησε ο «επιχειρηματικός πόλεμος».
Οι τάσεις στην αγορά άλλαξαν, η στρατηγική κυρίως των μεγάλων «παικτών» αναδιατάχθηκε, ενώ ο ανταγωνισμός μεταξύ των γαλακτοβιομηχανιών συνεχίζεται και δεν αφορά μόνο –ή κυρίως –το θέμα των τιμών αλλά και την παραγωγή νέων προϊόντων και νέων γευστικών δυνατοτήτων. Την ίδια στιγμή παρατηρείται μια έκρηξη μικρής επιχειρηματικής δημιουργίας, με την εμφάνιση μικρών γαλακτοκομικών μονάδων σε διάφορες περιοχές της χώρας. Σίγουρα όλη αυτή η κινητικότητα περιγράφει τα όρια και τη δυναμική του νέου τοπίου της ελληνικής γαλακτοκομίας που πρόκειται να διαμορφωθεί.
Η αντιστροφή των καταναλωτικών τάσεων αναγκάζει τις εταιρείες να επαναπροσδιορίσουν τη στρατηγική τους. Η Friesland –ο ολλανδικός συνεταιριστικός κολοσσός –κατέχει την πρώτη θέση στο σύνολο της αγοράς γάλακτος στην ελληνική αγορά.
Αλλαγή τάσης


Χωρίς να έχει παρουσία στην κατηγορία του φρέσκου γάλακτος, ήταν και παραμένει ο leader στην αγορά του γάλακτος υψηλής παστερίωσης, την οποία η ίδια τη δημιούργησε από τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Ως εκ τούτου η αλλαγή της τάσης την επηρέασε άμεσα. Και μπορεί με βάση τους όγκους των πωλήσεων τελικώς να μην έχασε, αφού η είσοδός της στην αγορά της επαγγελματικής εστίασης θεωρείται εξαιρετικά επιτυχημένη (τρέχει με διψήφιο ποσοστό ανάπτυξης), με την οποία κατόρθωσε να αντισταθμίσει τις απώλειες.
Αν και φαίνεται ότι η νέα σχέση των δύο κατηγοριών σταθεροποιείται, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι η κάμψη στην κατηγορία του γάλακτος υψηλής παστερίωσης είναι αμελητέα. Ετσι, όπως ανέφερε ο κ. Κώστας Μαγγιώρος, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, μιλώντας προς «Το Βήμα», η εταιρεία επιμελώς σχεδίασε την αντεπίθεσή της, επιχειρώντας να τοποθετηθεί «στην κατηγορία των παραδοσιακών γαλακτοκομικών προϊόντων με ένα προϊόν που έχει υψηλές ποιοτικές προδιαγραφές». Πρόκειται για το γάλα με την επωνυμία «ΝΟΥΝΟΥ Εκλεκτό», με διάρκεια ζωής 10 ημερών, το πλήρες του οποίου διαθέτει 3,9% λιπαρά (είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις αγελαδινού γάλακτος στην ελληνική αγορά με τόσο υψηλά λιπαρά, όπως δηλαδή παράγεται η πρώτη ύλη). Το νέο προϊόν δεν ανήκει σε καμία από τις δύο προαναφερόμενες κατηγορίες.
Οπως εξηγεί ο κ. Μαγγιώρος, «πρόκειται για μια ενδιάμεση κατηγορία, είναι ήπιας θερμικής επεξεργασίας, η οποία όμως δεν είναι νομοθετημένη. Η θερμική επεξεργασία της πρώτης ύλης γίνεται στους 84 βαθμούς, ενώ του γάλακτος υψηλής παστερίωσης γίνεται από τους 85 ως και τους 127 βαθμούς. Η συγκεκριμένη επεξεργασία δίνει διάρκεια ζωής 10 ημερών». Η τοποθέτησή του στην αγορά γίνεται σταδιακά –τοποθετήθηκε στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και στην Πάτρα –και η ετήσια παραγωγή του ανέρχεται σε 5.000 τόνους.
Πρόκειται, όπως λέει ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, για πρώτη ύλη η οποία προέρχεται μόνο από μόλις οκτώ φάρμες, οι οποίες διαθέτουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά τα οποία η διοίκηση της εταιρείας έθεσε ως προϋπόθεση για την παραγωγή του συγκεκριμένου προϊόντος. Και προσθέτει ότι σιγά σιγά και άλλες φάρμες θα ενταχθούν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα και κατ’ αυτόν τον τρόπο θα καλυφθεί το σύνολο της ελληνικής αγοράς.
Πάντως στόχος της εταιρείας είναι το «ΝΟΥΝΟΥ Εκλεκτό» να αποσπάσει το 5% της αγοράς στα επόμενα τρία χρόνια.
Ποιότητα και παράδοση


