Την πολιτική λύτρωση και τη διέξοδο μέσω της εκλογικής διαδικασίας επιζητούν πλέον βουλευτές και στελέχη – κυρίως των δύο μεγαλύτερων κομμάτων, τα οποία εξακολουθούν να εμπλέκονται στην κυβέρνηση συνεργασίας υπό τον κ. Λ. Παπαδήμο. Κατά τους περισσότερους, από τη στιγμή που τα κρίσιμα ζητήματα για την εξασφάλιση της χρηματοδότησης της χώρας αναμένεται να κλείσουν τις επόμενες εβδομάδες, η εκλογική διαδικασία θα αποτελέσει μια καταλυτική ευκαιρία πολιτικού ξεκαθαρίσματος. Σε αυτή την κατεύθυνση φαίνεται ότι κινούνται οι περισσότεροι βουλευτές του ΠαΣοΚ και της ΝΔ, με διαφορετικά κίνητρα ο καθένας και διαφορετικές προσδοκίες από το εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά πάντως με παγιωμένη αντίληψη ότι «χωρίς εκλογές δεν μπορούμε να σταθούμε ούτε μέσα ούτε έξω από τη Βουλή».

Πολλοί βουλευτές, κυρίως των δύο μεγαλύτερων κομμάτων, βρίσκονται σε μια άτυπη προεκλογική περίοδο με βάση τις συνθήκες που δείχνουν να διαμορφώνονται και καθώς τα χρονοδιαγράμματα μοιάζουν προκαθορισμένα (ήδη γίνεται λόγος για την αναγκαιότητα νέων μέτρων τον Ιούνιο, ενώ ανοιχτή είναι η συζήτηση πια και για το λεγόμενο «αναπτυξιακό πακέτο»). Εν όψει αυτών, στελέχη και κομματικοί μηχανισμοί επιχειρούν να διαβάσουν τις εξελίξεις, να σχεδιάσουν κινήσεις και να καταστρώσουν σχέδια.

Στις τάξεις του ΠαΣοΚ, η ψυχολογική επιβάρυνση και η πολιτική κόπωση από τη διετία εγκλωβισμού στους μονόδρομους του μνημονίου είναι εμφανείς και δηλώνονται απερίφραστα. Στη ΝΔ, από την άλλη πλευρά, κάθε νέα υπαναχώρηση σε ό,τι αφορά την προσφυγή στις κάλπες θεωρείται επιζήμια.

ΠαΣοΚ: «Να ξεκαθαρίσει το τοπίο»
Χαρακτηριστικά είναι όσα λένε βουλευτές και πρώην υπουργοί είτε στο περιστύλιο της Βουλής είτε σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις. «Νομίζω ότι πρέπει να ξεκαθαρίσει το τοπίο και να ξέρει ο καθένας πού βρίσκεται» ανέφερε προ ημερών σε μια τέτοια συζήτηση ο κ. Σπ. Βούγιας. «Είτε μας εκλέξει ο κόσμος στη Βουλή είτε μας απορρίψει, θα ξέρουμε σε κάθε περίπτωση πού βρισκόμαστε» σημείωνε ο πρώην υπουργός.
Σε αντίστοιχο πνεύμα, ο κ. Θ. Οικονόμου τόνιζε σε κατ’ ιδίαν συζήτηση ότι «πρέπει να πάμε σε εκλογές, είναι δύσκολο πλέον να στηριχθεί πολιτικά μια αόριστη παράταση του βίου της σημερινής κυβέρνησης, η οποία σε λίγο θα έχει ούτως ή άλλως επιτελέσει το έργο που ανέλαβε τον Νοέμβριο». Πέραν αυτού, ο κ. Οικονόμου μιλούσε, όπως και πολλοί άλλοι, για την ανάγκη πολιτικής νομιμοποίησης του προσωπικού που θα διαχειριστεί την επόμενη ημέρα αφότου θα έχει διαμορφωθεί το νέο πλαίσιο για τη χώρα, την κοινωνία και την πολιτική τάξη.

