Τα σενάρια και οι πιθανότητες εκλογών

Το σενάριο των εκλογών βρέθηκε από την προηγούμενη εβδομάδα επισήμως και ανοιχτά στο τραπέζι έπειτα από το ναυάγιο των Βρυξελλών. Κοινοβουλευτικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ (Ν. Φίλης, Αλ. Μητρόπουλος) και υπουργοί (Π. Σκουρλέτης, Δ. Στρατούλης κ.ά.) μίλησαν ανοιχτά για προσφυγή στις κάλπες καθώς οι πιέσεις των δανειστών προς την Αθήνα φάνηκε καθαρά πως εντείνονται και το ενδεχόμενο επίτευξης συμφωνίας με τους εταίρους απομακρύνεται.

Στην πραγματικότητα, το σενάριο των εκλογών περιλαμβάνει διαφορετικές εκδοχές και προϋποθέσεις και αποβλέπει σε διαφορετικά αποτελέσματα, αναλόγως του ποιος το διατυπώνει στο εσωτερικό της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ.

Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος, αυτή τη στιγμή οι πιθανότητες θα μπορούσαν να κατανεμηθούν ως εξής: μία εξέλιξη είναι να υπάρξει τις επόμενες ημέρες ένας κάποιος συμβιβασμός στη συζήτηση με τους δανειστές και να προχωρήσει εν συνεχεία το σενάριο των εκλογών σε συνθήκες ομαλότερες. Εξίσου πιθανό θεωρείται το ενδεχόμενο, αν και εφόσον υπάρξει εν τέλει συμφωνία, να απομακρυνθεί το σενάριο των εκλογών. Λιγότερες πιθανότητες δίνονται όμως στο ενδεχόμενο να μην υπάρξει συμφωνία και να γίνουν εκλογές σε συνθήκες αβεβαιότητας και υπό τον φόβο της πτώχευσης της χώρας.

Αυτό το ενδεχόμενο αντιμετωπίζεται με μεγάλη αμηχανία από κάποιον στενό κύκλο συνομιλητών του Αλ. Τσίπρα καθώς αναγνωρίζουν ότι χωρίς την επίλυση της χρηματοδοτικής εκκρεμότητας μια προσφυγή στις κάλπες θα γίνει σε κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες ακραίες και μη ελεγχόμενες.

Σε περίπτωση πάντως κατά την οποία η συμφωνία επιτευχθεί και δεδομένου ότι ακόμη και η πρόταση 47 σελίδων της ελληνικής κυβέρνησης –ακόμη και αν απορρίπτεται από τους δανειστές –περιλαμβάνει πολλά σκληρά μέτρα, μια προσφυγή στις κάλπες κρίνεται ότι θα είχε νόημα για έναν απλό λόγο: να «αποδεσμευθεί» η κυβέρνηση από το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης και να ανανεώσει την πολιτική της νομιμοποίηση. Στο Μέγαρο Μαξίμου εκτιμούν ότι, ακόμη και αν σημειωθούν απώλειες σε μια ενδεχόμενη εκλογική αναμέτρηση, ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι κυρίαρχος του πολιτικού παιχνιδιού.

Η αναφορά στο σενάριο των εκλογών εκ μέρους προσώπων και στελεχών που ανήκουν στο περιβάλλον συνομιλητών του Αλ. Τσίπρα απευθύνεται εν μέρει και στο εσωτερικό του κόμματος και της ΚΟ, η οποία, σημειωτέον, τελεί υπό την «απειλή» της κομματικής πειθαρχίας, όπως έχει ανακοινώσει ο Ν. Παππάς.

Με διαφορετικό τρόπο αντιλαμβάνονται και ερμηνεύουν τα εκλογικά σενάρια οι εκπρόσωποι της αριστερής πτέρυγας του ΣΥΡΙΖΑ. Κατά κύριο λόγο θεωρούν ότι μια νέα προσφυγή στις κάλπες θα είναι αποτέλεσμα της ανυπαρξίας συμφωνίας. Και «βλέπουν» τη μη επίτευξη συμφωνίας ως δικαίωση των απόψεών τους, τις οποίες θα θελήσουν να θέσουν και ανοιχτά στην κρίση των πολιτών περιγράφοντας τις εναλλακτικές δυνατότητες συμμαχιών, χρηματοδότησης και εν γένει προσανατολισμού της χώρας. Είναι χαρακτηριστικό ότι στέλεχος του Αριστερού Ρεύματος σε κατ’ ιδίαν σύντομη συζήτηση την προηγούμενη εβδομάδα σημείωνε ότι «τελειώνουν τα ψέματα και οι αυταπάτες, είναι ξεκάθαρο πλέον ότι η προοπτική της χώρας εντός της ευρωζώνης είναι υπονομευμένη».

Τα σενάρια όπως περιγράφονται αναδεικνύουν ότι, με κομβικό σημείο την επίτευξη ή μη μιας συμφωνίας με την Ευρώπη, μια διαδικασία πολιτικού ξεκαθαρίσματος θα ενεργοποιηθεί.

Δεδομένου ότι ως και σήμερα ο Πρωθυπουργός και η πτέρυγα του κόμματος που συντάσσεται μαζί του δεν έχουν μιλήσει σε καμία περίπτωση για μετωπική σύγκρουση με την Ευρώπη και έξοδο από το ευρώ, η προσφυγή στις κάλπες με μια τέτοια ατζέντα φαίνεται ότι δεν εντάσσεται στους σχεδιασμούς του –μεταξύ των άλλων γιατί θα βρεθεί να οδηγείται στις κάλπες με την παραδοχή ότι η αρχική στρατηγική του ήταν τουλάχιστον ανεδαφική και ως «όμηρος» του πολιτικά δικαιωμένου σε μια τέτοια περίπτωση Π. Λαφαζάνη.

Επιπλέον, στο περιβάλλον του Πρωθυπουργού αρχίζει να διαμορφώνεται μια συναίσθηση περί του ότι η προκήρυξη εκλογών με τη χώρα μετέωρη ενέχει τον κίνδυνο για την κυβέρνηση να μην ελέγξει στον βαθμό που θα επιθυμούσε τα διλήμματα, τα οποία θα είναι μονοδιάστατα: «ΣΥΡΙΖΑ ή χρεοκοπία».

Παρά ταύτα, μεταξύ κάποιων κύκλων υπάρχει και η εκτίμηση ότι ο κ. Τσίπρας έχει επεξεργαστεί και το ενδεχόμενο να αναζητήσει μια στρατηγική εξόδου παίζοντας ένα άλλο πολιτικό χαρτί: ότι εμφανίστηκε εν πολλοίς συνεπής στις δικές του γενικές δεσμεύσεις περί διαπραγμάτευσης, ότι οι δανειστές είναι αυτοί που υπονομεύουν μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση και ότι υπό αυτούς τους όρους προτιμά να μην ακολουθήσει τον δρόμο των προηγούμενων κυβερνήσεων αλλά αντιθέτως να ανοίξει παρακαταθήκες για το μέλλον.