Την απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για την ανάπλαση του Φαληρικού όρμου -από την εκβολή του ποταμού Κηφισού μέχρι την απόληξη της λεωφόρου Συγγρού- υπέγραψε σήμερα, Πέμπτη, ο υπουργός Περιβάλλοντος κ. Γιάννης Μανιάτης. Έτσι ανοίγει, έστω και καθυστερημένα, ο δρόμος για τη δημοπράτηση των έργων ανάπλασης.
Ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε ότι θα είχε επιλεγεί ανάδοχος τον Ιανουάριο του 2013 και τα έργα θα ολοκληρώνονταν στο τέλος του 2015. Το όνειρο του διάσημου ιταλού αρχιτέκτοναΡέντσο Πιάνο, ο οποίος υλοποίησε το master plan με χρηματοδότηση του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος», ήταν να εγκαινιαστούν παράλληλα το μητροπολιτικό πάρκο των 760 στρεμμάτων στον φαληρικό όρμο, μαζί με το γειτονικό Κέντρο Πολιτισμού «Σταύρος Νιάρχος» (στον χώρο του παλιού Ιπποδρόμου), το οποίο περιλαμβάνει την Εθνική Βιβλιοθήκη, την Εθνική Λυρική Σκηνή και ένα μικρό πάρκο συνολικής έκτασης 170 στρεμμάτων. Με την ολοκλήρωσή τους τα δύο έργα θα δημιουργούσαν έναν «πνεύμονα πρασίνου», περίπου 1.000 στρεμμάτων.
Τα κυριότερα επιμέρους έργα που συνθέτουν την ανάπλαση των 760 στρεμμάτων είναι τα εξής:
∙ Εγκάρσια μετατόπιση της λεωφόρου Ποσειδώνος: Το τμήμα μεταξύ των ανισόπεδων κόμβων Κηφισού και Συγγρού, με μήκος περίπου 1.000 μ., θα μετατοπιστεί έως και 90 μ. προς τη θάλασσα και θα γίνει εδαφοκάλυψη σε δύο θέσεις, πλάτους περίπου 300 μ. η καθεμιά, ώστε ο πεζός να μπορεί να φθάσει χωρίς εμπόδια από την πόλη ως τη θάλασσα.
∙ Πράσινες «κοιλάδες» ως αντιπλημμυρικά έργα: Στη θέση της υφιστάμενης παραλιακής λεωφόρου που μετατίθεται, θα δημιουργηθούν δυο φυσικές «κοιλάδες» πρασίνου, βατές από πεζούς, μια στο Μοσχάτο και μια Καλλιθέα. Αυτές οι ήπιες εδαφικές «πτυχώσεις» θα παραλαμβάνουν τις πλημμυρικές παροχές σε περιπτώσεις πολύ έντονης βροχόπτωσης, ενώ το υπόλοιπο χρόνο θα αποτελούν πράσινες ζώνες,
∙ Μητροπολιτικό πάρκο: Η ανεκμετάλλευτη σήμερα επιφάνεια της περιοχής αναπλάθεται, ώστε να δημιουργηθεί πάρκο μητροπολιτικής κλίμακας, το οποίο θα συνδέει φυσικά και ανεμπόδιστα την πόλη με το θαλάσσιο μέτωπό της. Η σύνδεση αναπτύσσεται σε πέντε εγκάρσιους άξονες οι οποίοι θα αρθρώνουν γραμμικούς περίπατους και θα καταλήγουν σε εξέδρες που θα εισχωρούν στην θάλασσα και θα θυμίζουν την εικόνα του Φαλήρου στις αρχές του 20ού αιώνα. Συγχρόνως το υδάτινο στοιχείο θα διεισδύει στο πάρκο, μέσω τριών καναλιών και με τη διαμόρφωση γραμμικών θαλάσσιων στοιχείων, δημιουργώντας ζωντανούς πόλους αναψυχής και επαναφέροντας την κολύμβηση στον Φαληρικό όρμο. Στο μητροπολιτικό πάρκο θα υπάρχουν και λειτουργίες εκπαιδευτικού και ενημερωτικού χαρακτήρα, δραστηριότητες πολιτισμού, αναψυχής, τουρισμού, αθλητισμού και ναυταθλητισμού, άσκησης και αναψυχής, καθώς και μικρής έκτασης και τοπικού ενδιαφέροντος εμπορικές χρήσεις. Επίσης, τo μητροπολιτικό πάρκο θα φιλοξενήσει πέντε ειδικές κατασκευές (τοπόσημα).
∙ Έργα στη θάλασσα: Περιλαμβάνουν τη δημιουργία τεχνητής παραλίας στο δυτικό άκρο του μετώπου, κατασκευή δύο τεχνητών νησίδων νότια της τεχνητής παραλίας κ.ά.
∙ Υποστηρικτικά έργα: Για την άρδευση του εκτεταμένου νέου πρασίνου, δημιουργείται το Κέντρο Ανάκτησης Νερού Ελαιώνα, με τροφοδοσία από την υγρή φάση των λυμάτων του Κεντρικού Αποχετευτικού Αγωγού, υπόγεια μονάδα τριτοβάθμιας επεξεργασίας και επιστροφή της ιλύος στον κεντρικό αγωγό. Η δυναμικότητα της μονάδας θα είναι 1.200 m3/ημέρα και το παραγόμενο ανακτημένο νερό θα ανταποκρίνεται πλήρως σε όλες τις απαιτήσεις για απεριόριστη άρδευση τόσο στο μητροπολιτικό πάρκο όσο και σε τμήμα του Πάρκου Κέντρου Πολιτισμού Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος». Περιλαμβάνονται επίσης έργα για την ανανέωση των στάσιμων νερών στον Κηφισό και στον Ιλισό, καθώς και μονάδα διαχείρισης για την αξιοποίηση των πράσινων αποβλήτων από τη συντήρηση του πάρκου.
Η υλοποίηση του έργου συνεπάγεται επενδύσεις 230 εκατ. ευρώ και αναμένεται να δημιουργήσει περίπου 1.000 θέσεις εργασίας στη φάση κατασκευής και 70 θέσεις άμεσης απασχόλησης κατά τη λειτουργία του.
Η χρηματοδότησή του θα προέλθει από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα για το Περιβάλλον και την Αειφόρο Ανάπτυξη 2014-2020 του ΥΠΕΚΑ με 110 εκατ. ευρώ, από το ΥΠΟΜΕΔΙ με 80 εκατ. ευρώ και από το νέο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αττικής με 40 εκατ. ευρώ. Παράλληλα για την επιτάχυνση της συγχρηματοδότησης του έργου από τα ευρωπαϊκά ταμεία, θα χρησιμοποιηθεί το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Jaspers.