Ανέβηκε τη Μ. Τετάρτη το θερμόμετρο κατά τη συζήτηση στην πανίσχυρη Επιτροπή Οικονομικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επί του πακέτου των έξι νομοθετημάτων για την οικονομική διακυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ). Το μπλοκ των οπαδών της λιτότητας πέρασε τις περισσότερες από τις θέσεις του, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι οι ευρωβουλευτές ετάχθησαν υπέρ της ενίσχυσης του ρόλου της Κομισιόν, έναντι του Συμβουλίου, στην εφαρμογή των κυρώσεων για τα κράτη – παραβάτες του των συμφωνηθέντων.

Η συζήτηση στην Επιτροπή Οικονομικών διήρκεσε περίπου τέσσερις ώρες, ενώ κατατέθηκαν περίπου 2.000 τροπολογίες. Ορισμένα μάλιστα από τα τελικά κείμενα εγκρίθηκαν με οριακή πλειοψηφία, καθώς οι διαφορές ήταν σημαντικές. Οι Σοσιαλιστές και οι Πράσινοι προσπάθησαν να μειώσουν το έντονο «άρωμα λιτότητας» που αποπνέουν τα έξι νομοθετήματα, κυρίως με το αίτημά τους για περισσότερες δημόσιες δαπάνες σε τομείς όπως η εκπαίδευση, οι μεταφορές και οι υποδομές. Η επιτυχία τους σε αυτό ήταν τελικά περιορισμένοι για αυτό και οι δύο αυτές κοινοβουλευτικές ομάδες καταψήφισαν τα τρία από συνολικά έξι κείμενα.

Κυρώσεις

Τα κείμενα που τελικώς υιοθετήθηκαν ακολουθούν σε γενικές γραμμές τις αρχικές προτάσεις της Κομισιόν, αλλά εισάγουν και ορισμένα νέα στοιχεία – επί το αυστηρότερον.

Πρώτον, εισάγεται ένα νέο εφάπαξ πρόστιμο, ύψους 0,5% του ΑΕΠ, για όσες χώρες έχουν αποδεδειγμένα παραποιήσει τους λογαριασμούς τους. Η διαδικασία της ψηφοφορίας με αντεστραμμένη ειδική πλειοψηφία (reversed qualified majority) θα πρέπει να ισχύει και για την επιβολή αυτού του προστίμου όπως και για όλες τις υπόλοιπες κυρώσεις.

Δεύτερον, οι κυρώσεις θα επιβάλλονται νωρίτερα από ό,τι αρχικώς είχε προτείνει η Επιτροπή σε όσες χώρες αγνοούν τις συστάσεις για τη διόρθωση μακροοικονομικών ανισορροπιών. Θα πρέπει μάλιστα να επιβάλλεται μία τοκοφόρος κατάθεση, ύψους 0,1% του ΑΕΠ, μόλις το Συμβούλιο αποφασίσει ότι ένα κράτος δεν έλαβε τα αναγκαία διορθωτικά μέτρα. Η αρχική πρόταση της Επιτροπής προέβλεπε την επιβολη του προστίμου μόνο αν το κράτος αγνοούσε δύο διαδοχικές συστάσεις της Επιτροπής.

Τρίτον, σε περίπτωση εσκεμμένης και σοβαρήςς μη συμμόρφωσης με τις συστάσεις, η τοκοφόρος κατάθεση μπορεί να αυξηθεί από 0,1% σε 0,3% του ΑΕΠ.

Τα έσοδα από τα πρόστιμα, καθώς και οι τόκοι από τις καταθέσεις θα πρέπει να διατίθενται στον υπό διαμόρφωση Ευρωπαϊκό Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) που προβλέπεται να λειτουργήσει μετά το 2013. Μέχρι τη σύστασή του, τα χρήματα θα διατίθενται στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα επενδύσεων και όχι στα κράτη – μέλη που δεν εμφανίζουν υπερβολικά ελλείμματα, όπως είχε αρχικώς προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Αναμένεται διαμάχη για τον κοινοτικό προϋπολογισμό

Την ίδια στιγμή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την αύξηση του κοινοτικού προϋπολογισμού κατά 4,9% για το 2012, σε μία κίνηση που αναμένεται να προκαλέσει νέες εντάσεις ανάμεσα στους οπαδούς της λιτότητας και σε εκείνους μίας πιο γενναιόδωρης χρηματοδότησης.

Κατά την παρουσίαση της αρχικής πρότασης, ο αρμόδιος για τον προϋπολογισμό επίτροπος Γιάνους Λεβαντόφσκι τόνισε ότι η αύξηση είναι αναγκαία για να εκπληρωθούν συγκεκριμένες δεσμεύσεις, ιδιαίτερα στην περιφερειακή πολιτική. Ηδη πάντως, η Βρετανία έχει εκφράσει τις αντιρρήσεις της.