Η καλύτερη παρέα του κρητικού ντάκου φτιάχνεται από τον ορό του πρόβειου ή γίδινου ανοιξιάτικου γάλακτος, που πρώτα έχει υποστεί ζύμωση για ένα μικρό διάστημα.
Η παραμονή της σε βαρέλια για δύο μήνες τής εξασφαλίζει τη χαρακτηριστική πλούσια, ξινούτσικη γεύση της κρητικής εκδοχής που έχει κατακτήσει τον τίτλο του ΠΟΠ ελληνικού τυριού.
Η ξινομυζήθρα, όμως, από ορό γάλακτος που απομένει από την παραγωγή άλλων τυριών γίνεται τόσο στη Μακεδονία όσο και στα νησιά της Ελλάδας, μέσα από μια τεχνική που έχει περάσει στους παραγωγούς από την αρχαιότητα.
Μακαρονάδα με ντοματίνια
Σε ένα τηγάνι ζεσταίνουμε ½ φλ. ελαιόλαδο και σοτάρουμε για 2-3 λεπτά 250 γρ. ντοματίνια κομμένα στη μέση, με λίγο αλάτι, 2 κ.γ. ζάχαρη, 1 κ.γ. κάππαρη και 2 σκελίδες σκόρδου ψιλοκομμένες. Προσθέτουμε 250 γρ. ξινομυζήθρα, μπόλικο ψιλοκομμένο βασιλικό, δυόσμο ή μαϊντανό και σερβίρουμε με όποιο ζυμαρικό προτιμάμε.
Ομελέτα με κολοκυθάκια
Ζεσταίνουμε σε αντικολλητικό τηγάνι 4 κ.σ. έ.π. ελαιόλαδο και σοτάρουμε 2 κολοκυθάκια σε λεπτές φέτες με 2 φρέσκα κρεμμυδάκια ψιλοκομμένα και λίγο αλάτι, μέχρι να μαλακώσουν. Χτυπάμε 5 αβγά με 4 κ.σ. ξινομυζήθρα και ψιλοκομμένο δυόσμο, λίγο αλάτι και πιπέρι και ρίχνουμε το μείγμα στο τηγάνι. Χαμηλώνουμε τη φωτιά, σκεπάζουμε και ψήνουμε την ομελέτα μέχρι να «δέσει» ελαφρά το αβγό στην επιφάνειά της.
Σαλάτα με αντράκλα
Ανακατεύουμε 1 ματσάκι ψιλοκομμένη αντράκλα με 1 σκελίδα σκόρδου ψιλοκομμένη, ½ στραγγιστό γιαούρτι, 3 κ.σ. ξινομυζήθρα, 1 κ.σ. ξίδι, 5 κ.σ. έ.π. ελαιόλαδο, αλάτι, πιπέρι και 1 κ.γ. ρίγανη. Σερβίρουμε τη σαλάτα με μια αποφλοιωμένη ντομάτα σε κυβάκια.
