Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ένσταση της στήλης αναφέρεται σε μια κραυγαλέα –αν όχι εξοργιστική –περίπτωση αθλητικής αμνησίας εκ μέρους κορυφαίων φορέων του ελληνικού αθλητισμού όπως είναι η Ολυμπιακή Επιτροπή και η αρχαιότερη ομοσπονδία, ο ΣΕΓΑΣ, αλλά και ένας ιστορικός σύλλογος, ο Πανελλήνιος ΓΣ, όσον αφορά την προβολή και ενημέρωση των νέων αθλουμένων ενός σημαντικότατου γεγονότος, δηλαδή των 100 χρόνων από τη λαμπρή εμφάνιση στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Στοκχόλμης (1912) του Κωστή Τσικλητήρα. Επιπροσθέτως, σε άμεση συσχέτιση με τα 100 χρόνια από τις εκστρατείες 1912-1913, στις οποίες και δικαίως, ως μέγιστο εθνικό ορόσημο, δόθηκε ευρεία δημοσιότητα. Είναι γνωστή η σύνδεση του πατριωτισμού του ολυμπιονίκη με το ορόσημο αυτό.
***
Η ΑΝΑΦΟΡΑ στον ολυμπιονίκη του μήκους και του ύψους χωρίς φόρα σε Ολυμπιακούς Αγώνες, με τα τέσσερα μετάλλια (ένα χρυσό, ένα αργυρό και δύο χάλκινα) σε δύο συνεχείς διοργανώσεις (1908 και 1912), αφορά κορυφαίο γεγονός στα χρονικά του ελληνικού αθλητισμού. Και βέβαια –ιδιαίτερα στην εποχή αυτή –εννοούμε εκδήλωση όχι δαπανηρή αλλά λιτή και χρήσιμη για την εθνική και αθλητική αυτογνωσία των Ελλήνων. Π.χ., μια ημερίδα αλμάτων χωρίς φόρα μαζί με κάποια άλλα ξεχασμένα ωραία αγωνίσματα, όπως η λιθοβολία, η ελληνική δισκοβολία, ακόμη και η διελκυστίνδα. Παράλληλη έκθεση τεκμηρίων από τη σύντομη αλλά τόσο γόνιμη πορεία του. (Κάποια εκδήλωση διοργάνωσε το καλοκαίρι μόνο ο Δήμος Πύλου για αυτή την έξοχη μορφή, στην ιστορική γενέτειρα ενός αυθεντικού «εθνικού ήρωα».)
***
ΜΙΑ και ο λόγος περί Τσικλητήρα, αξίζει προσέγγιση σε μια άλλη πλευρά της μεστής άθλων μορφής του, όχι ιδιαίτερα γνωστή σε ευρεία κλίμακα. Τουτέστιν στην επίδοσή του και σε άλλα αγωνίσματα και αθλήματα, που του προσδίδουν ακόμη έναν τίτλο, αυτόν του πολυδιάστατου αθλητή. Υπήρξε σε ηλικία 20-22 ετών τερματοφύλακας της ομάδας υδατοσφαίρισης του Πανελληνίου, στην πρωτοποριακή φάση του δυναμικού αυτού αθλήματος αλλά και του ποδοσφαίρου. Οσον αφορά τον στίβο, μέσα στη μεγάλη οικογένεια του Πανελληνίου ΓΣ είχε σε εθνικούς και άλλους αγώνες πολύπλευρη συμμετοχή. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι η πρώτη αξιοπρόσεκτη αγωνιστική εμφάνισή του καταγράφεται στους πανελλήνιους αγώνες του 1906 στο μήκος χωρίς φόρα (τρίτος με 2 μ. 88). Στους «Β’ εν Αθήναις διεθνείς Ολυμπιακούς Αγώνες», γνωστούς ως Μεσολυμπιακούς, κατετάγη 6ος (1 μ. 30) στο ύψος δίχως φόρα, όπου επρώτευσε ο σπουδαίος άλτης της εποχής Αμερικανός Ρέι Γιούρι με 1 μ. 56. Ο Τσικλητήρας είχε και καλύτερο άλμα (1 μ. 40), αλλά ακυρώθηκε ως αντικανονικό. Ο Γιούρι ήταν το πρότυπό του και τον θαύμαζε απεριόριστα. Το 1906 συμπλήρωσε κατάκτηση οκτώ χρυσών και αργυρών μεταλλίων!
***
Ο ΤΣΙΚΛΗΤΗΡΑΣ γιατί δεν είχε ανάλογη με τα άλματα δίχως φόρα εξέλιξη και στα άλματα με φόρα; Απάντηση στο ερώτημα, την εποχή της ακμής του, δεν υπήρξε, γιατί προφανώς δεν ετέθη. Ετσι, αν επιχειρηθεί να δοθεί σήμερα, θα πρέπει να την αποδώσουμε στην ιδιαίτερη σωματομετρική διάπλασή του που ευνοούσε τις επί τόπου προσπάθειες. Παράλληλα με τα άλματα χωρίς φόρα ο Κωστής αγωνιζόταν σποραδικά και με την ωστική δύναμη της φόρας. Οπως φαίνεται, οι προπονητές του, ο Φ. Καρβέλας και ο Αθ. Λευκαδίτης (σπουδαίοι άνθρωποι), προφανώς είχαν διαπιστώσει ότι η δύναμη του Τσικλητήρα έγερνε προς την πλευρά των αλμάτων χωρίς φόρα και καθοδήγησαν κατάλληλα τον ολυμπιονίκη.
***
ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΑ τα άλματα με φόρα είχαν, για τον Τσικλητήρα, περιορισμένη επίδοση ως προς τα άλματα χωρίς φόρα, με στατική δηλαδή εκκίνηση της προσπάθειας. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, οι κνήμες και η μέση του Τσικλητήρα ευνοούσαν τα άλματα αυτής της μορφής, που βαθμιαία έμειναν ως λαμπρές, έστω, ιστορικές αναμνήσεις. Ο μεγάλος ολυμπιονίκης ήταν πολύ αγαπητός στη Σμύρνη (συμμετείχε στους Πανιωνίους Αγώνες) αλλά και στην Αλεξάνδρεια. Οσον αφορά το πένταθλο, σύνθετο άθλημα το οποίο ήταν στις προτιμήσεις του, περιελάμβανε δρόμο 192 μ. (το αρχαίο αγώνισμα δρόμου ταχύτητας), άλμα, δύο ρίψεις ακόντιο (γνωστή η επιδεξιότητά του στον ακοντισμό), δισκοβολία και πάλη.
***
ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ να αποκατασταθεί η παράλειψη της Ολυμπιακής Επιτροπής και του Πανελληνίου ΓΣ ως προς την επετειακή αναφορά σε έναν κορυφαίο αθλητή και πατριώτη υπάρχει, καθώς στις 11 Φεβρουαρίου κλείνουν 100 χρόνια από την αποδημία του Κωστή Τσικλητήρα στο «άλλο ημισφαίριο της ζωής», όπως θα έλεγε ο παραμυθάς του Φώτη Κόντογλου Γιαβάς ο Θαλασσινός.
pnlinardos@yahoo.gr
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
