Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ θα είναι αυτός που θα επιλέξει τα πρόσωπα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μετά την αποτυχία των ευρωπαίων ηγετών να καταλήξουν σε συμφωνία για τα «υψηλά αξιώματα» της ΕΕ. Ο Γιούνκερ θα έχει έως τα τέλη Αυγούστου για να ολοκληρώσει το παζλ.
Οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν για το ποιος θα διαδεχθεί την επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάθριν Άστον, ή τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν Βαν Ρομπάι.
Μετά την επιλογή στα τέλη Ιουνίου του χριστιανοδημοκράτη Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στην προεδρία της Κομισιόν, ο οποίος αναμένεται να αναλάβει επίσημα καθήκοντα στις αρχές Νοεμβρίου, οι ηγέτες των χωρών της ΕΕ είχαν προγραμματίσει να διευθετήσουν το θέμα των ανώτατων αξιωμάτων προτού ο Γιούνκερ ορίσει το σύνολο της ομάδας του κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Όμως εξαιτίας της περιπλοκότητας της διαδικασίας το σχέδιο δεν εφαρμόστηκε. Πριν από 5 χρόνια, η Άστον και ο Ρομπάι είχαν επιλεγεί την τελευταία στιγμή, στα μέσα Νοεμβρίου, μετά την απόρριψη της υποψηφιότητας του βρετανού πρώην πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ για την προεδρία της ΕΕ.
Φέτος η αποτυχία μπορεί να οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αδιαλλαξία του νέου επικεφαλής της ιταλικής κυβέρνησης Ματέο Ρέντσι, που πίεζε για να επιβάλει στην θέση της επικεφαλής της διπλωματίας τη νεαρή υπουργό Εξωτερικών Φεντερίκα Μογκερίνι.
Ενισχυμένος από τη μεγάλη επιτυχία που σημείωσε στις ευρωπαϊκές εκλογές, ο Ρέντσι επιχείρησε να επιβάλει την βούλησή του.
Όμως προσέκρουσε σε έναν τοίχο που σχημάτισαν κυρίως πολλές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που δεν «χώνεψαν» τη στάση –την οποία θεώρησαν άκρως συμβιβαστική– της Ρώμης έναντι της Μόσχας στην ουκρανική κρίση.
«Δεν είχε σχέδιο Β, ούτε μια θέση αναδίπλωσης» σχολίασε μια ευρωπαϊκή πηγή.
Τα «νέα μέλη» επιθυμούν, επίσης, να ανεβάσουν τον πήχυ. Ο ρόλος τους ήταν λιγότερο ορατός στους θεσμούς που συστάθηκαν το 2009, μόλις 5 χρόνια μετά την είσοδό τους στην ΕΕ, και φέτος αποφάσισαν να κερδίσουν σε επιρροή σύμφωνα με πολλές ευρωπαϊκές πηγές.
Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι η θέση του επικεφαλής της διπλωματίας ανήκει στους Σοσιαλιστές και κυρίως, σύμφωνα με τον γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ, σε μια γυναίκα.
Η Μογκερίνι μοιάζει ως μια πολύ καλή υποψηφιότητα προκειμένου να διαδεχθεί τελικά την Άστον.
«Δεν υπάρχουν άλλες πιθανές επιλογές» υπογραμμίζει ευρωπαϊκή πηγή. «Ο Ρέντσι το έχει σχεδόν διασφαλίσει» προσθέτει μια άλλη.
Με κάθε κράτος αναμένεται να διαπραγματευτεί ο Γιούνκερ
Εκτός της γεωγραφικής διάστασης, οι υποψηφιότητες πρέπει επίσης να τηρήσουν μια ισορροπία μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς, μεταξύ των μεγάλων και των μικρών χωρών, μεταξύ των ανδρών και των γυναικών και για ορισμένους ακόμα και μεταξύ νέων και πιο έμπειρων.
Τόσες απαιτήσεις είναι σχεδόν αδύνατο να ικανοποιηθούν με τόσες λίγες θέσεις. Από εκεί προέρχεται και η ιδέα διαφόρων ηγετών να συμπεριληφθούν στη διαπραγμάτευση οι θέσεις στην επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ιδίως τα σημαντικότερα χαρτοφυλάκια.
Όμως ο Γιούνκερ δεν επιθυμεί να συμμετάσχει σε αυτό το παιχνίδι. Ο πρώην πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου θέλει να διατηρήσει τον έλεγχο στην επιλογή των προσώπων της μελλοντικής ομάδας του.
Έτσι, αναμένεται να διαπραγματευτεί απευθείας με κάθε κράτος χωριστά για τα ονόματα ή την κατανομή των θέσεων των Επιτρόπων.
Κάθε πρωτεύουσα αναμένεται να υποδείξει τον υποψήφιό της από σήμερα έως τα τέλη Ιουλίου. Σχεδόν οι μισές το έχουν ήδη κάνει, ανάμεσά τους και η Γερμανία και η Βρετανία. Η Γαλλία αναμένεται να ορίσει τον Σοσιαλιστή πρώην πρωθυπουργό Πιερ Μοσκοβισί, επιβεβαίωσε μια πηγή από το προεδρικό Μέγαρο. «Το δικό μας υποψήφιο, τον έχουμε ήδη ορίσει, τον γνωρίζετε» ανέφερε αυτή η πηγή.
Για το Συμβούλιο, τίποτα δεν έχει κριθεί. Έχει γίνει προσέγγιση σε επικεφαλής κυβερνήσεων, ωστόσο κανείς μέχρι στιγμής δεν έχει συγκεντρώσει τη σύμφωνη γνώμη όλων.
Η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ διαβεβαίωσε ότι το πρόσωπο που θα επιλεγεί πάνω απ’ όλα θα πρέπει να διαθέτει την ικανότητα «να μας ενώνει […] όποια και αν είναι η πολιτική του προέλευση».
«Χρειάζεται μια προσωπικότητα» που θα «ενώνει», συμφώνησε ο Φρανσουά Ολάντ.
Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων έχουν όλο το καλοκαίρι για διαβουλεύσεις. Θα συναντηθούν εκ νέου την 30ή Αυγούστου στις Βρυξέλλες.
