Η e-ευκαιρία της Ελλάδας για την επιχειρηματική ανάπτυξη

Η οικονομία του αύριο διαμορφώνεται από την καινοτομία, τις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), την επένδυση σε κεφάλαια βασισμένα στη γνώση και τα «ανοιχτά» συστήματα δεδομένων, τα οποία συνδυαστικά απαρτίζουν τη νέα «δύναμη πυρός» στην παγκόσμια ανάπτυξη, καθώς φέρνουν αύξηση της παραγωγικότητας και δημιουργούν νέα μοντέλα για προϊόντα και υπηρεσίες.

Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) με νέα έκθεσή του («Supporting Investment in Knowledge Capital, Growth and Innovation», 2013) καλεί τα κράτη να δώσουν προτεραιότητα στην καινοτομία, «ξεκλειδώνοντας» πόρους, που αποτελούν κεφάλαιο βασιζόμενο στη γνώση («knowledge-based capital» ή KBC).

Σύμφωνα με την έκθεση, η Ελλάδα βρίσκεται ιδιαίτερα χαμηλά από άποψη παραγωγικότητας, είναι από τις τελευταίες στην επένδυση σε KBC και μάλιστα έχει να επιδείξει ελάχιστη πρόοδο σε σχέση με την δεκαετία του 1990.

«Η καινοτομία είναι «κλειδί» για την επιχειρηματική ανάπτυξη, αλλά έρχεται από την αλλαγή. Οι σημερινές επιχειρήσεις ψάχνουν πέρα από την έρευνα και ανάπτυξη (Ε&Α) για να δημιουργήσουν καινοτομία. Επενδύουν σε μία γκάμα άυλων στοιχείων όπως τα δεδομένα, το λογισμικό, οι πατέντες, οι σχεδιασμοί, νέες οργανωσιακές διαδικασίες και οι ειδικές δεξιότητες» αναφέρει ο ΟΟΣΑ.

Ο οργανισμός αναφέρει ότι το KBC μπορεί να αυξήσει την παραγωγικότητα της οικονομίας, καθώς ευθύνεται από 20% έως στο 34% της μέσης ανάπτυξής της. Μάλιστα, διαπιστώνει έναν θετικό συσχετισμό μεταξύ της αξίας των επιχειρήσεων και των επενδύσεών τους σε KBC και προτείνει σχεδιασμένες φοροαπαλλαγές για Ε&Α, παρά το ότι, όπως αναγνωρίζει, αυτό ενέχει κινδύνους. Επίσης, παρατηρεί ότι βιομηχανίες στηριζόμενες σε KBC εγείρουν νέα ζητήματα για την πολιτική ανταγωνισμού, ιδίως στην ψηφιακή οικονομία, ενώ υπογραμμίζει την ανάγκη αναθεώρησης του πλαισίου της πνευματικής ιδιοκτησίας, προκειμένου να συνάδει με τις ψηφιακές υπηρεσίες.

Ο οργανισμός συστήνει στα κράτη-μέλη για διαμορφώσουν το κατάλληλο πλαίσιο για τις επενδύσεις σε KBC και να διασφαλίσουν καλά λειτουργούσες αγορές προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς και τη μόχλευση κεφαλαίων συμμετοχών για την ανάπτυξη νέων εταιρειών, αλλά και ένα πιο διαλλακτικό σύστημα πτωχεύσεων.

Μάλιστα, γίνεται έκκληση για μία οπτική πέραν της συμβατικής σε σχέση με την Ε&Α, όπως ο σχεδιασμός φορολογικής πίστωσης, ενώ σημειώνει την ανάγκη για δημιουργία αξίας από μεγάλες ομάδες δεδομένων και εξασφάλιση συνεκτικών πολιτικών για την προστασία της ιδιωτικότητας, την πρόσβαση σε ανοιχτά δεδομένα, τις τηλεπικοινωνιακές υποδομές και τις ψηφιακές ικανότητες.

Η ενίσχυση των νέων επιχειρήσεων αποτελεί, σύμφωνα με τον οργανισμό, κομβικό σημείο, καθώς ευθύνονται για το ήμισυ των νέων θέσεων εργασίας της τελευταίας δεκαετίας, ενώ προτείνεται η επιδότηση τους για Ε&Α.

Παράλληλα, η Επιτροπή Ευρυζωνικότητας για την Ψηφιακή Ανάπτυξη, μια κοινή πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης Τηλεπικοινωνιών (ITU) και της UNESCO, εξέδωσε νέα έκθεση για την ευρυζωνικότητα και τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζει το περιβάλλον και την κοινωνία. Επικεφαλής της ομάδας εργασίας ήταν ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Ericsson κ. Χανς Βέστμπερ.

Η έκθεση αναλύει εθνικά σχέδια 138 χωρών για την ευρυζωνικότητα, εντοπίζει καλές πρακτικές και παροτρύνει τα κράτη να καταστήσουν τις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) και την ευρυζωνικότητα καθολικά διαθέσιμες σε προσιτή τιμή, να επιταχύνουν την απομάκρυνση εμποδίων από την αγορά, να δώσουν κίνητρα στους καταναλωτές και να χρησιμοποιήσουν τις προμήθειες του Δημοσίου για την τόνωση της ζήτησης, να προχωρήσουν στη βέλτιστη χρήση του φάσματος των συχνοτήτων και να επιτύχουν τον εναρμονισμό και τη διαλειτουργικότητα των ΤΠΕ.

Στο μεταξύ, το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) διοργανώνει το Διεθνές Συνέδριο «Ανοικτή Πρόσβαση @ ΕΚΤ –Αναπτύσσοντας κοινές ευρωπαϊκές πολιτικές για την καινοτόμο χρήση της δημόσιας και επιστημονικής πληροφορίας» στην Αθήνα (16-18 Οκτωβρίου), με επίκεντρο τα Ανοικτά Δημόσια Δεδομένα και τον ρόλο τους στην Ανοικτή Διακυβέρνηση, καθώς και την Ανοικτή Πρόσβαση στα αποτελέσματα της δημόσια χρηματοδοτούμενης έρευνας.

Σύμφωνα με το ΕΚΤ, τα οικονομικά οφέλη στην ΕΕ από το άνοιγμα των δημόσιων δεδομένων υπολογίζονται σε 40 δισ. ευρώ ετησίως, ενώ η Ανοικτή Πρόσβαση στην επιστημονική γνώση αναμένεται να αποφέρει 6 δισ. ευρώ τον χρόνο. Στο συνέδριο συμμετέχουν προσωπικότητες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της Ανοικτής Πρόσβασης, πανεπιστημιακοί, ερευνητές και στελέχη της δημόσιας διοίκησης από την Ελλάδα, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ.