ΡΩΜΗ
Μπορεί η οικογένεια να αποτελεί σημαντικό θεσμικό πυλώνα της ιταλικής κοινωνίας, αλλά η αλληλοϋποστήριξη των μελών της έχει και την αρνητική της πλευρά, όπως σημειώνουν κοινωνιολόγοι της γειτονικής χώρας.
«Ο νεποτισμός υπάρχει παντού στην Ιταλία, σε πολλά επαγγέλματα», σημειώνει ο οικονομολόγος Ρομπέρτο Περότι στο βιβλίο του «Το «Σικέ» Πανεπιστήμιο», στο οποίο επισημαίνει την ύπαρξη μιας ολόκληρης κουλτούρας οικογενειοκρατίας και επαγγελμάτων που συνεχίζονται από πατέρα σε γιο, χωρίς αξιοκρατία, ιδίως στην Παιδεία και στην οικονομία.
Την αφορμή για να ανοίξει ξανά η κουβέντα περί νεποτισμού στη χώρα έδωσε το πρόσφατο σκάνδαλο «Παρεντόπολις» (Οικογενειοκρατία-γκειτ) με κεντρική φιγούρα τον πρύτανη του φημισμένου πανεπιστημίου «Λα Σαπιέντσα» της Ρώμης, Λουίτζι Φράτι. Όπως αποκαλύφθηκε, ο καθηγητής ιατρικής Φράτι είχε διορίσει την σύζυγο του, μια απλή καθηγήτρια μέσης εκπαίδευσης, στο πανεπιστήμιο με τον επίζηλο τίτλο της Καθηγήτριας Ιστορίας της Ιατρικής. Επίσης η κόρη του δρος Φράτι είχε διοριστεί καθηγήτρια Δικαίου της Ιατρικής, χωρίς να διαθέτει πρότερη εμπειρία, ενώ κι ο γιος του έγινε επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας μόλις στα… 31 του χρόνια, ένας εκ των νεότερων σε ηλικία γιατρών που κατάφεραν να κερδίσουν την ζηλευτή αυτή θέση.
«Αν έχεις τις κατάλληλες διασυνδέσεις και γνωρίζεις τους σωστούς ανθρώπους, μπορείς να αποκτήσεις την δουλειά που ονειρεύεσαι», τονίζει ο νεαρός φοιτητής Τζόρτζιο στον ανταποκριτή του βρετανικού ΒΒC στη Ρώμη, προσθέτοντας πως «επειδή δεν έχω τίποτα απ’ αυτά, σκέφτομαι να φύγω στο εξωτερικό και να συνεχίσω εκεί τις σπουδές μου».
Τα στοιχεία είναι αποκαρδιωτικά: στο πανεπιστήμιο του Μπάρι, πέντε οικογένειες Ιταλών μονοπωλούν τις ανώτερες θέσεις διδακτικού προσωπικού στη σχολή Οικονομίας και Διοίκησης Επιχειρήσεως! Αντίστοιχα, στο πανεπιστήμιο του Παλέρμο, πάνω από το 50% του συνολικού ακαδημαϊκού πληθυσμού, έχει τουλάχιστον έναν συγγενή του να εργάζεται μέσα στο εκπαιδευτικό ίδρυμα.
Όπως ισχυρίζονται οι ειδικοί, όλη αυτή τη περιρρέουσα οικογενειοκρατία και η έλλειψη αξιοκρατίας στερεί από νέα ταλέντα να αναδειχθούν σε κατάλληλες θέσεις, «κρατώντας» την Ιταλία πίσω σε επίπεδο κυρίως επιστημονικής έρευνας.
εν είναι μόνο στην Ιταλία που λαμβάνουν χώρα φαινόμενα νεποτισμού: το περασμένο Σαββατοκύριακο αποκαλύφθηκε πως ο Ομάρ Μόρσι, γιος του ισλαμιστή προέδρου της Αιγύπτου, Μοχάμεντ Μόρσι, δέχθηκε πρόταση συνεργασίας από την εταιρία συμμετοχών που ελέγχει τα αεροδρόμια της χώρας και την εναέρια κυκλοφορία. Ο Μόρσι, μετά το σκάνδαλο που ξέσπασε, απέρριψε την προσφορά εργασίας.
Ο νεποτισμός, δηλαδή το καθεστώς οικογενειοκρατίας που εκδηλώνεται με την παραχώρηση θέσεων σε συγγενείς, προέρχεται από τη λατινική λέξη nepos, γεν. nepotis που σημαίνει «ανιψιός». Οι ρίζες του ανάγονται στη Μεσαιωνική και Αναγεννησιακή Ιταλία, όταν οι Πάπες της εποχής εκείνης εκχωρούσαν ανώτατα εκκλησιαστικά αξιώματα, όπως αυτό των Καρδιναλίων, σε ανιψιούς τους (nepoti).
