Ενα φθηνό αντιβιοτικό το οποίο χορηγείται συνήθως σε εφήβους με ακμή αναμένεται να δοκιμαστεί ως θεραπεία για τα ψυχωσικά συμπτώματα που εμφανίζουν οι ασθενείς με σχιζοφρένεια.

Το Εθνικό Ινστιτούτο για την Ερευνα στην Υγεία της Βρετανίας χρηματοδοτεί με 1,9 εκατομμύρια λίρες (περί τα 2,3 εκατομμύρια ευρώ) δοκιμή του αντιβιοτικού μινοκυκλίνη στο πλαίσιο της οποίας θα ξεκινήσει η συλλογή ασθενών τον ερχόμενο μήνα. Η δοκιμή αυτή αποφασίστηκε μετά από αναφορά περιπτώσεων ασθενών με σχιζοφρένεια στην Ιαπωνία οι οποίοι έλαβαν το φάρμακο για την αντιμετώπιση λοιμώξεων και παρουσίασαν σημαντική βελτίωση των ψυχωσικών συμπτωμάτων τους.

Η πρώτη παρατήρηση στην Ιαπωνία

Η πρώτη τυχαία παρατήρηση σχετικά με την επίδραση του αντιβιοτικού στα ψυχωσικά συμπτώματα έγινε το 2007 όταν ένας 23χρονος Ιάπωνας εισήχθη στο νοσοκομείο εμφανίζοντας ακουστικές παραισθήσεις, άγχος, αϋπνία, και παρανοϊκές ιδέες. Ο νεαρός δεν είχε ιστορικό ψυχικής νόσου. Αιματολογικές εξετάσεις αλλά και απεικονιστικές εξετάσεις του εγκεφάλου δεν έδειξαν κάποια ανωμαλία αλλά ο ασθενής ξεκίνησε τη λήψη του ισχυρού αντιψυχωσικού φαρμάκου αλοπεριδόλη προκειμένου να υποχωρήσουν τα συμπτώματά του. Η θεραπεία δεν είχε επίδραση και ο 23χρονος συνέχισε να εμφανίζει συμπτώματα ψύχωσης. Μια εβδομάδα αργότερα παρουσίασε σοβαρή πνευμονία.

Τότε οι γιατροί του χορήγησαν μινοκυκλίνη για την αντιμετώπιση της πνευμονίας. Μέσα σε δύο εβδομάδες όχι μόνο υποχώρησε η λοίμωξη των πνευμόνων του αλλά εξαφανίστηκαν και τα ψυχωσικά συμπτώματα. Όταν η χορήγηση μινοκυκλίνης σταμάτησε ο ασθενής άρχισε και πάλι να εμφανίζει παραισθήσεις. Ετσι οι γιατροί ξανάρχισαν τη χορήγηση του αντιβιοτικού και μέσα σε τρεις ημέρες ο νεαρός ήταν και πάλι καλύτερα. Τελικώς οι θεράποντες γιατροί μείωσαν τη δόση αλοπεριδόλης και συνέχισαν τη χορήγηση μινοκυκλίνης. Σύμφωνα με τις τελευταίες αναφορές δύο χρόνια μετά το πρώτο ψυχωσικό επεισόδιο ο ασθενής συνέχιζε να είναι καλά.

Δοκιμές σε διαφορετικές χώρες

Η τυχαία αυτή παρατήρηση οδήγησε σε περαιτέρω διερεύνηση του θέματος ανά τον κόσμο. Δοκιμές που διεξάγονται στο Ισραήλ, στο Πακιστάν και στη Βραζιλία έχουν δείξει σημαντική βελτίωση σε ασθενείς με σχιζοφρένεια που λαμβάνουν το φάρμακο.

Ετσι ξεκινά και η βρετανική δοκιμή με επικεφαλής ειδικούς του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ. Στο πλαίσιό της θα συλλεχθούν 175 ασθενείς που έχουν διαγνωσθεί πρόσφατα με σχιζοφρένεια. Οι μισοί εξ αυτών θα λάβουν μινοκυκλίνη σε συνδυασμό με τη συμβατική αντιψυχωσική θεραπεία τους ενώ οι υπόλοιποι εικονικό φάρμακο.

Οι ερευνητές θα υποβάλουν τους εθελοντές σε απεικονιστικές εξετάσεις του εγκεφάλου στην αρχή και στο τέλος της 12μηνης δοκιμής ώστε να συγκριθεί η απώλεια της φαιάς ουσίας – σημάδι της σχιζοφρένειας – στις δύο ομάδες. Παράλληλα θα καταγράφονται οι τιμές των δεικτών φλεγμονής στο αίμα των ασθενών.

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι τόσο η σχιζοφρένεια όσο και άλλες ψυχικές νόσοι συμπεριλαμβανομένων της κατάθλιψης και της νόσου Αλτσχάιμερ είναι σε κάποιες περιπτώσεις το αποτέλεσμα φλεγμονωδών διαδικασιών που λαμβάνουν χώρα στον εγκέφαλο. Η μινοκυκλίνη έχει αντιφλεγμονώδη και νευροπροστατευτική δράση η οποία εκτιμάται ότι βοηθά στη βελτίωση των ψυχωσικών συμπτωμάτων.