Μια παγκόσμια στρατηγική συμμαχία δημιουργεί η Gazprom με τον ενεργειακό κολοσσό Royal Dutch Shell, που θα περιλάβει την ανταλλαγή περιουσιακών στοιχείων και θα επιτρέψει στη ρωσική εταιρεία να διεισδύσει σε νέες αγορές, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλός της στο Reuters.
H Gazprom, η μεγαλύτερη παραγωγός αερίου στον κόσμο, ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι η Shell και οι επί μακρόν αγοραστές του αερίου της στην Ευρώπη – η γερμανική E.ON και η αυστριακή OMV – συμφώνησαν να κατασκευάσουν δύο νέους αγωγούς αερίου Nord Stream κάτω από τη Βαλτική θάλασσα προς τη Γερμανία.
Σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις που δίνει, ο διευθύνων σύμβουλος Αλεξέι Μίλερ, δήλωσε ότι στη συμφωνία με τη Shell προβλέπεται επίσης η επέκταση της μονάδας υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ύψους 20 δισ. δολαρίων που έχουν από κοινού οι δύο εταιρείες στη νήσο Σαχαλίνη στη ρωσική Απω Ανατολή, καθώς και ανταλλαγές περιουσιακών στοιχείων στο κομμάτι της παραγωγής (upstream).
«Τόσο σημαντικά έγγραφα υπογράφονται μία φορά κάθε πέντε ή ακόμα και 10 χρόνια», δήλωσε ο Μίλερ στο περιθώριο του κορυφαίου επενδυτικού φόρουμ της Ρωσίας στην Αγία Πετρούπολη.
Η συμφωνία με τη Shell αποτελεί επιτυχία για την Gazprom σε μια εποχή που πολλές δυτικές εταιρείες μειώνουν την έκθεσή τους στη Ρωσία λόγω των κυρώσεων της Δύσης εις βάρος της Μόσχας.
Η Gazprom, η οποία υπόκειται σε αμερικανικές και όχι ευρωπαϊκές κυρώσεις, μάχεται για ένα μερίδιο αγοράς στην Ευρώπη την ώρα που η αγορά αερίου χαρακτηρίζεται από πλεονάζουσα προσφορά και ενώ η εταιρεία βρίσκεται σε μακρόχρονη διένεξη με την Ουκρανία αναφορικά με το αέριο που προορίζεται για την Ευρώπη.
«Πολλοί από τους παραδοσιακούς εταίρους μας αναδεικνύονται σε ισχυρούς περιφερειακούς παίκτες. Η Shell είναι ένας παγκόσμιος παίκτης. Και καθώς οι παγκόσμιες αγορές αερίου αναπτύσσονται θα δημιουργήσουμε μια παγκόσμια στρατηγική συνεργασία», υπογράμμισε ο Μίλερ.
Νωρίτερα φέτος, η Shell συμφώνησε να εξαγοράσει τη μικρότερη ανταγωνίστριά της BG έναντι 70 δισ. δολαρίων, συμπεριλαμβανομένου και του χρέους. Σύμφωνα με τον Μίλερ, η συμφωνία δίνει περαιτέρω δυνατότητες στη συνεργασία, όπως ανταλλαγές περιουσιακών στοιχείων στον τομέα της παραγωγής μεταξύ της Gazprom και του αγγλο-ολλανδικού ομίλου.
«Η συμφωνία θα χρειαστεί κάποιο χρόνο για να υλοποιηθεί. Η Shell για παράδειγμα χρειάζεται να έχει την πλήρη κυριότητα της BG», επεσήμανε. «Ο σχεδιασμός μας είναι τον επόμενο χρόνο να είμαστε σε θέση να υπογράψουμε συμφωνία στην Αγία Πετρούπολη στο ίδιο φόρουμ».
Για την εξαγορά της BG, η Shell χρειάζεται να λάβει το «πράσινο φως» σε θέματα μονοπωλίου από τις αρμόδιες Αρχές στη Βραζιλία, την Αυστραλία και η Κίνα, όπου ήδη έχει πολύ σημαντική παρουσία.
«Γνωρίζουμε για τη Βραζιλία, την Αυστραλία και για την ασιατική αγορά. Και αυτό μας επιτρέπει να μιλήσουμε για παγκόσμια συνεργασία», δήλωσε ο Μίλερ.
Επιχειρηματική απόφαση
Ερωτηθείς για το πώς έπεισε τη Shell να ενισχύσουν τη συνεργασία τους σε μια εποχή που πολλές δυτικές εταιρείες μειώνουν την έκθεσή τους στη Ρωσία, ο Μίλερ τόνισε ότι οι επιχειρήσεις, και όχι η πολιτική, είναι αυτό που έχει το πάνω χέρι.
«Σε ό,τι αφορά το Nord Stream, δεν υπήρχε θέμα πολιτικής. Η απόφαση ελήφθη τον Νοέμβριο του 2011 και όλη η δουλειά έγινε βάσει των αποφάσεων που ελήφθησαν πριν από τρία χρόνια», δήλωσε.