Εκλογές σε «ασφαλή» χρόνο
Σε επίπεδο ηγεσίας του ΠαΣοΚ, την ίδια στιγμή είναι πλέον εμφανής η εκ μέρους του κ. Γ. Παπανδρέου αποφυγή κάθε νύξης σχετικά με τον χρόνο των εκλογών, ενώ αξιοσημείωτη είναι η διάσταση απόψεων μεταξύ των διεκδικητών της ηγεσίας κκ. Ευ. Βενιζέλου και Χρ. Παπουτσή.
Ο υπουργός Οικονομικών, αν και αποφεύγει τις δημόσιες τοποθετήσεις επί του θέματος, φέρεται προσανατολισμένος στην προσφυγή στις κάλπες σε χρόνο «ασφαλή», αφότου δηλαδή θα έχει κλείσει το θέμα της δανειακής σύμβασης – και πάντως πριν από το καλοκαίρι.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο εκτιμάται ότι ο κ. Βενιζέλος φιλοδοξεί να συνδυάσει την ολοκλήρωση της θητείας του στο υπουργείο Οικονομικών με την πολιτική «κεφαλαιοποίηση» της συμμετοχής του στη διαδικασία κατάρτισης της νέας δανειακής σύμβασης και, από τη θέση του προέδρου του ΠαΣοΚ πλέον, να διεκδικήσει την αναβάπτιση του κόμματος, υπογραμμίζοντας τη συμβολή του στην αποτροπή της χρεοκοπίας.
Την ίδια στιγμή, ο κ. Παπουτσής εμφανίζεται να υποστηρίζει ότι ο χρόνος των εκλογών θα μπορούσε να μετατεθεί ενδεχομένως και μετά το καλοκαίρι, κάτι που με βάση όσα διαμηνύει θα μπορούσε και θα έπρεπε να συμπαρασύρει σε μελλοντικό χρόνο και τον χρόνο εκλογής νέου προέδρου στο ΠαΣοΚ.
Για τον Μάιο ετοιμάζονται στη ΝΔ
Στη ΝΔ φαίνεται πως το τοπίο είναι πιο ξεκάθαρο και η ηγεσία του κόμματος υπό τον κ. Αντ. Σαμαρά δεν δείχνει διατεθειμένη να υποχωρήσει για ακόμη μία φορά σε ό,τι αφορά τον χρόνο των εκλογών. Παράλληλα, στελέχη που έχουν επαφή και με το εξωτερικό εκτιμούν με κατηγορηματικό τρόπο ότι οι εκλογές είναι αυτή τη στιγμή αναπόδραστη εξέλιξη. Ο κ. Ευ. Αντώναρος, για παράδειγμα, σημειώνει ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για εκλογές μετά τις αρχές Μαΐου.
«Πρέπει να ξεκαθαρίσει το τοπίο, να ξέρει ο καθένας πού πατά και πού βρίσκεται, και το κλίμα από το εξωτερικό είναι πια σαφές» αναφέρει ο κ. Αντώναρος και συμπληρώνει ότι ακόμη και γερμανικοί κύκλοι που εμφανίζονταν προ ημερών να ανησυχούν για την επίπτωση μιας εκλογικής αναμέτρησης στην Ελλάδα, έχουν πλέον καταλήξει στο ότι θα είναι πολύ χειρότερη η παράταση της πολιτικής αβεβαιότητας. «Για τους Γερμανούς είναι σαφές ότι μόνο με εκλογές θα ξεκαθαρίσει το πολιτικό τοπίο στη χώρα και θα έχουν και αυτοί έναν πολιτικό συνομιλητή με πολιτική νομιμοποίηση» εκτιμά ο κ. Αντώναρος.

