Οι «παιδικές ασθένειες» της κυβέρνησης

Οι «διαβολοβδομάδες» του Αλ. Τσίπρα και του επιτελείου του Μεγάρου Μαξίμου συνεχίζονται. Με τη συζήτηση για την υλοποίηση της συμφωνίας της 20ής Φεβρουαρίου να βρίσκεται στον αέρα εν αναμονή του Εurogroup της Δευτέρας, ο Πρωθυπουργός βρίσκεται αντιμέτωπος με την εκδήλωση αλυσιδωτών προβλημάτων στα οποία η λύση δεν είναι προφανής κατά πολλούς λόγω της ίδιας της φύσης της κυβέρνησης. Τα επίπεδα στα οποία εκδηλώθηκαν προβλήματα με κινηματογραφική ταχύτητα τις προηγούμενες ημέρες έδειξαν ότι οι απειλές από «παιδικές ασθένειες» είναι πολλές, η εφαρμογή ενδεδειγμένης θεραπείας όμως δυσχερής.

Οι (αν)αρμοδιότητες και το μπέρδεμα

Το πρώτο επίπεδο αφορούσε τον ελλιπή συντονισμό εντός των ορίων ενός ουσιαστικά υπουργείου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα κυβερνητικής δυσλειτουργίας ήταν το περιστατικό με το περίφημο έγγραφο για τη μεταναστευτική πολιτική το οποίο προκάλεσε σάλο μεταξύ υπηρεσιών, υπουργικών γραφείων, Μεγάρου Μαξίμου και αξιωματικής αντιπολίτευσης. Κατά την ψύχραιμη εκτίμηση κυβερνητικών παραγόντων –και ενώ η λογική της προβοκάτσιας που υιοθετήθηκε αρχικώς έχει πλέον εγκαταλειφθεί -, η υπόθεση ήταν το μοιραίο αποτέλεσμα μιας «μαύρης τρύπας» στη δομή και στον τρόπο στοιχειώδους λειτουργίας της κυβέρνησης.

Ειδικότερα, το κλειδί της υπόθεσης βρίσκεται κατά μία κυρίαρχη εκδοχή στο γεγονός ότι μια υπουργός που τυπικά και επί της ουσίας δεν έχει ακόμη χαρτοφυλάκιο και αρμοδιότητες (η επί της Μεταναστευτικής Πολιτικής Τασία Χριστοδουλοπούλου) συμμετέχει, όπως και οι σύμβουλοί της, σε υπηρεσιακές συσκέψεις και δίνει προφορικές εντολές σε υπηρεσιακούς παράγοντες, όπως ο υποστράτηγος (ε.α. πλέον) Γ. Νίτσας.

Αποτέλεσμα μιας τέτοιας παραδοξότητας, την οποία ενδεχομένως ο υποστράτηγος δεν έλαβε υπόψη του, ως όφειλε, ήταν η διακίνηση από τον ίδιο του επίμαχου εγγράφου, για το οποίο ενδέχεται να είχε εντολή, όχι όμως πολιτική κάλυψη, καθώς η αρμόδια υπουργός δεν διαθέτει ακόμη αρμοδιότητες.

Κατόπιν αυτών, ακολούθησε το γνωστό αλαλούμ της Τρίτης και της Τετάρτης με τις μεταμεσονύκτιες επικοινωνίες μεταξύ υπουργείου Εσωτερικών, Προστασίας του Πολίτη, Μεγάρου Μαξίμου και Ελληνικής Αστυνομίας, από το οποίο η κυβέρνηση βρέθηκε εκτεθειμένη ως προς τον τρόπο λειτουργίας, την ουσία της πολιτικής και τη διασπορά των αρμοδιοτήτων μεταξύ διαφόρων κέντρων, αλλά και την απροσδόκητη τοποθέτηση του Ι. Πανούση κατά των δημοσιογράφων που δημοσιοποίησαν το έγγραφο.

