Για τις Αφγανές η προσπάθεια να γλιτώσουν από την ενδοοικογενειακή βία, την κακομεταχείριση, την εξώθηση στην πορνεία, ακόμη και τις επανειλημμένες επιθέσεις με κατσαβίδι ενός βίαιου συζύγου μπορεί να τις οδηγήσει στη φυλακή, ενώ ο δράστης να κυκλοφορεί ελεύθερος, ανακοίνωσε η ανθρωπιστική οργάνωση Human Rights Watch.
Η φυγή θεωρείται «έγκλημα ηθικής» για τις γυναίκες στο Αφγανιστάν, ενώ κάποια θύματα βιασμού, μάλιστα, φυλακίζονται καθώς οι σεξουαλικές επαφές εκτός γάμου -ακόμα κι αν η γυναίκα υποχρεωθεί- θεωρείται μοιχεία, δηλαδή ένα άλλο «έγκλημα ηθικής».
«Από την πρώτη στιγμή που ήρθα στον κόσμο, η μοίρα μου καταστράφηκε», είπε στους ερευνητές της οργάνωσης οι οποίοι περιλαμβάνουν τη μαρτυρία της σε έκθεσή τους που δημοσιεύεται σήμερα, η 17χρονη Αμινά, που πέρασε μήνες στην φυλακή αφού υποχρεώθηκε να εκπορνεύεται.
Παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στον τομέα των δικαιωμάτων των γυναικών και την ελευθερία που έχουν κατακτήσει μετά την πτώση των ταλιμπάν πριν από μια δεκαετία, οι Αφγανές σε όλη την χώρα κινδυνεύουν από απαγωγές, βιασμούς, υποχρεωτικούς γάμους, ενώ αντιμετωπίζονται και ως αντικείμενα αγοραπωλησίας.
Είναι πολύ δύσκολο για εκείνες να ξεφύγουν από την ενδοοικογενειακή βία εξαιτίας της τεράστιας κοινωνικής πίεσης και των νομικών συνεπειών που επιβάλλουν την παραμονή σε ένα γάμο.
«Η μεταχείριση των γυναικών και των κοριτσιών που κατηγορούνται για ‘εγκλήματα ηθικής’ είναι σαν το μαυρισμένο μάτι στο πρόσωπο της μετα-ταλιμπάν αφγανικής κυβέρνησης και των διεθνών υποστηρικτών της, το σύνολο των οποίων είχε δεσμευτεί ότι ο σεβασμός προς τα δικαιώματα των γυναικών θα είναι εκείνο το χαρακτηριστικό που θα ξεχωρίζει την νέα κυβέρνηση από εκείνη των ταλιμπάν», ανακοίνωσε η οργάνωση που εδρεύει στη Νέα Υόρκη.
«Η κατάσταση επιδεινώνεται περαιτέρω από την θέση του προέδρου (Χαμίντ) Καρζάι για τα δικαιώματα των γυναικών που συχνά αλλάζει. Είτε επειδή δεν θέλει, είτε επειδή δεν μπορεί να τηρήσει μια σταθερή στάση κατά των συντηρητικών δυνάμεων εντός της χώρας, έχει συχνά προβεί σε συμβιβασμούς που έχουν αρνητικό αντίκτυπο στα δικαιώματα των γυναικών».
Σύμφωνα με την οργάνωση, περίπου 400 γυναίκες και κορίτσια κρατούνται στο Αφγανιστάν για «εγκλήματα ηθικής» και σπανίως βρίσκουν στήριξη από τις αρχές σε ένα «δυσλειτουργικό ποινικό δικαστικό σύστημα».
Η περίπτωση μιας γυναίκας που ονομάζεται Νιλοφάρ είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: δέχτηκε επανειλημμένως χτυπήματα με κατσαβίδι στο κεφάλι, το στήθος και τα χέρια από τον άντρα της ο οποίος την κατηγόρησε για μοιχεία επειδή κάλεσε έναν άνδρα στο σπίτι, εξηγεί η οργάνωση.
Στη συνέχεια όμως εκείνη συνελήφθη κι όχι εκείνος. «Ο τρόπος που την κακοποίησε δεν ήταν αρκετά εμφανής για να τον στείλει στην φυλακή. Δεν ήταν ετοιμοθάνατη, επομένως δεν χρειάστηκε να φυλακιστεί εκείνος», είπε στην οργάνωση ο εισαγγελέας που εξέτασε την υπόθεση.
Η κακομεταχείριση των γυναικών ήταν ο κυριότερος λόγος που οι δυτικές χώρες επικαλέστηκαν για την άρνησή τους να αναγνωρίσουν ως νόμιμη την κυβέρνηση των ταλιμπάν όσο βρισκόταν στην εξουσία.
Την ώρα που οι αφγανοί και οι δυτικοί ηγέτες επιδιώκουν να διαπραγματευτούν τον τερματισμό του δεκαετούς πολέμου, το μέλλον των γυναικών είναι αβέβαιο. Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ -που ετοιμάζονται να αποσύρουν τα περισσότερα στρατεύματα μέχρι το τέλος του 2014- έχουν τονίσει ότι η όποια συμφωνία θα πρέπει να διασφαλίζει ότι τηρείται το Σύνταγμα, το οποίο ορίζει ότι τα δύο φύλα είναι ίσα.
Ένας νόμος, που ψηφίστηκε τον Αύγουστο του 2009, τάσσεται υπέρ της ισότητας των γυναικών, περιλαμβανομένων -μεταξύ άλλων- και της ποινικοποίησης των υποχρεωτικών γάμων και τεκνοποίησης, της αγοραπωλησίας γυναικών είτε για γάμο, είτε για την διευθέτηση φιλονικίας καθώς και του εξαναγκασμού σε αυτοκτονία.
Αλλά, ειδικά στις επαρχιακές περιοχές, δεν υπάρχουν καταφύγια για να φιλοξενήσουν τις κακοποιημένες γυναίκες, ενώ μόλις το 1% των αστυνομικών είναι γυναίκες, σύμφωνα με την έκθεση της οργάνωσης, η οποία βασίζεται σε συνεντεύξεις που πραγματοποιήθηκαν από τον Οκτώβριο μέχρι τον Νοέμβριο με 58 γυναίκες και κορίτσια καθώς και με εισαγγελείς, δικαστές, κυβερνητικούς αξιωματούχους και απλούς πολίτες.
Δυστυχώς η δοκιμασία για τις γυναίκες δεν σταματάει στη φυλακή. Μετά την αποφυλάκισή τους, οι γυναίκες και τα κορίτσια αντιμετωπίζουν τον κοινωνικό στιγματισμό στην συντηρητική αυτή χώρα και μπορεί να πέσουν θύματα των αποκαλούμενων «εγκλημάτων τιμής».