Αξίζει να σημειωθεί ότι στις πόλεις το προϊόν διακινείται «με τα δικά μας μεταφορικά μέσα, προκειμένου να ελέγχουμε όλη την αλυσίδα από την παραγωγή ως την τελική πώληση», ενώ η τιμή του, παρά το γεγονός ότι έχει μεγαλύτερη κοστολογική επιβάρυνση λόγω των υψηλών λιπαρών, είναι σε ανταγωνιστικά επίπεδα –πωλείται προς 1,59 λεπτά το λίτρο.
Ο κ. Μαγγιώρος αναφέρει ακόμη ότι το συγκεκριμένο γάλα και το ημίσκληρο τυρί που φέρει την ίδια επωνυμία αποτελούν την αφετηρία για τη διαμόρφωση μιας «πλατφόρμας ελληνικών παραδοσιακών προϊόντων με υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά».


ΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ
Το παστεριωμένο άρχισε να κερδίζει πόντους
Στη διάρκεια του τελευταίου χρόνου, από τα τέλη της άνοιξης του 2014, όταν άλλαξε το νομοθετικό πλαίσιο του παστεριωμένου γάλακτος, σε πολύ σύντομο διάστημα ανατράπηκαν και οι τάσεις στην αγορά. Ως τότε το γάλα υψηλής παστερίωσης στη γενικότερη κατηγορία του παστεριωμένου γάλακτος (δεν συμπεριλαμβάνεται στο γάλα εβαπορέ) είχε αρχίσει να κατέχει μερίδιο ελαφρώς μεγαλύτερο του παστεριωμένου γάλακτος.
Η στροφή των καταναλωτών προς το γάλα υψηλής παστερίωσης, λόγω των περισσοτέρων ημερών διάρκειας που έχει, ήταν πλέον κυρίαρχη. Και φυσικά το παστεριωμένο γάλα σιγά-σιγά είχε αρχίσει να υποχωρεί στις προτιμήσεις των καταναλωτών. Ετσι οι εταιρείες που είχαν –και έχουν –κυρίαρχο ρόλο στην αγορά του γάλακτος υψηλής παστερίωσης απολάμβαναν την «ηγεμονία» τους, ενώ αντιθέτως όσες δραστηριοποιούνται στην αγορά του παστεριωμένου προσπαθούσαν με διορθωτικές κινήσεις να περιορίσουν τη ζημιά.
Αυτό ήταν το φόντο της αγοράς ως και τον Μάιο του 2014. Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα όμως η τάση αυτή ανατράπηκε. Η αλλαγή της νομοθεσίας, σύμφωνα με την οποία επιμηκύνθηκε ο χρόνος ζωής του παστεριωμένου γάλακτος –χαμηλής θερμικής επεξεργασίας θεωρείται πλέον –από πέντε σε επτά ημέρες, έπαιξε αποφασιστικό ρόλο. Και όπως λένε πηγές της αγοράς, λόγω της νομοθετικής ασάφειας, οι γαλακτοβιομηχανίες κερδίζουν και μία ακόμη ημέρα, διότι δεν συνυπολογίζεται στο επταήμερο η ημέρα της παστερίωσης –δηλαδή οκτώ ημέρες. Από τον Ιούνιο του 2014 λοιπόν άρχισαν να παρατηρούνται οι πρώτες μεταβολές.
Λίγο-λίγο το παστεριωμένο γάλα άρχισε να κερδίζει πόντους, ώσπου τον Μάιο του 2015 είχε κατορθώσει να επαναποκτήσει το 56% –ως προς τους όγκους –της αγοράς και να περιορίσει στο 44% το γάλα υψηλής παστερίωσης.
Πηγές της αγοράς όμως θεωρούν ότι προς την κατεύθυνση αυτή σημαντικό ρόλο παίζει και το γεγονός πως συγκεκριμένες αλυσίδες σουπερμάρκετ (η Μαρινόπουλος αρχικά και εν συνεχεία η ΑΒ Βασιλόπουλος και η Μασούτης στη Βόρεια Ελλάδα) «σπάζουν» τις τιμές του παστεριωμένου γάλακτος πουλώντας τη Δευτέρα και την Τρίτη κάθε εβδομάδας όλα τα παστεριωμένα γάλατα προς 99 λεπτά το λίτρο, με αποτέλεσμα το 65% της κατανάλωσης παστεριωμένου γάλακτος που διακινείται μέσω των σουπερμάρκετ να πωλείται στη διάρκεια αυτών των δύο ημερών.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