«Χελώνα», όχι όπως λέμε καρέτα καρέτα, αλλά όπως λέμε Σπείρα-Σπείρα. Συναντάς αυτόν τον φιλόξενο χώρο στο Γκάζι, λίγα βήματα πιο πέρα από τον σταθμό του μετρό στον Κεραμεικό. Στην είσοδο σε υποδέχονται τα μέλη αυτής της πολύχρωμης μουσικής συντροφιάς του Σταμάτη Κραουνάκη. Σε οδηγούν στο τραπέζι σου, σου λένε ότι μπορείς να δώσεις ό,τι έχεις ευχαρίστηση για να πάρεις το πρόγραμμα της παράστασης «Η αγκαλιά η μεγάλη», η οποία αρχίζει στις 22.00 νταν και διαρκεί τρεις χορταστικές ώρες, χωρίς διάλειμμα.
Δεν είναι η πρώτη φορά που παρακολούθησα δουλειά του Κραουνάκη με τους Σπείρα-Σπείρα. Τώρα όμως ένιωσα ότι, ειδικά αυτή την εποχή, τέτοια θεάματα τα έχουμε ανάγκη. Τολμηρά, διονυσιακά, ρομαντικά, αγανακτισμένα, που δεν σε κάνουν να ξεχνάς, αλλά να γελάς με όσα συμβαίνουν γύρω σου. Φοράς τα καλά σου – τα φοράς όλο και πιο σπάνια πλέον – και πηγαίνεις να ακούσεις τραγούδια με τα οποία έχεις ερωτευτεί, έχεις χωρίσει, έχεις επανασυνδεθεί, έχεις κλάψει στο ακατάστατο σαλόνι σου, την ώρα που δεν σε βλέπει κανείς. Και ξαφνικά συνειδητοποιείς ότι αυτά ακριβώς τα τραγούδια, σε μουσική Κραουνάκη και στίχους Λίνας Νικολακοπούλου, δεν γερνάνε, αλλά μεγαλώνουν μαζί σου και σου προκαλούν παρόμοια ανατριχίλα.
«Η σωτηρία της ψυχής», «Ανθρώπων έργα», «Πάω να πιάσω ουρανό» – το τραγουδάει εξαιρετικά ο συνθέτης. Κοινό κάθε ηλικίας, με τα μάτια καρφωμένα στο τι συμβαίνει επάνω στην ξύλινη εξέδρα, όπου ψυχές, φωνές και σώματα κάνουν μια άλλου είδους πασαρέλα. Η παράσταση αυτή, σαν αγκαλιά μεγάλη, όπως μαρτυρά και το όνομά της, σε χαλαρώνει και σε απενοχοποιεί σε τέτοιο βαθμό, που κάπου μεταξύ δεύτερου και τρίτου ποτού, ακούς τον εαυτό σου να τραγουδάει δυνατά και του συγχωρείς τα φάλτσα: «Σαν ταξιδάκι αναψυχής μ’ ένα κρυμμένο τραύμα», «Δυο κουβέντες μου σου πέσανε βαριές κι αποφάσισες να ζεις χωρίς εμένα», «Αλλο κλάμα δεν θα ρίξω, φτάνει αυτό το αποψινό».
Εκτός, όμως, από το δράμα, επιστρατεύεται και η κωμωδία. Αποδεικνύοντας το πόσο καλά μπορεί να αποδομείται και να αυτοσαρκάζεται, η Λίνα Νικολακοπούλου διασκευάζει δικούς της στίχους και τους κάνει αγνώριστους. Το πειραγμένο «Διθέσιο», λοιπόν, ακούγεται κάπως έτσι στο κουπλέ: «Ακριβό μου μνημόνιο / μαύρο χαράτσι / θα το πιούμε το κώνειο πικρααά / Πού μας πάει του Σόιμπλε το κουτσαμάξι; / Ολους ντουγρού Τάρταρααα». Η ίδια διασκεύασε και το «Ενα λεπτό, περιπτερά»: «Ενα λεπτό, Αριστερά / βουλιάζω στα βαθιά νερά / και να με σώσεις τ’ αποκλείω / Μην κάνεις την περιστερά / ο Λένιν τα ’πε μια χαρά / μα είναι στο μαυσωλείο».
Οι συντελεστές βρίσκονται όλη την ώρα επί σκηνής. Ο Σταμάτης Κραουνάκης παίζει, τραγουδάει και κυρίως λειτουργεί ως ευφυής μαέστρος που κινεί τα νήματα και τα συνδέει σε ένα ωραίο μουσικό εργόχειρο. Οι ανδρικές φωνές, πολύ καλές (Γεροντίδης, Γούσιας, Kaluta, Καραθανάσης, Μουστάκας, Μπουγιώτης, Στιβανάκης) – ο καθένας από αυτούς έχει μια εξαιρετική ερμηνεία σε ένα τραγούδι-έκπληξη –, έχουν τις δύο κυρίες της παράστασης στα όπα όπα. Η Αναστασία Εδεν, λυρική και όταν κρατάει το μικρόφωνο και όταν παίζει άρπα, και η Κρινιώ Νικολάου, με ροκ τσαγανό και μια τζαζ διασκευή του «Υπάρχω» που θα άφηνε άφωνο ακόμη και τον Καζαντζίδη.
Σε σύγκριση με παλαιότερες συνευρέσεις με τη Σπείρα-Σπείρα, θεωρώ ότι αυτή είναι η πιο καλοζυγισμένη από πλευράς του επιθεωρησιακού στοιχείου. Τα σατιρικά σκετς είναι λίγα και πολύ καλά, ενώ ακόμη και σε εκείνα που είναι σκηνοθετημένα ως προς την ερμηνεία και την κίνηση, δεν λείπει η φρεσκάδα του αυτοσχεδιασμού. Η μουσικότητα του προγράμματος αντηχεί ακόμη και μέσα από τα ξύλινα κιβώτια-σκαμπό που χτυπά ο θίασος – δονήσεις δυνατές που προκαλούν ευχάριστες ταχυπαλμίες.
Λίγο πριν από το θριαμβευτικό φινάλε, ακούγονται «Τα πιο ωραία λαϊκά», κι όλοι τα ξέρουν, κι όλοι τα τραγουδάνε. «Συνειδητοποιείς ότι πρόκειται για 20 και βάλε χρόνων τραγούδι;» μου είπε ένας καλός φίλος που καθόταν στο τραπέζι. Κι όμως, είναι σαν να το έγραψε χθες ο Σταμάτης με τη Λίνα.
«Ελα μην κλαις, μη μου κλαις, σε γιάτρεψα». Το σάουντρακ της ζωής, των ευσεβών και των ασεβών πόθων μας, συσπειρωμένα όπως η Σπείρα-Σπείρα.
* «Η αγκαλιά η μεγάλη»: «Χελώνα» (Δεκελέων 26, Γκάζι, τηλ. 216 9002 000-001), κάθε Παρασκευή και Σάββατο, στις 22.00. Είσοδος, 15 ευρώ. Κάθε Δευτέρα: Γιώτα Νέγκα «Με τα μάτια κλειστά». Κάθε Τετάρτη: «Χειρολαβές» της Λίνας Νικολακοπούλου με την Αργυρώ Καπαρού. Κάθε Κυριακή στις 12.00 και στις 17.00: Παιδική Σκηνή «Σπείρα-Σπείρα με Σπιρούνια».
