H Ευρωπαϊκή Επιτροπή επαναφέρει, παρότι έχασε την υπόθεση στο Γενικό Δικαστήριο, το θέμα του μονοπωλίου της ΔΕΗ στην εκμετάλλευση των λιγνιτικών κοιτασμάτων.
Ειδικότερα, ζητά από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) την αναίρεση των δύο προηγούμενων ευνοϊκών αποφάσεων του Γενικού Δικαστηρίου προβάλλοντας, μεταξύ άλλων, ότι «οι εκτιμήσεις του στρεβλώνουν και παρερμηνεύουν τα αποδεικτικά στοιχεία και αλλοιώνουν τη βάση των αποφάσεών της».
Η ιστορία ξεκινά το 2008, όταν η Επιτροπή έκρινε ότι η Ελλάδα παραβιάζει τους κανόνες του ελεύθερου ανταγωνισμού και των κρατικών ενισχύσεων, διατηρώντας σε ισχύ προνομιακά δικαιώματα υπέρ της ΔΕΗ για την εκμετάλλευση λιγνίτη στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με την Επιτροπή δημιουργείται ανισότητα ευκαιριών μεταξύ επιχειρήσεων όσον αφορά στην πρόσβαση σε λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, και παρέχεται στη ΔΕΗ η δυνατότητα να διατηρεί ή να ενισχύει τη δεσπόζουσα θέση της στην ελληνική αγορά χονδρικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.
Γι΄ αυτό είχε εκδώσει την απόφαση C(2008) 824 και στη συνέχεια η Ελλάδατης κοινοποίησε τα μέτρα που προτίθετο να λάβει.
Το 2009, η Επιτροπή κήρυξε τα μέτρα αυτά δεσμευτικά για την Ελλάδα μέσα στο χρονικό πλαίσιο που τέθηκεμε νέα απόφαση [C(2009) 6244].
Στη συνέχεια, η ΔΕΗ, με ξεχωριστές προσφυγές ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου, ζήτησε την ακύρωση τόσο της απόφασης του 2008 όσο και της απόφασης του 2009. Το Γενικό Δικαστήριο, με δύο αποφάσεις στις 20 Σεπτεμβρίου 2012 (Τ-169/08 και Τ-421/09) έκανε δεκτά τα αιτήματα της ΔΕΗ και ακύρωσε τις δύο αποφάσεις της Επιτροπής.
Ο λιγνίτης είναι ορυκτό με κύριο στοιχείο τον άνθρακα που χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η Ελλάδα είναι ο πέμπτος παραγωγός λιγνίτη στον κόσμο και ο δεύτερος στην Ευρωπαϊκή Ένωση μετά τη Γερμανία.
Τα πρώτα δικαιώματα αναζητήσεως και εκμεταλλεύσεως του λιγνίτη σε δημόσια κοιτάσματα χορηγήθηκαν στη ΔΕΗμε νομοθετικό διάταγμα το 1959 και με τον μεταλλευτικό κώδικα του 1973.
Τα δικαιώματα αναζητήσεως και εκμεταλλεύσεως δύνανται να χορηγηθούν από την Ελληνική Δημοκρατία κατόπιν διαδικασίας υποβολής προσφορών ή χωρίς υποβολή προσφορών αλλά μέσω συμβάσεως εγκρινόμενης με ειδικό νόμο του Κοινοβουλίου, ή ακόμη με απευθείας ανάθεση σε κατεπείγουσες περιπτώσεις και για λόγους δημόσιου συμφέροντος.
Το σύνολο των αποθεμάτων των εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων λιγνίτη στην Ελλάδα εκτιμάται σε 3.255 περίπου εκατομμύρια τόνους. Στη ΔΕΗ παραχωρήθηκαν δικαιώματα για 2.000 εκατομμύρια τόνους αποθεμάτων περίπου. Οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που τροφοδοτούνται από ελληνικό λιγνίτη ανήκουν όλοι στο ΔΕΗ.
Σε ανακοίνωση σήμερα, Πέμπτη, του ΔΕΕ επισημαίνονται τα εξής: «Το Δικαστήριο μπορεί να επιληφθεί αιτήσεως αναιρέσεως, η οποία περιορίζεται σε νομικά ζητήματα, κατά αποφάσεως ή διατάξεως του Γενικού Δικαστηρίου. Καταρχήν, η άσκηση αναιρέσεως δεν έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα. Εάν είναι παραδεκτή και βάσιμη, το Δικαστήριο αναιρεί την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου.
»Στην περίπτωση που η υπόθεση είναι ώριμη προς εκδίκαση, το Δικαστήριο μπορεί να αποφανθεί το ίδιο οριστικά επί της διαφοράς. Σε αντίθετη περίπτωση, αναπέμπει την υπόθεση στο Γενικό Δικαστήριο, το οποίο δεσμεύεται από την απόφαση που εξέδωσε το Δικαστήριο στο πλαίσιο της αιτήσεως αναιρέσεως».