Η ευρωπαϊκή επάνοδος Σαμαρά
Για την ηγεσία της ΝΔ, ειδικά μετά την τραυματική για το κόμμα ψηφοφορία του νέου μνημονίου, οι εκλογές είναι μονόδρομος και μόνο σε περίπτωση δραματικής ανατροπής των δεδομένων θα μπορούσε να υπάρξει άλλη εξέλιξη (π.χ., αν υπάρξει κώλυμα στην κατάρτιση της δανειακής σύμβασης). Το περιβάλλον του κ. Σαμαρά εξάλλου μεταδίδει ότι η πρόσφατη παρουσία του στο συνέδριο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, η συνάντησή του με την καγκελάριο κυρία Ανγκελα Μέρκελ και οι σαφείς αναφορές στον χρόνο των εκλογών (τέλος Απριλίου) από τον κ. Βίλφρεντ Μάρτενς, εξελήφθησαν ως πολιτικά «διαπιστευτήρια» για την ηγεσία της ΝΔ, η οποία αποκατέστησε διαύλους επικοινωνίας με τις ευρωπαϊκές ηγεσίες των κεντροδεξιών κομμάτων και κυβερνήσεων. Επιπροσθέτως, όλες οι ενδείξεις συντείνουν στο ότι η ΝΔ προσανατολίζεται στο να έχουν διεξαχθεί εκλογές πριν από το καλοκαίρι, προκειμένου να μην εμφανιστούν συρόμενοι σε έναν νέο κύκλο διαπραγματεύσεων για νέα μέτρα τον Ιούνιο.

Σενάρια
Κάλπες 29 Απριλίου ή 6 Μαΐου
Μεταξύ κομματικών στελεχών, βουλευτών και υπουργών αρχίζει να φουντώνει η σεναριολογία για τον χρόνο των εκλογών. Η συγκλίνουσα εκτίμηση όλων των επιτελείων είναι ότι το θέμα θα έχει ξεκαθαρίσει στο διάστημα μεταξύ 9ης Μαρτίου (προθεσμία λήξης για την ανταλλαγή των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου και την τελική διαμόρφωση του PSI και της δανειακής σύμβασης) και 23ης – 24ης Μαρτίου (οπότε και διεξάγεται η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ). Στο διάστημα αυτό μεσολαβεί και η 20ή Μαρτίου ως καταληκτική ημερομηνία για την αποπληρωμή του μεγάλου ομολόγου των 14 δισ. ευρώ και την τυπική αποφυγή του ενδεχομένου χρεοκοπίας της χώρας.
Με βάση αυτά, εκλογές μπορούν τυπικά να προκηρυχθούν στο τέλος Μαρτίου, όμως δεν θα μπορούν να γίνουν πριν από τις 29 Απριλίου, καθώς στις 15 του μηνός είναι το Πάσχα και δεν προκρίνεται το διάστημα της Μεγάλης Εβδομάδας ως και την Κυριακή του Θωμά ως χρόνος προεκλογικής εκστρατείας.
Επιπρόσθετος λόγος για την αποφυγή αυτού του διαστήματος είναι και η διαδικασία εκλογής νέου προέδρου στο ΠαΣοΚ, καθώς εκτιμάται ότι η νέα ηγεσία του κόμματος θα θελήσει ένα χρονικό περιθώριο προετοιμασίας για την εκλογική αναμέτρηση.
Με βάση αυτά, τα κομματικά επιτελεία θεωρούν ότι κάλπες μπορούν να στηθούν το νωρίτερο στις 29 Απριλίου, αλλά ως πιθανότερη και προτιμότερη ημερομηνία «βλέπουν» είτε την 6η είτε το αργότερο την 13η Μαΐου, καθώς οι εκλογές είναι μάλλον αδύνατον να διεξαχθούν ως και τα μέσα Ιουνίου. Στις 21 Μαΐου ξεκινούν οι πανελλαδικές εξετάσεις και αμέσως μετά αρχίζει η διαδικασία συζήτησης του νέου πακέτου μέτρων, που έχει ήδη προαναγγελθεί στο μνημόνιο 2.
Με τα σημερινά δεδομένα, οτιδήποτε άλλο θα θεωρηθεί σημαντικό απρόοπτο.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