Ευρεία σύσκεψη για ΧΥΤΑ και διαχείριση απορριμμάτων

Δριμεία κριτική για τα τεκταινόμενα στην Ελλάδα εξαπέλυσε ο κ. Μανιάτης καθώς σε δήλωσή του αναφέρει: «Είναι αδιανόητο η Ελλάδα το 2014 να αναλαμβάνει την προεδρία της ΕΕ χωρίς να έχει επιλύσει θέματα χωροθέτησης και συνολικά διαχείρισης των απορριμμάτων. Η κεντρική κυβέρνηση, η Περιφερειακή και η Τοπική Αυτοδιοίκηση, είμαστε όλοι συμμέτοχοι και στηρίζουμε την ουσιαστική επίλυση του προβλήματος με γνώμονα την ανάπτυξη και την απόλυτη προστασία του περιβάλλοντος, της δημόσιας υγείας και την αειφόρου ανάπτυξης.

»Το ΥΠΕΚΑ θα διασφαλίσει τους αυστηρότερους περιβαλλοντικούς όρους, ώστε η μακροχρόνια αδράνεια στην αντιμετώπιση του προβλήματος της διαχείρισης απορριμμάτων να μετατραπεί σε έργα που αποτελούν ευρωπαϊκό πρότυπο, με κοινωνική αποδοχή και ανάπτυξη προς όφελος του περιβάλλοντος».

Η συζήτηση επικεντρώθηκε στα χρονοδιαγράμματα και στα εκκρεμή ζητήματα που αφορούν το κλείσιμο και την αποκατάσταση των παράνομων χωματερών -για τις οποίες η Ελλάδα έχει καταδικασθεί πολλάκις με ιδιαίτερα υψηλά χρηματικά πρόστιμα-, στις νέες εγκαταστάσεις σε Πελοπόννησο και Αττική, στην αδειοδότηση χώρων υποδοχής επικίνδυνων αποβλήτων αλλά και στην ενίσχυση του μηχανισμού ελέγχου για την ανακύκλωση.

Στο πλαίσιο αυτό ο κ. Μανιάτης αναφέρθηκε στην προοπτική των αποτελεσμάτων της τελευταίας φάσης του προγράμματος αποκαταστάσεων μέσα στο 2013 και το 2014 -τον Οκτώβριο 2012 περιελάμβανε 396 ΧΑΔΑ-, όπου σημειώνεται μια σταθερή πρόοδος στην εκτέλεση του προγράμματος αποκατάστασης ΧΑΔΑ.

Σύμφωνα με τα νεότερα διαθέσιμα στοιχεία, 57 ΧΑΔΑ (14%) έχουν αποκατασταθεί από τις αρχές του 2013, 46 (12%)ακόμα ΧΑΔΑ θα αποκατασταθούν εντός του 2013, 263 (66%)ΧΑΔΑ θα αποκατασταθούν εντός του 2014, 30 ΧΑΔΑ ( 8%) θα αποκατασταθούν εντός του 2015.

Στο τραπέζι της συζήτησης τέθηκε και το ζήτημα της διαχείρισης των επικίνδυνων αποβλήτων. Μεταξύ άλλων ο υπουργός ΠΕΚΑ έκανε αναφορά στη συστηματική, συνεχή και εντατική προσπάθεια των τελευταίων μηνών για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, υπογραμμίζοντας την ειλικρινή και αδήριτη πρόθεση του υπουργείου για την ανάληψη πολιτικών πρωτοβουλιών και την αντιμετώπιση του θέματος.

Υποστήριξε ότι γίνεται επεξεργασία προδιαγραφών ώστε να διευκολυνθεί η αξιοποίηση όλων των σύγχρονων τεχνολογιών ενώ ανοίγει ο διάλογος με σημαντικούς βιομηχανικούς κλάδους που είτε παράγουν απόβλητα είτε μπορούν να τα αξιοποιήσουν.

Παράλληλα, προβλέφθηκαν ειδικά μέτρα χρηματοδότησης, διοικητικής και τεχνικής υποστήριξης, συνεχούς παρακολούθησης και λειτουργίας μηχανισμών για την εξυπηρέτηση του προγράμματος. Από ό,τι διαπιστώνεται οι διαδικασίες υλοποίησης των έργων των περιφερειακών σχεδιασμών σημειώνουν σημαντική δυναμική ως προς την ενεργοποίηση εγκαταστάσεων επεξεργασίας αποβλήτων. Ενώ ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαγωνισμοί για τις 14 Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων με τη μέθοδο των ΣΔΙΤ, με τη λειτουργία των οποίων θα επιτευχθεί σε μεγάλο βαθμό η εκτροπή αποβλήτων από τους ΧΥΤΑ.

