Ως κεραυνός εν αιθρία, μεσούσης της προεκλογικής περιόδου στην Κύπρο, ήρθε το δημοσίευμα των Financial Times (FT), σύμφωνα με το οποίο ένα σενάριο για την οικονομική διάσωση της Κύπρου προβλέπει την επιβολή ζημίας στους ανασφάλιστους καταθέτες των τραπεζών και σε κατόχους κρατικών ομολόγων. Το σενάριο, το οποίο μάλιστα φέρει την ένδειξη «εμπιστευτικό», φαίνεται πως έχει μετατραπεί σε υπόμνημα που σύμφωνα με το δημοσίευμα, ετοιμάστηκε ενόψει της συνόδου των υπουργών της ευρωζώνης.
Ήδη στην Κύπρο, ο υπουργός Οικονομικών κ. Σιαρλής έσπευσε να το διαψεύσει. Το ίδιο έκανε και ο αρμόδιος επίτροπος κ. Όλιν Ρεν, αλλά παρά τις διαψεύσεις (από μέλη μίας κυβέρνησης που αποχωρεί), ο θόρυβος και η ανησυχία παραμένει.
Η συμμετοχή των επενδυτών και καταθετών, αναφέρεται στο δημοσίευμα, στην οικονομική διάσωση της Κύπρου, μαζί με τη δραστική συρρίκνωση του κυπριακού τραπεζικού τομέα, είναι μία από τις τρεις επιλογές που παρουσιάζονται ως εναλλακτικές μίας πλήρους διάσωσης.
Εκείνο που σημειώνεται, στο δημοσίευμα είναι ότι το επονομαζόμενο ως «εμπιστευτικό υπόμνημα» δεν έχει εγκριθεί από την Κομισιόν ή από τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης. Το υπόμνημα ωστόσο προειδοποιεί ότι οι κίνδυνοι που συνδέονται με αυτή την (πρώτη) επιλογή είναι σημαντικοί, συμπεριλαμβανομένου του ανανεωμένου ρίσκου διάσωσης της κρίσης στις χρηματαγορές της ευρωζώνης και πρώιμης κατάρρευσης του κυπριακού τραπεζικού τομέα.
Στόχος της πρότασης είναι να καταστεί το κυπριακό χρέος βιώσιμο μειώνοντας το ποσό της διάσωσης κατά 2/3, από 16,7 σε 5.5 δισ. ευρώ. Με τον τρόπο αυτό το χρέος της Κύπρου θα ανερχόταν σε 77% επί του ΑΕΠ αντί του 140% που θα ισχύσει στο σενάριο της πλήρους διάσωσης.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα των FT με τη συμμετοχή των ανασφάλιστων καταθετών στη διάσωση θα επιτυγχανόταν η συμμετοχή περισσότερων ξένων επενδυτών, ιδίως από τη Ρωσία. Άλλωστε, προσθέτει, κάποιοι Ρώσοι έχουν χρησιμοποιήσει την Κύπρο ως φορολογικό παράδεισο τα τελευταία χρόνια. Με τον τρόπο αυτό θα δινόταν απάντηση στην κριτική που προέρχεται κυρίως από τη Γερμανία (και τον κ. Σόιμπλε) για χρήση της Κύπρου για ξέπλυμα μαύρου χρήματος και φοροδιαφυγή.
Οι συντάκτες του δημοσιεύματος των FT επικαλούνται αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχουν δει το επίμαχο έγγραφο και οι οποίοι εκτιμούν ότι η επαλήθευση του σεναρίου επιβολής ζημίας σε καταθέτες και ομολογιούχους παραμένει απίθανη. Σημειώνουν ωστόσο ότι η συμμετοχή των καταθετών δεν είχε συμπεριληφθεί σε άλλες κρατικές διασώσεις, λόγω ανησυχιών περί κατάρρευσης τραπεζών.
Εκείνο όμως που όπως αναφέρουν οι συντάκτες είναι ότι το έγγραφο καθιστά σαφές ότι οι επιλογές αυτές παραμένουν στο τραπέζι παρά τη δημόσια επιμονή από ηγέτες της ευρωζώνης στη «μοναδικότητα» της περίπτωσης της Ελλάδας. Στόχος είναι να συμφωνηθεί το τελικό σχέδιο διάσωσης έως το Μάρτιο, δηλαδή μετά τις προεδρικές εκλογές.
Το δεύτερο σενάριο που διακινείται, αφού το πρώτο θεωρείται επικίνδυνο, είναι η συμμετοχή στη διάσωση μικρότερων ομολογιούχων αλλά όχι καταθετών, με στόχο τη συρρίκνωση του τραπεζικού τομέα σε ορίζοντα δεκαετίας. Και το τρίτο είναι να επιτραπεί στην Κύπρο να πουλήσει τις μετοχές των τραπεζών που περνούν στο κράτος στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, όταν επιτραπεί στο Ταμείο Διάσωσης να παρέχει απευθείας ανακεφαλοποίηση για τράπεζες.
Ο απερχόμενος υπουργός Οικονομικών της Κύπρου κ. Β. Σιαρλής, είπε ότι δεν έχει διαβάσει το σχετικό δημοσίευμα των FT, αλλά του μετέφεραν ότι πρόκειται για ένα σενάριο απίθανο: «Νομίζω ότι δίνεται υπερβολική σημασία σε ένα τέτοιο δημοσίευμα, αλλά ξεκάθαρα από δικής μας πλευράς δεν δεχόμεθα, δεν συζητούμε και δεν πρόκειται να δεχθούμε κάτι τέτοιο. Θα ήταν παράνομα κατά την κυπριακή νομοθεσία, αλλά και κατά την ευρωπαϊκή νομοθεσία», είπε συγκεκριμένα.