Η «περπατησιά» της Προέδρου

Το δεύτερο επίπεδο δυσλειτουργίας, εξίσου σοβαρό, έχει θεσμική εκδήλωση και αφορά την κρίση στη σχέση μεταξύ της κυβέρνησης και της Προέδρου της Βουλής Ζωής Κωνσταντοπούλου.

Οι παρεμβάσεις της, οι μέθοδοι επικοινωνίας που επέλεξε τις προηγούμενες ημέρες και οι εν τέλει αμιγώς πολιτικές παρεμβάσεις της οδήγησαν το Μέγαρο Μαξίμου στην πρωτοφανή απόφαση να αποδοκιμαστεί η Πρόεδρος της Βουλής από την ίδια την κυβέρνηση. Με αφορμή τη δήλωσή της ότι υπάρχει ζήτημα ακυρότητας των «μνημονιακών» νόμων που έχουν ψηφιστεί με ονομαστική ψηφοφορία απουσία των προφυλακισμένων βουλευτών της ΧΑ και με λιγότερες από 151 ψήφους, ο Γαβρ. Σακελλαρίδης διευκρίνισε το αυτονόητο: ότι υφιστάμενοι νόμοι ακυρώνονται μόνο με νέους νόμους και τη σχετική πρωτοβουλία έχει η κυβέρνηση. Ευθεία δε ήταν η αποδοκιμασία της Προέδρου της Βουλής από τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ Ν. Φίλη, ο οποίος δήλωσε: «Τα όσα είπε η κυρία Κωνσταντοπούλου είναι σε συνέχεια μιας προσωπικής της άποψης. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θέτει θέμα ακυρότητας νόμων επειδή δεν ήταν παρόντες οι βουλευτές της Χρυσής Αυγής. Θέτουμε θέμα ακυρότητας νόμων για άλλους λόγους».

Παρά τις αποδοκιμασίες, πάντως, η κυρία Κωνσταντοπούλου «χτυπούσε» κάθε ημέρα της προηγούμενης εβδομάδας με πολιτικές παρεμβάσεις και δηλώσεις, όπως αυτή που περιλαμβανόταν σε συνέντευξή της στο περιοδικό «Unfollow» και με την οποία ουσιαστικά συντάχθηκε πολιτικά με την εσωκομματική αντιπολίτευση του κόμματός της. «Η ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα δεχθεί να μην υλοποιηθούν οι προεκλογικές δεσμεύσεις του κόμματος» ανέφερε η Πρόεδρος της Βουλής και προσέθεσε, οικειοποιούμενη τη φρασεολογία του Μαν. Γλέζου (ο οποίος, σημειωτέον, είχε αποδοκιμαστεί εντόνως από τον υπουργό Επικρατείας Αλ. Φλαμπουράρη): «Οι δυνάμεις που στηρίζουν την κυβέρνηση δεν είναι διατεθειμένες να βαπτίσουν το κρέας ψάρι».

Ο τρόπος με τον οποίο το Μέγαρο Μαξίμου έσπευσε να αποδοκιμάσει την Πρόεδρο της Βουλής (σύμφωνα με πληροφορίες, έπειτα από προσωπική εντολή του πρωθυπουργού Αλ. Τσίπρα) δείχνει, όπως εκτιμούν κοινοβουλευτικοί του ΣΥΡΙΖΑ, ότι «σαφώς και υπάρχει θέμα με τη Ζωή», το οποίο όμως δύσκολα λύνεται, μεταξύ όλων των άλλων και λόγω της θεσμικής της ιδιότητας. Οπως εκτιμούν πάντως οι ίδιες πηγές, η προσωπική στρατηγική και «περπατησιά» της κυρίας Κωνσταντοπούλου θα είναι μία από τις διαρκείς εστίες προβληματισμού και τις ενδεχόμενες πηγές αποσταθεροποίησης της κυβέρνησης κατά το διάστημα των προσεχών μηνών.