Η αδυναμία διασφάλισης της νόμιμης διαχείρισης του συνόλου των επικινδύνων αποβλήτων εντός της ελληνικής επικράτειας και κυρίως των αποβλήτων βιομηχανικής προέλευσης -τα οποία σήμερα εξάγονται για διαχείριση στο εξωτερικό ή που αποθηκεύονται προσωρινά στις εγκαταστάσεις των παραγωγών-, κρίθηκε ότι έχει αρνητικές συνέπειες στον υγιή ανταγωνισμό, γεγονός που οδήγησε το Φεβρουάριο 2012 στον καθορισμό της αδειοδότησης δύο Χώρων Υγειονομικής Ταφής Επικινδύνων Αποβλήτων (ΧΥΤΕΑ) ως μνημονιακής υποχρέωσης.

Επίσης, αναφέρθηκε πως στη χώρα λειτουργεί ήδη εκτεταμένο δίκτυο συλλογής και επεξεργασίας για ορισμένες κατηγορίες επικινδύνων αποβλήτων, ενώ υπάρχουν ήδη δύο αδειοδοτημένοι χώροι υγειονομικής ταφής επικινδύνων αποβλήτων της ΔΕΗ στην Καρδιά Πτολεμαΐδας (Βορράς) και στη Μεγαλόπολη (Νότος), εκ των οποίων μόνο ο πρώτος χώρος βρίσκεται σε λειτουργία. Πέραν αυτών, τρεις ακόμη εγκαταστάσεις ειδικών κατηγοριών υπάρχουν και τρεις ακόμη έχουν υποβληθεί προς αδειοδότηση.

Σε εξέλιξη βρίσκονται και οι συμπληρωματικές πρωτοβουλίες διερεύνησης εναλλακτικών χώρων με τρέχουσες ή νέες προτάσεις και χωροθέτηση με κριτήρια και σε περιοχές που έχουν καθοριστεί πρόσφατα με μελέτες.

Αναφορικά με το θέμα της ανακύκλωσης απορριμμάτων ο κ. Μανιάτης δήλωσε: «Θεωρούμε τη διαδικασία εκπόνησης του Εθνικού Σχεδιασμού και του Προγράμματος Πρόληψης ως μια σημαντική ευκαιρία για την αναβάθμιση, επέκταση και αναπροσδιορισμό της ανακύκλωσης. Δεν μας ικανοποιεί η σημερινή δομή όλου του συστήματος, που θεωρούμε ότι έκλεισε τον κύκλο του και πρέπει να αναδομηθεί. Η ανακύκλωση, σε συνδυασμό με την πρόληψη και την επαναχρησιμοποίηση, πρέπει να είναι πυλώνας της πολιτικής ολοκληρωμένης διαχείρισης των Αποβλήτων στη χώρα μας.

»Η διαλογή στην πηγή θα προχωρήσει και θα εξειδικευθεί, οι μηχανισμοί ελέγχου θα ενταθούν και θα συστηματοποιηθούν, η εισφοροδιαφυγή θα καταπολεμηθεί και η άτυπη συλλογή θα αντιμετωπιστεί. Αξιοποιούμε την ευρωπαϊκή εμπειρία και τις θετικές πρακτικές, προσπαθούμε να εκμεταλλευτούμε την ευκαιρία της συνεργασίας μας με την TFGR και εμπλουτίζουμε την εμπειρία μας. Παράλληλα, επιδιώκουμε την μεγιστοποίηση της συνεργασίας με την τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση με πνεύμα συνευθύνης και συναντίληψης, ώστε τελικός αποδέκτης των θετικών αποτελεσμάτων μιας ορθολογικής διαχείρισης που θα προάγει την περιβαλλοντική προστασία στο πλαίσιο μιας βιώσιμη ανάπτυξης να είναι ο πολίτης».

Στη συνάντηση συμμετείχαν η γενική γραμματέας του ΥΠΕΚΑ κυρία Νάντια Γιαννακοπούλου, ο εθνικός συντονιστής για τα Απόβλητα κ. Δημήτρης Καλογερόπουλος, οι περιφερειάρχες Αττικής κ. Γιάννης Σγουρός και Πελοποννήσου κ. Πέτρος Τατούλης, οι εκπρόσωποι της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κκ. Γιώργος Κρεμλής και Γιάννης Κουνινιώτης και ο εκπρόσωπος της Ομάδας Δράσης για την Ελλάδας κ. Φραντσέσκο Αμοντέο.