Η συνεργασία με τη Shell δεν θα περιοριστεί σε ανταλλαγές περιουσιακών στοιχείων ή ανταλλαγές μεταξύ του αερίου της Gazprom και του LNG της Shell και θα μπορούσε να περιλαμβάνει πετρελαϊκά προϊόντα και άλλα καύσιμα, πρόσθεσε.
Η Gazprom και η Shell συμφώνησαν επίσης να επεκτείνουν τη μονάδα LNG στη Σαχαλίνη, το μοναδικό εργοστάσιο υγροποιημένου φυσικού αερίου της Ρωσίας, προσθέτοντας μια τρίτη γραμμή παραγωγής LNG στις εγκαταστάσεις, που σήμερα παράγουν 10 εκατ. τόνους. Η κατασκευή μιας τρίτης γραμμής παραγωγής ήταν η επιλογή που προτιμούσε η Shell, η οποία έχει ένα μειοψηφικό ποσοστό στο έργο.
Στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον Μίλερ, οι δύο νέοι αγωγοί Nord Stream κάτω από τη Βαλτική που θα κατασκευαστούν με τη Shell, την E.ON και την OMV θα μεταφέρουν επιπλέον 55 δισ. κυβικά μέτρα αερίου, ή πάνω από το ένα δέκατο της ζήτησης του αερίου στην Ευρώπη έως τα τέλη του 2019.
Το αέριο θα φθάνει και πέρα από τη Γερμανία, πρόσθεσε ο Μίλερ, καθώς η OMV σκοπεύει να καταστήσει την Αυστρία έναν από τους μεγαλύτερους κόμβους αερίου στην Ευρώπη.
Το έργο δεν θα κοστίσει πάνω από 9,9 δισ. ευρώ, ενώ το τίμημα ίσως είναι και χαμηλότερο λόγω της εξοικονόμησης δαπανών, συγκριτικά με τα 8,5 δισ. ευρώ που επενδύθηκαν για τους δύο υφιστάμενους αγωγούς. Το έργο θα χρηματοδοτηθεί με τον ίδιο τρόπο όπως οι δύο πρώτοι αγωγοί, με το 30% να προέρχεται από τους μετόχους και το 70% από τραπεζικά δάνεια.
Η προεργασία για τέτοια μεγάλα έργα συνήθως κρατάει χρόνια. Ο Μίλερ ωστόσο υποστηρίζει ότι έχει γίνει ήδη πολλή δουλειά, συμπεριλαμβανομένου του σχεδιασμού του έργου και της χάραξης του αγωγού, της επιλογής των πολλών αναδόχων, καθώς και των υλικών κατασκευής των αγωγών.
Ο αγωγός, μήκους 1.225 χιλιομέτρων, θα ξεκινά κοντά στο ρωσικό λιμάνι του Ουστ Λούγκα, στην περιοχή της Αγίας Πετρούπολης, και θα εισέρχεται σε γερμανικό έδαφος όχι μακριά από το σημερινό σημείο εισόδου του Nord Stream 1 και 2.
Ο αγωγός Nord Stream έχει αυτή τη στιγμή ετήσια χωρητικότητα 55 δισ. κυβικών μέτρων. Οι μέτοχοί του είναι η Gazprom, η Wintershall της BASF, η E.ON, η Gasunie και η γαλλική ENGIE .
Μη ανταγωνιστικός προς τον Turk Stream
Ο Μίλερ αφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο η Wintershall να συμμετάσχει στο έργο για την κατασκευή δύο νέων αγωγών κάτω από τη Βαλτική και υπογράμμισε ότι το έργο σχεδιάστηκε ώστε να παρασχεθεί νέο αέριο στην Ευρώπη, και όχι για να αντικαταστήσει το πρόγραμμα Turkish Stream για την κατασκευή ενός νέου αγωγού στη Νότια Ευρώπη. «Σε καμία περίπτωση δεν είναι ανταγωνιστικός προς τον Turk Stream» δήλωσε.
Η Gazprom θέλει να παρακάμψει την Ουκρανία, βασική δίοδο εξαγωγής αερίου προς την Ευρώπη, και σχεδιάζει να κατασκευάσει τον αγωγό Turkish Stream κάτω από τη Μαύρη Θάλασσα για να διασφαλίσει την ομαλή μεταφορά του ρωσικού αερίου όταν λήξει το συμβόλαιο διαμετακόμισης με το Κίεβο το 2019.
Η Gazprom έχει αυτή τη στιγμή περιορισμένη μόνο πρόσβαση στον αγωγό Nord Stream βάσει της ευρωπαϊκής νομοθεσίας που προσπαθεί να εμποδίσει παρόχους ενέργειας από το να έχουν κυρίαρχο ρόλο στις υποδομές.
Ο Μίλερ όμως υποστήριξε ότι με τον καιρό η ζήτηση αερίου αναμένεται να αυξηθεί και θα χρειαστούν νέοι αγωγοί από τη Ρωσία. «Συναντήσαμε τους εταίρους μας στην Ευρώπη και μας επισήμαναν ότι η παροχή από τις παραδοσιακές πηγές παραγωγής αερίου στην Ευρώπη μειώνεται σημαντικά. Χωρίς νέες ποσότητες ρωσικού αερίου, απλώς δεν μπορούν να αντέξουν» δήλωσε.