«Γνωρίζω τη δουλειά του Σεμπαστιάο Σαλγάδο εδώ και μια 25ετία» λέει σήμερα ο Βιμ Βέντερς. «Είχα αναζητήσει να βρω δύο εικόνες του οι οποίες με είχαν πραγματικά συγκινήσει. Τις έχω ακόμη κορνιζαρισμένες στο γραφείο μου». Ο θαυμασμός του γερμανού σκηνοθέτη απέναντι στη δουλειά του βραζιλιάνου φωτογράφου ήταν τόσο μεγάλος που κάποια στιγμή αποφάσισε να τον συναντήσει.
Η συνάντηση έγινε πριν από μερικά χρόνια στο γραφείο του Σαλγάδο στο Παρίσι και ανάμεσα στους δύο καλλιτέχνες αναπτύχθηκε μια υπέροχη φιλία. Είχαν κοινά ενδιαφέροντα, από τη φωτογραφία μέχρι το ποδόσφαιρο. Ο Σαλγάδο κάλεσε τον Βέντερς σε ένα ταξίδι «χωρίς ιδιαίτερο στόχο» στο οποίο θα συμμετείχε και ο γιος του φωτογράφου, κινηματογραφιστής Χουλιάνο Ριμπέιρο Σαλγάδο. Ο Σεμπαστιάο ήθελε τη γνώμη ενός ανθρώπου έξω από τη δουλειά του. Ο Βέντερς δέχθηκε και κάπως έτσι γεννήθηκε το τελευταίο φιλμ του, «Το αλάτι της γης» («The salt of the earth»), ένα ντοκιμαντέρ που προβλήθηκε στο πρόγραμμα «Ενα Κάποιο Βλέμμα» του Φεστιβάλ των Καννών.
Ενα ιδιαίτερο ταξίδι στον κόσμο του φωτογράφου ή καλύτερα ένα ταξίδι στον κόσμο μας μέσα από τη ματιά και φαντασία ενός ιδιαίτερου, αν όχι μοναδικού, φωτογράφου.
Ο Βέντερς συν-σκηνοθέτησε το «Αλάτι της γης» με τον Χουλιάνο Ριμπέιρο Σαλγάδο αλλά η εμπειρία δεν ήταν πάντα μια εύκολη υπόθεση. Ο φωτογράφος με τα πενήντα χρόνια εμπειρίας (στα περισσότερα από τα οποία βοηθός του ήταν η γυναίκα του Λέλια) έχει βρεθεί αντιμέτωπος με πολλές καταστάσεις, έχει δει πολλές τραγωδίες. Μια ανθρώπινη σφαγή στη Ρουάντα, ένα χρυσωρυχείο στη Βραζιλία, μια δασική καταστροφή στην πατρίδα του και αλλού. «Συχνά, ο Σεμπαστιάο ένιωθε ότι επιστρέφει σε αυτά τα μέρη, στην «καρδιά του σκότους»» είπε ο Βέντερς. «Ηταν απαραίτητο για αυτόν να βρεθεί σε μια απόσταση».
Ενα μεγάλο κομμάτι της ταινίας αποτυπώνει ένα αναπάντεχο ταξίδι της οικογένειας Σαλγάδο στη Βραζιλία, το οποίο αποκτά οικολογικές διαστάσεις δίνοντας στην ταινία μια άλλη μορφή. Η οικογένεια Σαλγάδο επιστρέφει στο κτήμα Αλμορές της Βραζιλίας, με στόχο να φυτευτούν 2.000.000 δέντρα –ένα στοίχημα των Σαλγάδο για την αναδάσωση και κατά προέκταση σωτηρία της περιοχής. «Οι Σαλγάδο είναι πλήρως αφοσιωμένοι στην οικολογία» είπε ο Βέντερς «και αυτή η αφοσίωση, με τις προσπάθειές τους να δώσουν ζωή στο τροπικό Δάσος του Ατλαντικού, είναι για εμένα το ίδιο σημαντική όσο οι φωτογραφίες του».
Οι καρποί αυτής της προσπάθειας έχουν ήδη αρχίσει να φαίνονται και διόλου τυχαία η τελευταία φωτογραφική δουλειά του Σεμπαστιάο Σαλγάδο λέγεται «Γένεσις» (Genesis) και είναι εμπνευσμένη από τη φύση.
HeliosPlus
