Από κοραλλιογενή «λαμπιόνια» μέχρι φθορίζουσες γαρίδες που «χάνονται» στη λάμψη τους, ο βυθός της Καραϊβικής είναι γεμάτος φωτεινές εκπλήξεις.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, μπορεί τα όντα που ζουν στον πυθμένα της θάλασσας να είναι πιο… χαμηλού προφίλ σε σχέση με τα ξαδέρφια τους που ζουν στους ανοιχτούς ωκεανούς, ωστόσο είναι εξίσου εντυπωσιακά. Επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι περίπου το 90% των θαλάσσιων οργανισμών των ανοιχτών θαλασσών έχουν τη δυνατότητα να φθορίζουν, συγκριτικά με μόλις το 10%-20% των κατοίκων του πυθμένα.

«Είμαστε έκπληκτοι με το πόσο χαμηλά επίπεδα βιοφθορισμού υπάρχουν εκεί κάτω» αναφέρει η βιολόγος από το Πανεπιστήμιο Nova Southeastern και μια εκ των συγγραφέων της μελέτης, Ταμάρα Φρανκ.

«Βουτιά» στο φως

Οι ερευνητές εντόπισαν το φαινόμενο του βιοφθορισμού σε μια σειρά οργανισμών που ζουν στον πυθμένα του βυθού της Καραϊβικής. Ανάμεσά τους, ένα νέο είδος φθορίζουσας ανεμώνης, ένα είδος γαρίδας που απελευθερώνει ένα φωτεινό υγρό όταν αισθάνεται ότι απειλείται, ένα είδος λαμπρού αστερία, ένα φθορίζον πράσινο κοράλλι κ.ά.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι φθορίζοντες οργανισμοί του πυθμένα της θάλασσας χρησιμοποιούν τον μηχανισμό βιοφθορισμού – πέρα από άμυνα – για να ξεχωρίζουν τους λαχταριστούς «μεζέδες» από τα επικίνδυνα γεύματα. Το φαινόμενο οφείλεται στη χημική αντίδραση φωτοευαίσθητων χρωστικών ουσιών που διαθέτουν οι συγκεκριμένοι οργανισμοί.

Οι ερευνητές «βούτηξαν» στα 800 μέτρα με το καταδυτικό σκάφος Johnson-Sea-Link με στόχο το κυνήγι των φθοριζόντων οργανισμών της βενθικής ζώνης.

«Αν καθίσει κανείς εκεί κάτω, στα σκοτεινά, μπορεί να παρατηρήσει ένα φαντασμαγορικό θέαμα από φθορίζον πλαγκτόν να κινείται προς διάφορες κατευθύνσεις» αναφέρει ο ερευνητής Σένκε Γιόνσεν από το Πανεπιστήμιο Ντιουκ. «Πρόκειται για ένα θέαμα πραγματικά διασκεδαστικό».

Φωτο-«φαγοπότι»

Η ομάδα των ωκεανογράφων, μελέτησε διάφορες περιοχές του πυθμένα της Καραϊβικής, σε βάθη όπου δεν έφτανε το ηλιακό φως. Προς μεγάλη τους έκπληξη οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι λίγοι μόνο οργανισμοί έχουν την ικανότητα του φθορισμού. Χάρη στον εξωτερικό βραχίονα του καταδυτικού σκάφους, οι ερευνητές είχαν τη δυνατότητα να «τσιγκλούν» τα διάφορα όντα για να δουν κατά πόσο φθορίζουν.

«Είδαμε ότι κάποιοι από τους οργανισμούς αυτούς χρησιμοποιούν τον “κώδικα” του φθορισμού για την αναγνώριση της τροφής τους» υποστηρίζει ο Γιόνσεν. «Ενδεχομένως να χρησιμοποιούν την ευαισθησία τους στην υπεριώδη ακτινοβολία ώστε να ξεχωρίζουν τα τοξικά κοράλλια επάνω στα οποία κάθονται και εκπέμπουν πράσινο φως από το πλαγκτόν που μπορούν να φάνε και εκπέμπει μπλε φως».

«Οι νέες ανακαλύψεις ίσως μπορούν να οδηγήσουν σε χρήσιμες καινοτομίες όπως π.χ. συνέβη με το τηλεσκόπιο ακτίνων Χ η δημιουργία του οποίου βασίστηκε στην όραση του αστακού» αναφέρει από την πλευρά της η Φρανκ.

Η ενδιαφέρουσα μελέτη των ειδικών παρουσιάζεται στο επιστημονικό έντυπο «Journal of Experimental Biology».