Νέα μελέτη των ειδικών της Διεθνούς Ενωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN) και της Ζωολογικής Εταιρείας του Λονδίνου (ZSL), αποκαλύπτει ότι περίπου το 1/5 των ερπετών του πλανήτη απειλείται από αφανισμό.

Σύμφωνα με δημοσίευση των ερευνητών στο επιστημονικό έντυπο «Biological Conservation» από το συνολικά 19% των συγκεκριμένων ειδών βρίσκεται αντιμέτωπο με την απειλή της εξαφάνισης, το 12% αντιμετωπίζει σοβαρή απειλή, το 41% απειλείται και το 47% έχει χαρακτηρισtεί ως «ευάλωτο».

Τρία από τα είδη που συγκαταλέγονται στη λίστα των σοβαρά απειλούμενων – ανάμεσά τους και η σαύρα Ameiva vittata που είχε εντοπιστεί στη Βολιβία – ενδεχομένως να έχουν ήδη εξαφανιστεί, σημειώνουν οι επιστήμονες. Τα επίπεδα της απειλής που αντιμετωπίζουν τα ερπετά παραμένει ιδιαίτερα υψηλό σε τροπικές περιοχές, κυρίως λόγω της αποψίλωσης των δασών.

Φίδι του είδους Ahaetulla nasuta (©Ruchira Somaweera)

Παρεξηγημένα τα ευάλωτα ερπετά

«Τα ερπετά έχουν συνδεθεί με περιβάλλοντα όπου επικρατούν αντίξοες συνθήκες, με αποτέλεσμα να υποθέτουμε ότι επιβιώνουν μια χαρά στον διαρκώς μεταλλασσόμενο κόσμο μας. Ωστόσο, πολλά είδη είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα ως προς τις συνθήκες (κλιματικές και μη) του περιβάλλοντος στο οποίο ζουν» εξηγεί η επικεφαλής της μελέτης δρ Μόνικα Μπεμ.

Ο κίνδυνος που αντιμετωπίζουν τα διάφορα είδη, κατά τους ειδικούς, δεν είναι ομοιόμορφα κατανεμημένος: για παράδειγμα, οι χελώνες του γλυκού νερού αντιμετωπίζουν πολύ υψηλή απειλή, η οποία αντικατοπτρίζει τον κίνδυνο που αντιμετωπίζει η βιοποικιλότητα των οικοσυστημάτων του γλυκού νερού του πλανήτη.

Μόνιμος κάτοικος της Κένυας και της Ουγκάντα ο χαμαιλέοντας του είδους Trioceros hoehneli (©Michele Menegon)

Περίπου το 30% των ερπετών του γλυκού νερού «φλερτάρει» καθημερινά με την εξαφάνισή του, ποσοστό το οποίο στην περίπτωση της χελώνας σκαρφαλώνει στο 50% καθώς πλήττεται – μεταξύ άλλων – και από το εμπόριο σε εθνικό αλλά και διεθνές επίπεδο.

Τα πρώτα ερπετά, σύμφωνα με εκτιμήσεις των επιστημόνων, «περπάτησαν» στη Γη πριν από περίπου 300 εκ. χρόνια. Έκτοτε παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην αλυσίδα των οικοσυστημάτων του πλανήτη, τόσο ως θηρευτές όσο και ως θηράματα.

«Αόρατος» χαμελαίοντας του είδους Trioceros laterispinis (©Michele Menegon)

Τα τελευταία ευρήματα των ειδικών κρούουν τον κώδωνα κινδύνου για τις ολοένα αυξανόμενες απειλές με τις οποίες έρχονται αντιμέτωπα τα συγκεκριμένα είδη. Κατά τους ερευνητές, τα αποτελέσματα της μελέτης θα μπορούσαν να προσφέρουν μια «πυξίδα» για την αποτελεσματική προστασία όχι μόνο των απειλούμενων θηλαστικών αλλά και των… παρεξηγημένων ερπετών.